Plana Tirk, Iran û Sûriye û bi çarenivîsek hevpar re rûbirû ne

Mahir Hesen

Di sala 1970-an de, dema Partiya Baas bûdesthilatdar û “pêvajoya demografîkî” li devera Kurdîpejirand, û ji bo berjewendî û xwezayîbûna MalbataAlasad asankarî peyda kir. Ji ber vê yekê wî gelekmalbatên Ereb anîn û ew li ser erdnîgariya kurdîtomar kirin da ku pêşgotinek dîrokî bide wan, û rêveberiyê xist destên wan de.
Di statîstîkek fermî de ku di sala 1985 -an de hateweşandin bi sernavê “Sûriye di hejmaran de” têxuyang kirin, ku rêjeya belavbûna nasnameyahemwelatiyan li Sûrî diyar kir. Erenên Sunî di rêzayekem de hatin, û hejmara wan gihîşt%76, û elewî%11.5 û Xirîstiyanan%8, di rêjeya Dirûzangihîşt tenê%3, û Erebên Şi’î di asta herî jêrîn de bû, bi rêjeya%1.4. Bêyî ku bê gotin ku li Sûriyênasyonalîzmeke din bi navê Kurdan heye

 

Di destpêka serdema Beşar Esed de, rejîma Sûriyênêzîkbûnek mezin bi Tirkiyê re nîşan da û derî li berçalakiyên hukûmeta tirkî û piştgiriya wê ji bo şerêKurdan, û him ji bo belavkirina prensîbên hevrayî di şerê Kurdan de vekir. ku tevgera Kurd hem li Sûriyêû hem jî li Tirkiyê lewaz û têk biçin.
Piştî ku wî welat bi rê ve bir, sînor hatin vekirin û semînerên hevbeş bi rê ve birin. Û gelek serdan jiherdû aliyan ve bûn.

Gelo ev têkilî berdewam bin?!
Dive bersiva min dirêj be lê ez ê zelal bikim û dûr û dûr lê binerim. Di destpêka Adara 2011an de, MiletêSûrî daketin kolanan, û ji bayê Bihara Erebî ya ku wêdemê li rojhilata navîn diherikî bandor bûn.

Rejîm ji beylî hêzên xwe di rûbirûbûnaxwepêşanderan de ,çekdar ji derveyî Sûriyê jî bikaranî.  Li gorî agahdariyan û çavkaniyan diyar dikin kuzêdetirî 30 giropên çekdar hene. Iranê yekserpiştgiriya rejîma Beşar Al-esed kir ji bo parastinaberjewendî û bandora xwe li rojhilata navîn û bi karanîna pirojeya Hîlal Al Şi’î.
Ev Girup jî Pasdarên Iranê, û hêzên HizbullahaLibnanê û hejmareke din yên Şi’î hatin Sûriyê û li gorî daxuyanên Iran û hin rêberên wê, Sûriyê yek jiparêzgehên wê dihesibîne tête nîşan kirin. Ev ji alîkîve, û him armanca Iran ku Dewleta Iraqê jî dorpêçbike û wê lewaz bike.

Îcar rola Tirkan ji bo Beşar û rêjîma wî çi bû?!

Li vir Tirkiye dest pê kir ku tevahiya xelkê Gund û bajarên Kurdan dersînor bike, û cihên wan bo wêbuye armanca sereke ya guheztina pêkhateya deverê.

Rejîmê gelek komkujî kirin, ku weke paqijkirinamezhebî hatin binavkirin, li Hums û gundewarêŞamê, ku bi koçkirina xelkên ereb bo bajarên kurdan, ku bû sedema guherîneke mezin di nexşeya nifûsê de.
Guhertina demografîk ku tê de tevahiya deverênEreban bi darê zorê ber bi bajar û gundên kurdan vekoç kirin. Iran şert dan ku bajar bi temamî ji

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Qado Şêrîn

Wek van rojan, temenê pirtûka “Mihemed Şêxo Huner û Jînenîgarî” dibe du sal.

Dema diyarî dost û hezkiryan dikim, dinivîsim: “Pirtûk berhema keda Mihemed Şêxo ye”. Ji bo min ev rastî ye, ji ber tiştekî min di pirtûkê de tune. Min gotar, lêkolîn, portrêt, note, stran, helbest û awaz…

Pêşeroj Cewherî

Welatê min welatê min

Evro çend roje agire

Li himber faşîzma tirkan

Gel berxwedan û bergire

Welatê min wa Rojava

Welatê min evîna te

Doze ji dil dernakevî

Bidest dijmin ve bernadin

Agir bë te min…

Dildar Xemrevîn

Di destpêkê de ez spasiya mamoste û nivîskarê hêja û giranbuha Ezîz Xemcivîn dikim li ser diyarîkirina romana wî „Zabêl Ey Ermenî Me!“ ji bo yî min , ev yek jî cihê şanaziyê ye ji bo min.

Di pêşiyê de ez ê têbîniyekê ji we re bidim xuyanîkirin…..

Merwam Mistefa-Bavê Zozanê-

Amûdê bajarekî piçûkî dev li ken e, bi nav û deng e, li Rojavayê Kurdistanê ye, nêzî sînorê dewleta Tirk e. Bakurê rojhilatê Sûriyê ye, bi herêma Qamişlo ve girêdayî ye û bi parêzgeha Hisîça ve, dora 35 km ji Qamişlo dûr e, wisa jî 80 km ji parêzgehê…