Ji Evîna Rojên Kevin -20-

Konê Reş

Dibistana min ya pêşî gund û bênderên wê bûn. Ez ji wan fêrî zimanê Kurmancî, çîrok, çîvanokên folklorî, mamik, gotinên pêşiya û lîztik û hejmarên lîztokên zarokan bûm. Ta roja îro, gelek ji wan di bîra min de ne û min ew ezber kirine wek: (Hebû Kêzikek, hebû qirş‏ikek, hebû tertikek, ba hat, qirş‏ik firya, baran hat, tertîk hilya, hingê Kêzê kenya kenya rovîtirtirka wê qetya), an (Çîrokê  çîvanokê, xetxetokê golika xalo, çû piş‏t malo, golkê go: err, kalo go: tir pîrê go: Kezîkê min kur) û wiha bi sedan. Hem jî çîrokên wek: ‏Şengê û Pengê, Miş‏ko mi‏şkaviro, Kêzê kêzxatûnê û Pîra du diran… û her wiha me ev gotin jî ji hev re digotin:

– Pezê mîra li kû diçêre?
– Li qelêç
– Çi dixwe?
– Nan û kêç
– Çi dirî?!
– Safî herî.
-Dawta kê ye?
An me ev çîroka (Rovî Rovî Rindik), ji hev re digot: (Rovî, rovî, rindik, serê terya Rovî bi gulpincik, rovî çûye mala xala, herin Rovî bi qute dara bi hejmêr heger ne bît û çare qetla Rovî helale.)
Ji Mamikan jî, me wek van mamikan an şertokan davêt ber hev û ji hev re digotin: (zîq û zîq, du ling û hey‏şt çîq, çiye? (çotkarî ye), yek din: (Diçim serê banekî, dikutim bismarekê, deng diçe hezarekî, çiye? Dengê Birûsk û Tavê ye).
Gundê min, gundekî nimûne bû ji gundên Beriya Mêrdînê re bi tev xisletên xwe ve. Ez ji xelkên wê fêrî gelek irf û adetên kurdiya orjînal bûm, wek: Dawet û şahiyên zewacê û stranên kêfê yên ku di wan de dihatin gotin, şîniyên miriyan û gotinên ku jinan li ser miriyan digotin, nexweşiyên zarokan û çareserkirina wan bi nivişt û duayên seyidan, paleya dexlan, gêrekirina sap û dêranê.. Digel berberiya gundiyan a xwe bi xwe ji betalî, xeşîmî û nezaniyê..
Di nav vê cenga zaroktiyê de, ez fêrî gelek irf û adetên Kurmanciya xelkên beriya Mêrdînê bûm û tev ji min re bû bingeh, di warê hebûna min a kurdewariyê de, nexasim piştî ku min bi zimanê erebî xwend û serwextî irf û adetên ereban bûm, hingê ji min ve hat xuya kirin ku kultura me, bi deh taq ji ya wan zengîntir û bi rêk û pêktire..

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Salih Cefer



Qedexebûna zimanê kurdî bi salên dirêj bû sedema paşketina hemû cûreyên wêjeya kurdî û bi taybetî jî ya zaravayê kurmancî.
Tevî ku di van salên dawî de li gelek alîyên Kurdistnê rewşa wêjeya kurdî (kurmancî) bi pêşve çûye jî, lê hîn pêwîstîya bi pêşveçûnên bêtir heye.
Kanîyên pêveçûnê pirin, yek ji wan…

Ebdûlazîz Qasim

 

Ji demê hatina Ehmed El-Şerih li ser desthilata Sûriyê, piştî hilweşîna rejîma Esed di 8ê çileya sala borî de û heta îro, bi carekî rewş û rastiya Sûriyê ya civakî, cugrafî, siyasî, etnîkî û olî tê paşguh xistin, bi taybetî hebûna gelê Kurd bi carekî tê paşguh xistin, her bigire…

Amadekirin û kurmacîkirina tekstên stiranan: Ednan Bedreddin

 

Mezher Xaliqî yek ji navdartirîn hunermendn kurd ên sedsala bîstan e. Ew di sala 1938 an de weke zarokê malbateka kurd a oldar li Sune (Sanandaj) hatiye jiyanê. Behremndiya Xaliqî di warên goranîgotin û werzişê de ji salên dibistana seretayî ve derketine pêş. Her di…

Ebdûlazîz Qasim

Di dîroka navçeyê de, hîç erdnîgariyek bi navê Tirkiyê nîne, û deweta Tirkiya li ser sextkariya dîrokê û talankirin, qirkirina Kurd, Ermen û Yonaniyan û herwiha li ser dagîrkirina beşeke mezin ji xaka kurdistan, Yonanîstan, Qubirstan û Ermenistanê hatiye avakirin.

Projeyên Tirkan her ji destpêka xwe ve û heta…