Derdê miletan çiye ku bibin dewlet?! (1)

Bilind mela – Dêrik

Omîd û hêvîyên her miletî di cîhanê de duristkirina  Dewleteke ku tê de bijîn û ev hêvîya her neteweyeke û mafekî rewa ye .  
Kurd di cîhanê de gelek sîtem û zordarî dîtin û ketin bin destê rijêmên zordar û faşistî de .

 Heger em li dîrokê vegerin kurd piştî şerê Çaldîranê di 1514 an de  bûn du parçe û bûn qurbanên berjewendîyên her dû empiratorîyan a Osmanî û Sefewîyan .
Wek tê zanîn kurd  bihtirî çil melyon mirovin  di bin destê dewletên dagîrker wek ( Turkiye – Êraq – Îran – Sûriye) ,û piştî peymana Sayiks Bîko di sala 1916 an de hat girêdan di navbera dewletên serketî di cenga yekemîn de kurdistan dûbare bû qorbana van dewletan, û  kurd bê behir û bê pişk bûn ji mafê çarenivîsê ew mafê ku pêkhatîye ji giftogoyên Feresayî ya aştîyê û di sala 1920 an de  peymana Sîferê hat girêdan  bi vê peymanê kurd  gehiştin mafê xwe, û navê Kurdistanê hate berz û bilind kirin di kongirê aştîyê de di sala 1920 an de piştî cenga cîhanî a yekem , di wê kongirê de berêz Loyid Corc pêşniyar kir ku Kurdistan bibe dewleteke serbixwe , û giring û pêdvîye ku doza gelê kurd bi keve hemî melbendên navdewletî .
 Lê dewleta Turkiyê û dewletên rojava  li gor berjwendîyên xwe  bi piyan pêl vê peymanê kirin û peymaneke dî girêdan ya binavê ( Lozan ) ku tê de dîsa kurd ji mafê xwe yê rewa dûr bûn.
Li rojhelata navîn de du milet tenha hene ku bê dewlet in mina  ( miletê Kurd û miletê Filestîn ) lê heger em temaşa bikin siyaseta navdewletî bi dewletbûna Filestîniyan re ye û gelek xizmetan dikin bo duristikirina dewleta Filestînê re ye , beramberî vê yekê siyaseta navdewletî bê deng in ji bo kurdan û tu carî hêvîya dewletbûna kurdî nayînin ziman .
Lê em dibînin gelek dewlet hatine damezrandin mîna (Monako – Sanmorîno – Vatîkan ……)  ku rûber û biyavên van dewleta pûçîktirin ji rûber û biyavên kurdistanê .
 gelo dê kengî siyaseta navdewletî wê rêdanê bi de kurdan bo ragihandina dewletek kurdî ??
Mafek rewaye ku kurd dewleta xwe ragehînin , lê wek tê xuyakirin ji me hemîyan re ev pêngav ne gavek sanehî ye , ku kurd gelek alozîyên hundir û derve li beramberî  xwe dibînin .
Alozîyên derve sedema serekî ye ku kurd bê çar bimînin da ku deweletbûna kurdî ragehînin , û ji van alozîyan :
 netewîya Tûrkî ku hemî dam û dezgehên fermî û sivîl kardikin bo parestina yekîtîya xak û dewleta Tûrkî, nexasim netewperestên tûrkî yên nijadperest yên ku herdem li pêşiya kurdên bakûr rawestane da ku kurd li wê derê negehin mafê xwe yan ku tu carî hizra dewletbûnê li bîr neyînin .
Astenga duyemîn ya ku li beramberî dewletbûna kurdî di raweste ew jî netewiya Erebî ye , ji ber ku hemî netewperestên erebî  qayîl nabin ku dewletek bo kurdan hebê.

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Xoşhnav Silêman

Pistînên hebûneke bêdawî diqîrin
Ristên helbestan jê der tên
mîna pêleka jenînê derdikeve
mîna xewnên serxweş
Li kuçeyên şevê dimeşin
Mîna awazeke winda
Hûn li benda şevê ne
Bi guhekî ber bi nobedaran ve
Tu li dengên bêdengiyê guhdarî dikî
Weke ku xwendevanekî zimanê gerdûnê
Di çavên tarî dirame
Tu di navbera tîpên wê de mîna tilismên bêşîfre digerî.
Hemî alfabeyan çêdikin
Û ji peyalên…

Tengezar Marînî

Ez bi tenê rawestiyame,

Çemek ji ramanan,

Wêneyên ji sîberê di nav tevnê de,

Vedeng bêhingivtin.

Deng bi çirpekî xwe dişêlînin,

Henaseyek ji nostaljiyê,

Ronahîyek dişkê,

Xeyalên hilweşiyayî.

Bazin dizivirin,

lîstika demê,

dilopek dibare,

deng belav dibin.

Ta…

بێوارحسێن زێباری، هه‌ولێر

ئه‌گه‌ر ئه‌م ل سه‌ر ناسنامه‌ و گه‌لێ كورد ڕاوه‌ستین، دێ ئێكسه‌ر هزر و بیرێن مه‌ دێ بۆ وان شۆڕه‌ش و سه‌رهه‌ڵدانێن گه‌لێ كورد چن ئه‌وێن وان ئه‌نجام دایێ د قویناغێن جۆدا جۆدا دا بووینه‌ مایه‌ی ده‌ستكه‌فتن و ئه‌گه‌رێن هندێ كو كورد ببن خودان بڕیار و ده‌ستكه‌فێن زێده‌تر و…

Tengezar Marînî
Mirov hene, dema tûşî nexweşiyekê dibin,
pir kes û mirov bi wan diêşin, sedem jî ev in: an di nav civakê û di qada pê ve mijûl bi xeml û rewş dikin, an jî xwedan temen hindik û pichûk in û mirov dua dike, ku xwedê wan bi selamet bike. Mizgîn xweda evan herdû xesletan…