Dengên bê dengan

 Nizar Yosif

Dema mirov navê Çiya yê Kurmenc di bihîze, yekser qencî û hêminî ya mirov têde perwerde bûyî, ji bîrdankê tête der. Bandora xweşî û nexşên xwezayê, dengê qebeqeba kewan, fîxanên bilbilan, xwendina tilor û çûkan li ser hûsiyên daran, bi hiş ve tentene di bin. Bihna xuhdana cotiyaran, hêza merdan, stiranên jinên jêhatî, keçên çeleng, hezkirina lawan, ser hev de di dil û ramanan de weko Kevokên kom bûyîn di firin. Rengên keskesorê, evînek dilsoz bi xwe re di reşînin.

Yek ji berên vê atmosfêrê, mirovên jêhatî, çalak xwedan ked û
aferên, viyan û bawerî, hostayên wêne û hevokan, lêkolînerên bê westan
jî, bi dehan ber girtin jê hatin der. Bûne çirayên di şevtariyên welêt
de, ji mirovayê re dijenin. Dilopên rewayê ne ser qadan de di pekin, ji
zayîn û zîldan a nifşên nû re, zeviyên serweriyê û seridandin ê ne.
Lêkolîner
ê bêwestandin rêzdar Elî Cefer, Hespê xwe li pey leylanê bezand,
cariknan, jê qezenc di kir, û carna leylanê di xaviya xwe de ew tîn di
xapand. Di evraz û newalên geliyan de, di nava davik û sûteyan re,
rêncberiya xwe ne rawestand, li pêy çavkaniyên rasteqîniyê, jêderên
rastiya xwe û kedkarên vê dozê şopand. Dema xwêner, lêkolînên vî canmêrî
di şopîne, bi zehmetî û cefa ya wî hayedar di be, bi balefiran welat bi
welat, bi Tirmbêlan bajar bi bajar, Gond û gund, rêncbetî di gere. Bi
bizavek du qat, li jêderên ji xwendekarên li jiyanê mayîn, di pirse.
Bihtirîn car wan nabîne, û libin ji wan, xwe nadin destên wî, pêre
dirûnin lê ti encaman naxin destên zehmetkêş de. Libin ji wan tevzan bi
bizava wî dikin, bi behaniya – ma komeleyên xwendekaran- çi tiştên
balkêş dane û kirine, heta ku em besa wan û dîroka komeleyê bikin.
Seyda
Elî Cefer ji rex hinek çavkaniyan, dewla xwe vala ji bîra wan
kêşandiye, dest û pê zuha, bi keser vegeriyaye hêlîna xwe. Lê bê hêz
nema ye, tim destpêşxerî( Mubadere) ya kesayetî bi kar aniye, bi bawerî û
berpirsyarî, livandin û keftelefta xwe hêz daye.
Lêkolîner ê me, di
sala 2016an de, çapa yekem ji lêkolîn a xwe, li ser kar û xebata
xwendekarên kurd li derva yî welêt, pirtûka ( Komeleya xwendekarên kurd
li Europa) ji weşanxaneya xanî weşand.
Di peyîza sala 2019an de çapa
duwem, bi lêvegerek paktir û berfireh,li çapxaneya ( Baski-Cilt) li
Istanbul ê çap kir. Lêkolîner di bêje, ewî gelek belge yên nû weke
rojnameya (Dengê kurdistan) ya ku ji destpêka avakirina komeleyê de, di
hate weşandin, û hinek destxistinên nû girêdayî bi vê lêkolînê ve, jêre
peyda bûn. Lewma pêdivî bi çapa duwem bî.
Rêzdar Elî Cefer di van
pirtûkan de, gelek agahdariyên giring, girêdayî xebata xwendekaran li
derve yî welêt ( 1949 – 1975 ) belge kirine. Komeleya xwendekarên kurd
li Europayê, bû çirayek ji doza kurd û kurdistanê re, di nava
xwendekarên cîhanê de, li van welatan. Jîrî û xebata wan bûn, dengvedana
vî welatê bindest, çar parce, di nava miletên dinê de.
Lêkolîner ê
me di nava van 375 rûpelan de, gelek çalakî û bûyerên kevnar, ji bê
xweyîtiyê zengê girtîn, li wan bû xwedî, toza salan ji ser wan day paş,
bi alîkarî ya jêderên(kesên) sax mayîn. Yek ji wan serpêhatiyên herî
balkêş, mirov pê xembar di be, çîroka lehingê kurd, stûn ê navend di
damerizandina komeleya xwendekarên kurd de li Europa yê, Dr. Noredîn
Zaza ye. Hêja yî gotinê ye ew serokê partiya yekem li rojava yê
kurdistanê hatî damerizandin e. Dema ku li Dîmeşqê bû (Embarên wî yên
derman/bijîjkî, û çend parçeyên erdê jî li dora bajêr hebûn) rewşa wî ya
aborî gelek baş bû. Tengaya demê wî, û mijûlayî bi karê konevanî ve, û
texlîtên zorê, û binçavkirin ji rexê dewletê ve, ji delîvên teng, her
tiştên xwe bi emanet, spart kurdek yê Şamê (Hesen Dêrikî) da ku bi rêve
bi be. Lê ew kes (Hesen Dêrikî) ked jê vedişart, bi Dr. Zaza re nerast
bû. Dawî embar û erd û saman, hertiştên ser navê wî bûn, li ber wan asê
bû!! Ev lenhing ê bîrawer, yê ku jiyana xwe ji bûyî milet û netewa xwe
terxan kirî, ji ber dijmin û pîsan bê çare di mîne.
Lêkolîner Elî
Cefer kej û hirî ya ji herçar parçeyên kurdistanê û europa yê dayîn hev,
tevn a vê lêkolînê bi rîsê Teşiya dayîkên wan çavkaniyan honandiye.
Ezê
bihêlim her yek bi xwe nava van rûpelan bixwîne, bê çawa ev lêkolînerê
zehmetkêş, ji sala 1949 heta 1975ê deziyan bi derziyan ve dike, da hişê
me pê re alîkar be, û pergalên dozê bi hev re bidrûn.
Nizar Yosif
05.08.2020

Nîşe:

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Qado Şêrîn

Wek van rojan, temenê pirtûka “Mihemed Şêxo Huner û Jînenîgarî” dibe du sal.

Dema diyarî dost û hezkiryan dikim, dinivîsim: “Pirtûk berhema keda Mihemed Şêxo ye”. Ji bo min ev rastî ye, ji ber tiştekî min di pirtûkê de tune. Min gotar, lêkolîn, portrêt, note, stran, helbest û awaz…

Pêşeroj Cewherî

Welatê min welatê min

Evro çend roje agire

Li himber faşîzma tirkan

Gel berxwedan û bergire

Welatê min wa Rojava

Welatê min evîna te

Doze ji dil dernakevî

Bidest dijmin ve bernadin

Agir bë te min…

Dildar Xemrevîn

Di destpêkê de ez spasiya mamoste û nivîskarê hêja û giranbuha Ezîz Xemcivîn dikim li ser diyarîkirina romana wî „Zabêl Ey Ermenî Me!“ ji bo yî min , ev yek jî cihê şanaziyê ye ji bo min.

Di pêşiyê de ez ê têbîniyekê ji we re bidim xuyanîkirin…..

Merwam Mistefa-Bavê Zozanê-

Amûdê bajarekî piçûkî dev li ken e, bi nav û deng e, li Rojavayê Kurdistanê ye, nêzî sînorê dewleta Tirk e. Bakurê rojhilatê Sûriyê ye, bi herêma Qamişlo ve girêdayî ye û bi parêzgeha Hisîça ve, dora 35 km ji Qamişlo dûr e, wisa jî 80 km ji parêzgehê…