Daxuyanî: Bîrûya pêwendiyên giştî Şepêla pêşeroj a kurdî li Sûriyê

Bîrûya pêwendiyên giştî civîna xwe ya normal li darxist û li ser bûyerên herêmê rawestiya, nemaze ku diyarbûneke reş di encaman de heye, ji ber tevheviya doseyan û her yek leystikvanên wê yên herêmî û navnetewî pirin.
Doseya newewî îranî û çareserkirina wî, hatiye girêdan bi Xezê û Iraq û Libnan û Sûriyê û adeyên Imaratî, wisa jî doseya libnanî yê ku di hûndirê xwe de gelek doseyan vedhewîne û heke doseyên herêmê lihev badayî ne û çareserkirinek bingehî ji wan re gereke, ji xwe rewşa hûndir ya Sûriyê xizanî û birçîbûn têde diyarin û nexweşî û tergezên civakî jî li ber cavanin, tev ku rijîma parastinî şelûpêla bi rikbûn ji civaka Sûrî re dike, çi ji layê geşpêdan û keysên kar û çi ji layê azadî û zordariya berdewam û rizwabûna civakî bi tevayî û wargehên kirziyê di navbera binkokên civakê de di çîne, ku tevna civakê bêtir ji hev bixe, tev ku berê civak jihevketî û xerabiye.
Vê yeka ku diyare di rikbûna mejiyê nijadperest de, ku temamkirina projeya cihgirtinê di herêmên kurdî dike û ew jî dûmahiyeke ji projeya kembera erebî yê sala 1974an rijîm dest pêkir bû, li ser dirêjahiya sînorên parêzgeha Hisiça bi dewleta Tirkî re, ango ji bo dabeşkirina kurdan di parçên kurdistanê de bike.
Di derbarê vê rewşê de, berhingariya vê projeyê û xistina wî, kardariyeke netewî ye, lewma jî amûrên lihevhatî dixwaze û wisa ji komîta sazînkirinê tête xwestin ku hemû pijartiyên xebatê berçav bike, nemaze di derbarê rikbûna rijîmê li ser berdewamiya rêbaza xweseriyê û lêkeriya mişixtkirinê yê ku hasten kînê û cûdahiyê zêdetir dike, bê ku mejiyê nijadperest têbighêje ancam çiye û bandore wî li ser rewşa Sûrî bi giştî çiye..
Ji xwe karê ku cîgirê berpirsê werzên Hisiça de, di raporta xwe ya ku ji şahyariya petrolê re hildabû ku tê de kurdan tawanbar kiribû ku bi zimanê kurdî di axifin û diziyên ku di sazûmanê de dibin vedşêrin, lewma pşniyar kiribû ku karmendan ji dervê parêzgehê bênin û kurd tu car nekin karmend, ji xwe ev rapor kina nijadperestiyê diyar dike û ew bi xwe xalek biçûke di derya kîn û nijadperestiya ku partiya Ba””””as kiriye çand û reftar di civakê de.
Wisa civak li ser danûstandinên damezirandina encûmaneke netewî ( çavkanî) li ser bikoka peydakirina gotebêj û helwesteke kurdî yekane rawestiya û di derbarê vê yekê de nameyeke hate hinarti ji herdû partiyên hevbend, Yekîtî û Azadî  ku xalên cûdabûna me têde bi nivîsandin hatin tomarkirin, yên li ser bawernameya sêyasî ji layekî û paldera netewî yê ku hişt em çarçoveke netewî bipijirînin ku hebûna netewê biçesipîne weke gelek li ser xaka xwe a dîrokî dijî û hevpariyek rast û tekûz bi hemû binkokên civaka sûrî re dixwaze.
Em di şepêla pêşeroja kurdî xebat ji bo dimoqrasiyê û bidawî kirina talkirtina partiya Ba””””as ji civak û seriyan û kelîjê re bînin, wisa jî danasîna bi hebûna gelê kurd û nasnameya netewî jê re, helbet ev xebata me li ser giranbûhayên serhildana avdarê paldide, lewma jî ji bo parastina xebata komîta sazînirinê û yekêtiya helwesta kurdî weke armanc û amûr, me dît ku avabûna çavkaniyeke kurdî armanceke em jê re amadene û dixebitin û her wisa jî nerînên me yên sêyasî û cuda dimînin taybetiyek şepêlê, lê em nakin kelem di ber damezirandina encûmaneke netewî.

12-7-2007

Bîrûya pêwendiyên giştî

Şepêla pêşeroj a kurdî li Sûriyê

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Salih Cefer



Qedexebûna zimanê kurdî bi salên dirêj bû sedema paşketina hemû cûreyên wêjeya kurdî û bi taybetî jî ya zaravayê kurmancî.
Tevî ku di van salên dawî de li gelek alîyên Kurdistnê rewşa wêjeya kurdî (kurmancî) bi pêşve çûye jî, lê hîn pêwîstîya bi pêşveçûnên bêtir heye.
Kanîyên pêveçûnê pirin, yek ji wan…

Ebdûlazîz Qasim

 

Ji demê hatina Ehmed El-Şerih li ser desthilata Sûriyê, piştî hilweşîna rejîma Esed di 8ê çileya sala borî de û heta îro, bi carekî rewş û rastiya Sûriyê ya civakî, cugrafî, siyasî, etnîkî û olî tê paşguh xistin, bi taybetî hebûna gelê Kurd bi carekî tê paşguh xistin, her bigire…

Amadekirin û kurmacîkirina tekstên stiranan: Ednan Bedreddin

 

Mezher Xaliqî yek ji navdartirîn hunermendn kurd ên sedsala bîstan e. Ew di sala 1938 an de weke zarokê malbateka kurd a oldar li Sune (Sanandaj) hatiye jiyanê. Behremndiya Xaliqî di warên goranîgotin û werzişê de ji salên dibistana seretayî ve derketine pêş. Her di…

Ebdûlazîz Qasim

Di dîroka navçeyê de, hîç erdnîgariyek bi navê Tirkiyê nîne, û deweta Tirkiya li ser sextkariya dîrokê û talankirin, qirkirina Kurd, Ermen û Yonaniyan û herwiha li ser dagîrkirina beşeke mezin ji xaka kurdistan, Yonanîstan, Qubirstan û Ermenistanê hatiye avakirin.

Projeyên Tirkan her ji destpêka xwe ve û heta…