Turkiya û Sûriya hevpişkin

Emer Ismail

Gelek caran em dibihîzin ku di navbera rijêma Turka û Sûriyê de nexweşiyek yan duberiyek peyda dibe.lê birastî  herdu rijêm yek nîşanin derbarî gelê xwe bi tevayî û bi gelê kurd re bi taybetî  hevpişkin û carê caran civînên cot û cot girêdane,ji bo xurtkirina bingeha rijêmên xwe yên zordariyê û paşxistina çareserkirina pirsgirêka kurdî li herdu welatan û perçiqandina mafê mirovantiyê û wekheviyê di nav gelê xwe de.
Rijêma Turk û Sûriyê hevpişkin,ji ber ku di dîroka herdu welatan de rojek ji rojan guleyek di  tixûbê wan de neteqaye,ku bi dirêjahiya zêdeyî (800) kêlo mitrî û di mercên herî zehmet de nexasim di dema ku Partiya Ba`as serokatiya rijêma Sûriyê dikir ta niha.û diyare ku di sala 1982 ê de rijêma Ba`as bi top û balefirên cengê bajarê Hemayê topbaran û wêrankir,gelek cihên dî li Şamê, bi hezaran mirovên bêguneh li ser destê rijêmê hatin kuştin û zêndanî kirin.rijêma Turkiya di wê çaxê de bêdeng ma û helwêstek xuyayî neda.di sala 1990 ê de ,berî wê û piştî wê rijêma kevneperist li Turkiya hezarên gund û bajarên kurda wêrandikir. rijêma Sûriyê lê xweş dihat, tevlî ku Partiya(PKK) wî demî xwedî dikir ji bo şerê biratiyê di navbera kurdan de germ bike. li ser vê yekê Tirk û Sûriya hevpişkbûn.di sala 2004 ê de, dema ku rijêma Sûriyê xwest çavên kurdan li bajarê Qamîşlo bişkînê, beramberî wê pîlankariya qirêj serhildana gelê kurd li hemî bajar û deverên kurdan destpêkir û li ser destê rijêma Ba`as ya kevneperist  bêhtirî (28) xortên kurd canên xwe ji destdan û bi sedan hatin birîndarkirin û herweha bi hezaran avêtin binê girtîgeh û zêndanan.dîsa jî li rijêma Turka xweş dihat û bêdeng ma. ji lewra hêjayî gotinê ye ku çiqas di navbera wan de nexweş bibe, lê hevpişkin li ser nehêlana çareserkirina pirsgirêka kurdî û tirsa wan ewe ku dewleteka kurdî ya demoqratî we re avakirin, ji ber bayê demoqratî û azadiya gelan bingehê zordariya wan diherifîne.

Rijêma Turkiyê û ya Ba`as  yekin,lê her yek ji wan ji aliyekî dilehîzê,armanca wan zilim û zordariye, û girtina dev û lêvên gelên  wane .di şoreşa welatên rojhilata naverast de ya ku destpêkirye ji Tunis , Misirê ta Lîbiya û Yemenê ta roja (15) avdara îsal li welatê me Sûriyê destpêkir dijî zilim û zordariya rijêma Ba`as  û daxwaza azadî û raperînê li hemî bajarê welatê Sûriyê pêket, piştî ketina sedê şehîd û birîndaran,wêrankirina gund û bajaran rêveberên dewleta Turkiyê şîretkarê rijêma Ba`as bûn û giftûgo dikir ji ber rijêma Ba`as ji wan astengan derxîne , lê gelê Sûriyê bi berxwedana xwe ya rojane û şoreşa xwe ya aştiyane hişt ku ne tenê rijêma Turka û Sûriyê, lê rijêmên desthilatdar li tevaya cîhanê şermezar û fedîkar bimînin, hemî welatên xêrxwaz û mirovnas nema bêdeng dimînin derbarî wêrankirin, kuştin û talankirina li ser destê rijêmê dibe. piştî koçberkirina  miletê Sûriyê ber bi sînorê dewleta Turkiyê û bazdana zarok, pîr û kalan ji ber top û tankên rijêma Ba`as û çûna wan bi perîşanî  li Tukiya , vêca Turk bi dengekê bilind dibêjin  niha emê arîkariya van perîşanan bikim û xwest rengekî aştîxwaz bidê xwe û xwe bikê bavê musilmanan carekî û cara dî wek mafnas xwe bidê naskirin.lê gelo birayên Turk eve perîşanên rijêma Sûriyêne, ma  kanî perîşanên Turka, kanî hezarên zarok û zîçên ku bi top , bi bota leşkerên te ew perçiqandîn, kanî  mafê (20) bîst melyon kurd ku nikarin bi zimanê bav û kalan bipeyîvin. ji ber vê yekê em dibêjim rijêma Turkiya û Sûriya hevpişkin , ta ku mafê gelê kurd,ev miletê boş û mafê hemî welatên bindest çareser nebê û bi azadiya xwe  şanebê wê sanahî û tenahî peyda nebe di rojhilatê de. di dîroka jiyanê de rijêm koçbar dibin û dimirin, lê milet her dimînê sax wek darên çinarên çiyayê kurdistanê û roja azadiyê wê ronahî bidê, eger piçekî dibin tariya rijêmên kevneperist de bimînê lê wê tariyê hilînê,roja azadiyê wê van xewnên giran ji bîra miletê Sûriyê û hemû gelên bindest bibê û wê bibê gulîstaneka rengîn cîgehê hêviyên avis û bergir.

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Fewaz Ebdê

 

Di destpêkê de

Milet ji henasên xwe

cawekî ji hevrêşim dihûna;

Li aliyekî rokek pêve didrût û

li aliyê din lîlandineke dengketî.

Bi hajixwebûn

pêlav di ser siya şehîdan re dimeşiyan

mîna ku xak bi bîranîna wan re…

Salih Cefer



Qedexebûna zimanê kurdî bi salên dirêj bû sedema paşketina hemû cûreyên wêjeya kurdî û bi taybetî jî ya zaravayê kurmancî.
Tevî ku di van salên dawî de li gelek alîyên Kurdistnê rewşa wêjeya kurdî (kurmancî) bi pêşve çûye jî, lê hîn pêwîstîya bi pêşveçûnên bêtir heye.
Kanîyên pêveçûnê pirin, yek ji wan…

Ebdûlazîz Qasim

 

Ji demê hatina Ehmed El-Şerih li ser desthilata Sûriyê, piştî hilweşîna rejîma Esed di 8ê çileya sala borî de û heta îro, bi carekî rewş û rastiya Sûriyê ya civakî, cugrafî, siyasî, etnîkî û olî tê paşguh xistin, bi taybetî hebûna gelê Kurd bi carekî tê paşguh xistin, her bigire…

Amadekirin û kurmacîkirina tekstên stiranan: Ednan Bedreddin

 

Mezher Xaliqî yek ji navdartirîn hunermendn kurd ên sedsala bîstan e. Ew di sala 1938 an de weke zarokê malbateka kurd a oldar li Sune (Sanandaj) hatiye jiyanê. Behremndiya Xaliqî di warên goranîgotin û werzişê de ji salên dibistana seretayî ve derketine pêş. Her di…