((Sipas))

Şepal Hêvo

Bêguman hîn jî di rêzmana kurdî de (Zarevê kurmancî) û bi taybetî ji hêla rastnivîsê ve.. pir  aloziyên  giring peyda dibin û pêwîste ku mirov li ber  wan raweste.

Di nivîsandina  zarevê kurmancî de.. pirê caran mirov pêrgî pirsekê dibe ku çawa bersiva wê bide yan jî bi çi awayî wê saz bike, lê gelo dema  piraniya nivîskarên kurd şêweyekî di nivîsandinê de dişopînin ango ku bûye delîve û keyseke zêrîn qena ji bersivê birevin û bi tenê vê hincetê dikine rêbaza nivîsandinê.
Û di vê babetê de jî, peyveke kurdî bala mirov dikşîne ..ji ber ew bi piranî tê nivîsandin û di civakê de jî bi şêweyekî rojane em  wê bikartînin.
Peyva   ((Sipas)) ya ku bi vî şêweyî tê nivîsandin  Spas, ku mirov bi hayedarî  wê bilêv bike yan jî  di bingeha wê de birame û li gor van mînakên jêrîn wê bipîve:

Sip artin.
Sip î.
Sip eh.

Diyare ku di van her sê peyvan de û bi taybetî di her sê tîpên sereke de li gor destpêka peyva sipas bêk hatine û bi yek şêweyî  bilêv dibin. Û dema mirov ji hêla axaftinê ve li ber vê peyvê
raweste û li gor van mînakên jêrîn wê bilêv bike:

 Si  pas.
 Si  pî.
Si    peh.

Bi yek tonê bi yek şêweyî û li gor cudakirina peyvê diyar dibe ku tîpa (i) bilêv dibe,û di zimanê kurdî de dengdêra (i) gellek giring e,ew di bêjeyên yekîte de û pirkîte de peyda dibe,
û di bêjeyên yekîte û pirkîte de ew deng hergav tê bihîstin û nivîsandin.Lê hin caran di bêjeyên pirkîte de,gava parkîtek(tewang,veqetandek yan pirtikên nependiyê) bi wan bêjeyan ve dibe, nayê gotin; nayê xwendin û ji ber vê yekê wî dengî  pir caran nanivîsînin.
Û di vê babetê de Mîr  Celadet  Bedir-Xan dibêje: Ku ew deng, tevî ku nayê bilêvkirin,divê bête nivîsandin. Ji ber ku gava kîta ku wê nede xwendin ji bêjeyê dibe(i)û tê bilêvkirin.

Vêca hêvî dikim ku ev yek bala xwendevan û nivîskarên kurd bikşîne qena em bi hev re
li pişt yek taldeyê zimanê xwe biparêzin û di dawiyê de jî dixwazim têbîniyekê bibêjim

ku ev kar bi tenê nerîneke kurt e û nakeve  rêza lêkolînê de.

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Salih Cefer



Qedexebûna zimanê kurdî bi salên dirêj bû sedema paşketina hemû cûreyên wêjeya kurdî û bi taybetî jî ya zaravayê kurmancî.
Tevî ku di van salên dawî de li gelek alîyên Kurdistnê rewşa wêjeya kurdî (kurmancî) bi pêşve çûye jî, lê hîn pêwîstîya bi pêşveçûnên bêtir heye.
Kanîyên pêveçûnê pirin, yek ji wan…

Ebdûlazîz Qasim

 

Ji demê hatina Ehmed El-Şerih li ser desthilata Sûriyê, piştî hilweşîna rejîma Esed di 8ê çileya sala borî de û heta îro, bi carekî rewş û rastiya Sûriyê ya civakî, cugrafî, siyasî, etnîkî û olî tê paşguh xistin, bi taybetî hebûna gelê Kurd bi carekî tê paşguh xistin, her bigire…

Amadekirin û kurmacîkirina tekstên stiranan: Ednan Bedreddin

 

Mezher Xaliqî yek ji navdartirîn hunermendn kurd ên sedsala bîstan e. Ew di sala 1938 an de weke zarokê malbateka kurd a oldar li Sune (Sanandaj) hatiye jiyanê. Behremndiya Xaliqî di warên goranîgotin û werzişê de ji salên dibistana seretayî ve derketine pêş. Her di…

Ebdûlazîz Qasim

Di dîroka navçeyê de, hîç erdnîgariyek bi navê Tirkiyê nîne, û deweta Tirkiya li ser sextkariya dîrokê û talankirin, qirkirina Kurd, Ermen û Yonaniyan û herwiha li ser dagîrkirina beşeke mezin ji xaka kurdistan, Yonanîstan, Qubirstan û Ermenistanê hatiye avakirin.

Projeyên Tirkan her ji destpêka xwe ve û heta…