Serxet û Binxet

Berzo Mehmud

Weku em hemû dizanin Kurdistan zeviyeke coxrafî berfereye, ku piştî peymana Sayikispîko bi dû şerê cîhanî yê yekem de, hate parçekirin û kete bindestê sê miletên dîtir de: Ereb û Tirk û Faris, di nav çar sînorên dewletî de hate levakirin, ku parçek kete ber sînorê dewleta Tirkî de, û parçek kete ber sînorê Sûriyê, û yê sisiyan kete ber yê Îraqê, herweha yê çara kete navy ê Îranê de
Kurdistan weku welatekî mîrî û rismî  ji nav sînorên dewletî yên rismî hate windakirin. Lêbelê zevî her wek xwe ma, û miletê kurd jî her di cih û ware xwe de ma, bêy ku kiyana xwey siyasî hebê.
Miletê kurd di welatê xwe de ji ber vê yekê, perîşan ma, lê biser wilo de jî dev ji hebûna xwe weku dîrok û coxrafiya û ziman û taybetiyên xweyên netewî berneda, û di ser van sînoran re qevast û xwe lê nekir xwedî ligor ku jêhat.
Piştî danîna van sînoran, kurdên Kurdistana Tirkî, ji Kurdistana parçê Sûriyê re digotin: (binxet), û ji xelkên wêre digotin: (binxetî) ango yên bin xetê re ne. Mebesta wan jî ji xetê her sînorên kun û hatine danîn. Ji aliyê Sûrî ve, kurda ji parçê Kurdis- tana Tirkî re digotin: (serxet), û ji kurdên wê deverê re digotin (serxetî).
Lewre ev herdu têrmên coxrafî linik tevayîya kurdên herdû parçên Kurdistanê belav bû, ku ta roja îro jî berdewa-me. (serxet û serxetî) û (binxet û binxetî), weku du têrmên coxrafî ji aliyê kurdan tenê re têne naskirin û famkirin, ku ne Erebê Sûriyê, û ne Tirkên Tirkiyê wê dizanin. Ev taybeti ya hank u kurda bêhemdî xwe anî, wê yekê diyar dike ku kurd netewekî serbixweye, û ev sînorên dewletî yên peyma-na Saykispîko bi şêweyekî nerast û duristî hatine danîn, weha jî miletê kurd lê nebûye xwedî, lewre di zimanê wan de ev tişt ji xwere diyar bû bêy ku partiyeke siyasî ji wan re bêjê.
Herweha, kurdên parçê Kurdistana Îraqê û yên parçê Kurdistana Îranê dibêjin: (lem dîme) û (lew dîwe) ku her ev jî wateya (serxet) û ( binxet) di naveroka xwe de didin.
Lê, em bi hêvîne ku rojek werê Kurdistan wê bibê yek parçe, û ev bêdadiya han ji ser wan bête rakirin, û ne (serxet û binxet) û ne (lem dîwe û lew dîwe) ta ku ew jî wek hemî  miletên cîhanê li ser xaka welatê xwey xweş bi serbestî û serfirazî bijîn.
——
Jêder: kovara Helez / hijmar (1)

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Ji nivîsîna Tengezar Marînî

1.

Nivîskara Kurdistanî, Suzan Samancî, bi romana xwe ya dawî, Payîz an jî Ziyab, ku ji hêla weşanxaneya Avesta ve, li sala 2024 hatiye weşandin.

Di gel ku roman ji 87 rûpelên D5 pêk tê û li ser sê parçeyan dabeş bûye, lê di metin, vebêjî,…

Tengezar Marînî

Destek im, di bazara parvekirinê de.

Birîn,
asoyên mijê,
Bêje destpêk e,
feryada pel û leman e.
Histû xwar,
di bizav û kewdanê tarî de.

Ziman kesk e;
jêrzemîn asoyekî razê ye.
Çirkek di sebra nîşanê de parastî.
Destanek ji êgir e çavê min
Serdema kovanan e,
Çiyay sinorên êşê nas nakin.
Her tişt bûye êş.
Her tişt bûye kovan.
Şikestin, derbederî, dagîrkerî, talan, lêdan..
Kuç…

Ezîz Xemcivîn

Pakrewan (Şehîd)…

Du helbestên min bi dengê mamoste Güney Özdemir

https://www.facebook.com/100014938271912/videos/1104840264623404

Qado Şêrîn

Kurdê ew nav an ew stran guhdarî nekiriye tune.

Ez zarok bûm, min li wê stranê guhdarî kir, xwîna min hênik dibû, lê min bawer nedikir ku emê rojekê ji rojan, berî 20 salan, hevûdu li Hollenda aş û gulan bibînin.

Pirtûk jiyan û Bîranîn e,…