Rojnameya (Kifah) ya Sûryê.. çêla koçbarkirina Celadet Bedir Xan

Siyamend Brahîm

Rojnemevanî li Sûryê û bi taybetî di destpêkê nîvê bablîsoka bîstan de, ango berî êrîşa hêzên netewa Erebî ya şofonî xurt bibe, û li vî welatî surra bayê azadiyê tune bike, jiyana siyasî û rewşenbîrî gelekî xweş û pêşketîbû, yaneya kurdî li Şamê, Amûdê serbest bûn, û bi taybeta li Şamê bi xêra Celadet, û Osman Sebrî dersên zimanê kurdî didan xortên kurdên Şamê, taxa kurdan pêteke ji xebata rewşenbîrî bû, lê piştî şofoniyên Ereb destên xwe dane ser her tiştî jiyana kurdewariyê rabû, ku Yaneya Kurdistan
Di sala 1981 Li bajarê Şamê min xwedanê kovara (El Kifah)
Mamostê nemir (Emîn Seîd) naskir, û  gava naskir ku ez kurdim ji min re gote: Ez xwedanê rojnameya Kifahim, sal û roj derbasbûn min berê xwe da pirtûkgeha El Esed û ez ketim beşê rojnemevaniya û ez baş li wan kovaran ji sala 1900 heta şêstiyan de geriyam min rojnameya El Kîfah xwend û min hejmarin baş xwendin, û sal 76 sal ji yedîvegera kovara Hawarê derbas dibe, ez vegeriya erşîvê kevin min di pirtûka ku her mamsteyên Lubnanî Mensûr Şilîta, û Yûsif Melek û bi alîkariya xanima nemir Rewşen bedir Xan di sala 1951 piştî koçbarkirina Seydayê me Celadet Bedir Xan çûye dilovaniya yazdanê jorîn, min li ser vê koçkirinê tiştekî bi nirx nivîsandine û dibêjin:
Gava gernasê comerd Celadet Bedir Xan serpiriştiya kolana bîra ava zeviyên xwe di zeviyên mêrgan de li cem yek ji camêrên hevalên xwe dikir, Ji nişkava erd di bin wî de hate xwarê û dîwarê bîrê herifî û canê xwe siparte yazdanê jorîn, û mixabin ku xêra wî , û firehiya zanîna, û wêjeya wî û xebata wî ji bo gelê xwe û pêkanînên armancên wan pêkbîne, ji ber ku ew tu carî di xebata xwe de kêmanê nekir,
Û duhî cenazeyeke mezin jê re  çêbû, ku gir gire û gernas û wêjevan û xwedî ramanên  wê bi alî mizgefta Şêx Muhhidîn El Erebî ku li can wî nimêj kirin, û paşê bi li paytexta Şamê tê de derketin û di gora wî ya dawî de bi ahengeke rêzdar hate veşartin”.
 
Şam –  17 Tîrmeh 1951
——————–
Rojnameya El Kîfah xwedanê wê Emîn Seîd bû, ev di sala 1939 ev rojname Ronahî dît, û di inqîlaba (Bassiyande) rawestî.
 
—————
Siyamendbrahim@gmail.com   

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Salih Cefer



Qedexebûna zimanê kurdî bi salên dirêj bû sedema paşketina hemû cûreyên wêjeya kurdî û bi taybetî jî ya zaravayê kurmancî.
Tevî ku di van salên dawî de li gelek alîyên Kurdistnê rewşa wêjeya kurdî (kurmancî) bi pêşve çûye jî, lê hîn pêwîstîya bi pêşveçûnên bêtir heye.
Kanîyên pêveçûnê pirin, yek ji wan…

Ebdûlazîz Qasim

 

Ji demê hatina Ehmed El-Şerih li ser desthilata Sûriyê, piştî hilweşîna rejîma Esed di 8ê çileya sala borî de û heta îro, bi carekî rewş û rastiya Sûriyê ya civakî, cugrafî, siyasî, etnîkî û olî tê paşguh xistin, bi taybetî hebûna gelê Kurd bi carekî tê paşguh xistin, her bigire…

Amadekirin û kurmacîkirina tekstên stiranan: Ednan Bedreddin

 

Mezher Xaliqî yek ji navdartirîn hunermendn kurd ên sedsala bîstan e. Ew di sala 1938 an de weke zarokê malbateka kurd a oldar li Sune (Sanandaj) hatiye jiyanê. Behremndiya Xaliqî di warên goranîgotin û werzişê de ji salên dibistana seretayî ve derketine pêş. Her di…

Ebdûlazîz Qasim

Di dîroka navçeyê de, hîç erdnîgariyek bi navê Tirkiyê nîne, û deweta Tirkiya li ser sextkariya dîrokê û talankirin, qirkirina Kurd, Ermen û Yonaniyan û herwiha li ser dagîrkirina beşeke mezin ji xaka kurdistan, Yonanîstan, Qubirstan û Ermenistanê hatiye avakirin.

Projeyên Tirkan her ji destpêka xwe ve û heta…