Ziman, ziman û ziman

Tengezar Marînî
Tiştek di zimên de heye, pir seyr e, ew jî eve: dema mirov li welatê xerîbiyê, rastî dengên zimanê xwe tê, yekser li dor xwe dinere û ber bi wî mirovî ve diçe. Mîna yekî pêbawer xwe nêzîkî xwedanê wî dengî dike.
Ziman ji mejî û hiş re girintir e ji giringiya roniyê û dîtbîniyê ji çev re.
Zimanzanekî elman î bi navbang, Wilhelm von Humboldt (1768-1835) dibêje: “Welatê rastteqîne ziman e. Ew bêrîkirin diyar dike”.
Ziman, hem mal e, nasname ye, hebûn e û dil e. Em dinerin, êrîşa li dijî kurdan bi sivikatiya bi zimanê wan dest pê dike. Bizava zimanjibîrkirinê bi metodên zanistî û plankirî têne bi rê ve birin.
“Êrîşa zimanê miletekî, tê wateya êrîşkirin û êrîşbirina ser dilê wî”.
Karê baş ku em bo zimanê xwe bikin 2 tişt in:
1. Pak bikin, ji jibîrkirinê rizgarbikin, di rêya axaftina di malên xwe de, bi wî zimanî, çandina hezkirinê bo zimên di nax û wijdanê malbatê de û bihêzkirina tevgera wergerandinê bo zimanê xwe.
2. Bihêzbûbûna danasîna xwe di rêka çand, tore û wêjeya xwe bi biyaniyan di rêya bizava wergerê bo zimanên din.

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Fewaz Ebdê

Bihuşta sênckirî

Piştî ku çek bêdeng bûn û top û tank aram bûn, dawiya şer hat û jinûavakirinê dest pê kir, zeviyeke fireh û sênckirî, mîna ajalparêzeke xwezayî diyar bû. Li orta wê Goleke avjeniyê mezin bi şêwaza Ewropî heye, kursiyên spî, sîwanên şînê vekirî li derdorê belavbûyî ne…

Bessam Mer’ê

Gava trajiydiya miletekî tê taqîkirin û ezmûnek tije jê derdikeve holê , wêjeyek çêdibe ku birînan vediguhze pendiyarîyê û bîranînan vediguhêze pirsên vekirî yên pêşerojê.
Yaşar Kemalê Kurd, stûnek wêjeya tirkî û cîhaniye ya ne tenê li ser gund û mirovên sade nivîsiye, lê belê ew kirine neynike tevahiya gerdûnê, ku…

Firyal Hemîd

Di çilya pêşîn de û berî serêsalê, bêhna pirtiqala û goştê biraştî tê min.

Ew çaxê serjêkirina dermala bû.

ew bêhna ku mirî ji goran radikir, di pozê zarotiya min de maye.

Çima tiştên berê jî bîra min naçin?

bi dîwarê bîrdankê ve zeliqî ne û…

Zahid Alwani

Aşîreta Batwan û Dêrşoyan: Çîroka Şerê Ku Bi Jinewateke Qediya, 1890 — Roja yekê, sê bira ji aşîreta Dêrşoyan piştî nivêja fîjrê derketin bo çiyayê li bijartekî xwe da ku bixebitin; cihê wan ji gundê xwe zêde dûr bû.

Piştî nivêja asrê, bavê malê ji xwişkê xwe — keça…