Grûpên rewşenbîrî û çanda jibîrkirî

  Melevan Resûl

Şaristaniya miletan bi metodên renga reng têne avakirin , helbete ew şaristanî bi serê xwe nikare xwe ji pêmaya mirovanî bibire , gerdûn weha hemî bi beşdarbûn û çavkaniyên cor becor tê xemilandin , di qûnaxên kevn û serborî de çavkanî hemî diherikin ser hev û her miletek li gor hoyên xwe yên siruştî û vehûnandina navbera mirov û jiyanê de her yekî li gor pîvanên xwe şaristanîk avakiriye bi werkirina tam û çêja xwe pijandiye û li ser qoçkan kelandiye , di encamê de şaristanîk bi nav û nîşankirî ji pêmaya wî miletî derdikeve .
Mebesta min ji tam û çêja borî ewe ku bêjim : şaristanî bi çend hokarên bingihîn têne avakirin her ku alavên pêkahatîn wekî hev di destê hemû miletan de ew bi xwe bin jî , mîna ku çawa mozîkjenên amîreke mozîkê mîna hev li ser estromentan dixebitin , lê her yek ji estromentan li gor pisporiya xwe dibe afrêner di hunera mozîkê de ,  her weha di wênesaziyê de û di gelek radeyên hevbeş de , lê mirov di dawî de li ber afrênerek bi nirx rûbirû dibe û ew berhem dibe dewlemendiya çanda gerdûnî .
Vêca ka em vegerin li çanda netewan temaşakin ka çandên xwerû û xweser girêdayî taybetmendiya miletan heye yan jê na ?
Bê guman diyare ku şaristanî grêdayî çandên rengîne , heger çandên netewî peyde nebin , ew şaristanî tu carî nikare berhemdar be û bi pêş nakeve yan wê qels û lewaz bimîne , ji vê jî dozê miletan rewa ne dema doza mafên çandî dikin ji ber du sedeman , yek jê xweparastina xwezayetiya mirovan e , û ya din jî tam û çêjkirina berhema şaristaniyê ye .

Helbete ramanê çandî bi pêdawistiya xwendin û fêrbûneke têgihiştî heye , ji ber ku piraniya berheman bi alava raxistina raman , da wergere peyv û gotinê heye , ji lew tevgera kurdî heger ji mafê çarenûsê were xwar , lê ew tu caran ji mafê nasnama çandî nikare bikeve , di dirêjahiya xebata tevgera siyasî ya miletê kurd li rojavayê kurdistanê sûre da mafê çandî bi dest xwe ve bîne û xebatek kiriye her çendî ne li gor daxwazan be , ji encama qelsbûna xebata ji bonî pêşvebirina çanda kurdî , di demên dawî de gelek kom û grûpên rewşenbîrî xwe bi navkirin û navê çanda kurdî ji xwe re kirin sembol û paşnav , bi rastî jî ew hewldan tenê dibe cihê rêzê , her wekî xebata vekolîn û pêşvebirinê di ber de bi qasî tê xwestin nehatiye dîtin , lê bi qasî tê dîtin ku ew grûp hîn nekarîne xwe ji bin bandora serdestan azad bikin û nasnama xebatê di bin siha wê de eşkera bikin , valahiya rola rewşenbîran bi awakî neynî dagirtine , em naxwazin ku ew di xemsariya tevgera siyasî re bibûrin , û doza avakirina dîwaran di navbera xwe  û nijadên din hildin , lê ji mafê meye em kesayeta çanda kurdî bi parêzin û xebatê di ber pêşvebirina wê de bikin , ji berya em ji erkên xwe yê netewî bibînin , ew erkek sincî ye , pêdivî bi hestên baweriyê heye , ji encama talankirina li ber çavê hemû kesî ji çanda kurdî re tê xuyanîkirin .

Di baweriya min de heger milet û welat bi tevahî were talankirin lê tenê ziman , kevnetor , wêje û çanda kurdî bimîne parastî ? netewa kurd bi giştî wê ne xûme ser çokan û ji bejn û bala xwe nekeve . 

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Fewaz Ebdê

 

Di destpêkê de

Milet ji henasên xwe

cawekî ji hevrêşim dihûna;

Li aliyekî rokek pêve didrût û

li aliyê din lîlandineke dengketî.

Bi hajixwebûn

pêlav di ser siya şehîdan re dimeşiyan

mîna ku xak bi bîranîna wan re…

Salih Cefer



Qedexebûna zimanê kurdî bi salên dirêj bû sedema paşketina hemû cûreyên wêjeya kurdî û bi taybetî jî ya zaravayê kurmancî.
Tevî ku di van salên dawî de li gelek alîyên Kurdistnê rewşa wêjeya kurdî (kurmancî) bi pêşve çûye jî, lê hîn pêwîstîya bi pêşveçûnên bêtir heye.
Kanîyên pêveçûnê pirin, yek ji wan…

Ebdûlazîz Qasim

 

Ji demê hatina Ehmed El-Şerih li ser desthilata Sûriyê, piştî hilweşîna rejîma Esed di 8ê çileya sala borî de û heta îro, bi carekî rewş û rastiya Sûriyê ya civakî, cugrafî, siyasî, etnîkî û olî tê paşguh xistin, bi taybetî hebûna gelê Kurd bi carekî tê paşguh xistin, her bigire…

Amadekirin û kurmacîkirina tekstên stiranan: Ednan Bedreddin

 

Mezher Xaliqî yek ji navdartirîn hunermendn kurd ên sedsala bîstan e. Ew di sala 1938 an de weke zarokê malbateka kurd a oldar li Sune (Sanandaj) hatiye jiyanê. Behremndiya Xaliqî di warên goranîgotin û werzişê de ji salên dibistana seretayî ve derketine pêş. Her di…