Jina Zana.. Di Nerîna Mêr DE*

Vejîna Kurd

Di civaka me de axaftin û tevger li ser mafê jinan
xurt e, û ta rêjeyekê, jina Kurd roleke sereke û balkêş di civakê de lîstiye û di pir waran de kesayetiya xwe çespandiye,
bêguman ew jî cihê serbilindî û şanaziyê ye.
Hin civatên mêran wateya ”jin“
bi jiyanê ve girêdan û
herweha ew pîroz dîtin,
hinan jî bi gotinên wek ”afret, xatûn, xan, xanim…..“ jin bi nav
kirin, lê tevlî wê jî, eger em jiyana jinê, û bi taybetî di hundir malê de,
bişopînin, emê bibînin ku gilî û gazincên jinan ji mêran gelekî zêde ne, û
herdem ew ji rewşa xwe ya bindest gilîkar in..
 Di rastiyê de derûn û kesayetiya mêran berhema bîrûbaweriyên civakê ne, û nerîna wan derbarê jinan rewişteke ku ji çûkaniyê de li ser perwerde bûne ye, û taybetmendiyeke civaka me heye, nemaze di nav refên xwendevan û rewşenbîran de ku ew pir dibêjin lê pir kêm dikin, kêmbaweriya wan bi beşdarbûna wan di tevgera azadîkirina civakê bi giştî û ya jinan bi taybetî de bandoreke neyînî li civakê bi tevahî dike, lewre di nav mêran de kesên mafnas, wek piştgirên jinan kêm in û ew di mafdanê de bê dad in, di civakê de durû û duber in, û bi hemû şêweyan astengiyan li pêş jinê çêdikin û hin caran, jin jî bi wan re dibin alîkar û ji pêşketinên jinê re dibin rêgir û rikber, lê di heman demê de, jin buhaya vê yekê dibin, jiyana wan bi karê malê, mezinkirina zarokan û razîkirina mêrê xwe derbas dibe, û hin caran mêr gefê li wan dikin û lê didin.
Belê.. rewşa jinan, bi  taybetî li welatên şûndemayî, bi vî rengî ye, ne dûr e ku ew mêrê ku tundiyê li jinê dike û li mafên wê mikûr derdikeve yek ji wan piştgirên şoreşa azadiya jinê be, ne dûr e jî ku ew ji qatên rewşenbîr û siyasetmedarên ku bi diruşmên wekheviya jin û mêran rûyê partiyên xwe dixemilînin be.
Pir caran em rastî mêrekî tên ku xwe wek mirovekî zana û pêşketî dibîne û ji serkeftinên jinan re li çepikan dide, lê di hundir mala wî de jinek ji ber tîbûna azadiyê dinale, ango ew mêrê han, bi hezaran bend û qeydan di riya jin an keça xwe de datîne, nemaze ku jin zana û jîr be, berûvacî wê jî em kanin bêjin ku xurtbûn û jîrbûna jinê hevrikiyê bi mêr re peyda dikin nexesm ku ew mêr ji van salixdanan bê par be, bêguman ewê diltengiya xwe diyar bike û ji bo sînorkirin û sarkirina vîn û hêza jina xwe perdê derewan ji ser bîrûbaweriyên xwe yên rasteqîn rake û bi hemû şêweyan jinê bindest bike, ma gelo nerîna mêr ji jina zana û pêşketî re metirsî ye yan zikreşî û xîret e?!!
Desthilatî herdem setemkar e, û her mafekî li hember xwe difetisîne,  bi ya me be jina zana û serkeftî ji mêr û civakê re parêzvan û alîgir e, divê rê li ber wê netên girtin  ta ku civak pûç nebe.
 
*  Rojnama Rewşen, hejmar (20)

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

سەلاح بەدرەدین

لە گەرمەی هەڵكشانی ململانێیەكانی نێوان بەرژەوەندییەكانی هێزە زلهێزەكان لەسەر سامان و سەرچاوەكانی وڵاتانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و، زیادبوونی خێرایی ڕووبەڕووبوونەوەكانی نێوان لایەنە هەرێمییە حوكمڕانەكان سەبارەت بە دابەشكردنی هەژموون و داگیرسانی پڵیتەی شەڕەكان بەوەكالەت، هەروەها گەشەسەندنی ئەو شەڕانە لەم ساڵانەی دواییدا و، هەڵگیرسانی شەڕ و پێكدادانی توندوتیژیی نێوان هێزەكانی گەلانی زیندوو لە لایەك و، ڕژێمە دیكتاتۆرە…

Tengezar Marînî

Erkên Zimên

Erk ên zimên cihêreng in û dikarin li ser çend beşan werin dabeş kirin. Erk ên herî baş ên zimên ji hêla zimannas Roman Jakobson ve hatine formulekirin, ku şeş erkên bingehîn destnîşan kirine:

Erkê referansê/Lêveger: Ev erk behsa ragihandina agahî û rastiyan dike. Ew di…

EBDILBAQȊ ELȊ

Serok û lȇvegerȇ kurdî Mes’ûd Berzanî ti carî ji kurdan dûr neketiye, li ku derê û kengî jî be, belȇ ew her tim bi wan re ye, ȗ nêzî wan e her wekȗ lȇdana dilȇ wan be.

Roleke mezin ya serok Berzanȋ di pirsa kurd li rojavayȇ kurdistanȇ de…

Baso Kurdaxi

Bihara nûjen
Bihara ciwaniyan her heye
Dilên tî li hev dicivin
Ji bo azadî û hêviyan
Mîna fısıltandina bêdengiya demê
Rojan ew westandin
Gilî û gazinan ji siruşta bêdeng
Ber bi çiyayê bilind ve
Dilê wî bi ava zelal lêdide
ava kaniyê ya gurrîn
Ji bo veşartina êşê di nav tozê de
Û birîn bi axa sor hatiye nixumandin
Bi pelên zeytûnê…