Dr. Hesen Xelîfe
weşandına porê lı cem nexweşên çerm jı bêhtırîn kêşeyên ku tên dîtın û ê herî gırıng û bı saw ın.
lı ser posta serî(فروة الرأس) derdorî 80-120 hezar mû hene bêhtıryê wan dı rewşa şînbûnê dene,û ev qonaxa şînbûnê ya yekemîne jı gera porê (الدورة الشعرية), ev qonax sê sala dımîne (1000 roj) ,
pıştre mû dıkevın qonaxa duwemîn , qonaxa aramî û rawestandınê ya ku dora 10 rojan dewam dıke, dûvre qonaxa werandınê destpêdıke, ev jî sê heyvan dımîne)100 roj).
hatıye çespandın bı awakî zanıstî ku tevahıya mûyan xwe nûdıkın dı 4-5 salan de , û her roj mırov bı şêweyeke asayî 60-100 mûyî wındadıke , ev hejmar nayê wataya nesaxıyê ,
lê eger ev jımara mûyên ketî jı wılo bêhtır bıbe û demeke dırêj dewam bıke wê hıngê pêdıvî bı boçûna bıjîşkê çerm heye .
hêjayî gotınê ye ku şînbûna rojane ya mûyan nêzî 0,37 mîllîmıtıre ,û lı cem afretan bêhtıre jı zılaman , û jı ber vê yekê pova wan dırêjtıre.
tê zanîn ku her qurmekî porê karê 20 mûyan dı peyhev de derbıxe dı pêdeçûna jıyana mırov de, û ev qurmên mûyan kêmdıbın jı destpêka deheka sısıyan jı temenê mırov .
sedemên porweşînê
1- serrûtî الصلع)) : ev weşandın bı sedema zêdebûna hurmonê nêrbûnê ye lı cem zılam
û pîrekan çêdıbe
2- nexweşıyên gırêjıyên ker (الغدد الصم) mîna :
a .kêmasıya gırêjıya thyroîdê قصور الدرق) (
b. zêdebûna çalakıya thyroîdê فرط نشاط الدرق) (
c. nexweşıya şekır الداء السكري) (
3 . dıjwarî : weke ku tê dîtın pıştî
A. bardanîna pîreka ducan بعد الوضع))
B. operasıonên bırînsazıyê(بعد العمليات الجراحية)
C. tayan (بعد الحميات) mîna tayê tîfo.
4 . derman: mîna dermanên penceşêrê ên kîmawî , bûjenên tîrêjweşالمواد المشعة)) dermanên xwîn nermkırınê(aspırîn),
zêdebûna vîtamîn a.
5. kêmbûna çend darıngên gırıng wek: protîn ,hesın , û zenk
bı sedema parêza xwarınê ya xurt yan bı xwînderbûnê (النزف)
6. nexweşıya kezeba şımakırî (تشمع الكبد)
7. nexweşıyên gıran ên dûvdırêj : nımûne: lemfoma , û gırêkên hundurîn الأورام الداخلية))
8. nesaxıyên rısta rehî ya navendî
أمراض الجهاز العصبي المركزي))
9. sedemên dîtır weke: hokarên wurûjanıyêالعوامل الانفعالية)), girêcanê(العقدة النفسية)
10. weşandina di demsala payîzê de .
11. weşandına porê jı jêdereke nependî من مصدر مجهول))
dermankırın:
destpêkê:
dıvê sedma weşandınê werê naskırın û serrastkırın .
dıvê hokarên psîkolocîk werın rahıştın
pıştre :
dermanê xurtkırına qurmên mûyan weke: mînoksîdîl , vîtamînên pêwîst, û donên xurıstî (zeytûn,behîv , û garıs) dıvê werın danîn lı ser posta serî.
——
Jêder: kovara (HELEZ) hejmar 3-4
lê eger ev jımara mûyên ketî jı wılo bêhtır bıbe û demeke dırêj dewam bıke wê hıngê pêdıvî bı boçûna bıjîşkê çerm heye .
hêjayî gotınê ye ku şînbûna rojane ya mûyan nêzî 0,37 mîllîmıtıre ,û lı cem afretan bêhtıre jı zılaman , û jı ber vê yekê pova wan dırêjtıre.
tê zanîn ku her qurmekî porê karê 20 mûyan dı peyhev de derbıxe dı pêdeçûna jıyana mırov de, û ev qurmên mûyan kêmdıbın jı destpêka deheka sısıyan jı temenê mırov .
sedemên porweşînê
1- serrûtî الصلع)) : ev weşandın bı sedema zêdebûna hurmonê nêrbûnê ye lı cem zılam
û pîrekan çêdıbe
2- nexweşıyên gırêjıyên ker (الغدد الصم) mîna :
a .kêmasıya gırêjıya thyroîdê قصور الدرق) (
b. zêdebûna çalakıya thyroîdê فرط نشاط الدرق) (
c. nexweşıya şekır الداء السكري) (
3 . dıjwarî : weke ku tê dîtın pıştî
A. bardanîna pîreka ducan بعد الوضع))
B. operasıonên bırînsazıyê(بعد العمليات الجراحية)
C. tayan (بعد الحميات) mîna tayê tîfo.
4 . derman: mîna dermanên penceşêrê ên kîmawî , bûjenên tîrêjweşالمواد المشعة)) dermanên xwîn nermkırınê(aspırîn),
zêdebûna vîtamîn a.
5. kêmbûna çend darıngên gırıng wek: protîn ,hesın , û zenk
bı sedema parêza xwarınê ya xurt yan bı xwînderbûnê (النزف)
6. nexweşıya kezeba şımakırî (تشمع الكبد)
7. nexweşıyên gıran ên dûvdırêj : nımûne: lemfoma , û gırêkên hundurîn الأورام الداخلية))
8. nesaxıyên rısta rehî ya navendî
أمراض الجهاز العصبي المركزي))
9. sedemên dîtır weke: hokarên wurûjanıyêالعوامل الانفعالية)), girêcanê(العقدة النفسية)
10. weşandina di demsala payîzê de .
11. weşandına porê jı jêdereke nependî من مصدر مجهول))
dermankırın:
destpêkê:
dıvê sedma weşandınê werê naskırın û serrastkırın .
dıvê hokarên psîkolocîk werın rahıştın
pıştre :
dermanê xurtkırına qurmên mûyan weke: mînoksîdîl , vîtamînên pêwîst, û donên xurıstî (zeytûn,behîv , û garıs) dıvê werın danîn lı ser posta serî.
——
Jêder: kovara (HELEZ) hejmar 3-4