Stirana kurdî ya gelêrî

Îssa mîranî

Stiran li gel muzîkê yek ji mijarên  serekî û bingehîne di filuklorê  kurdî  de, ji ber bandora wê gelek dijwar e, banîn û dîroka mirovayetiyê di jiyana netewî de dide xuyakirin, bi hemî keltor û çanda civakî ve,û stirana kurdî di bingihê xwede li ser vejîn û nûjenkirina keltorê  dêrîn hatiye avakirin ew keltorê ku ji bav û kala hatiye wergirtin û stirana kurdî di despêka xwede stiranin devikî bûn û nehatibon nivîsandin , û xwendin gelek paşketî bû,
 û ji ber wê bû parçek bingehî ji tora devikî ya gelê kurd , û ji nifşekî ta nifşekî bi devikî dihat gerandin , û ji xwere bingehek di nav qadên civakî de  avakir û rayên xwe di nav  çanda kurdî de kûr daxistin û mirovê kurd  awazên taybet bi stirana xweve  honandin û hişt stirana wî wek kanyê zozana bi jîn û nûjenkirinê bi herikê peywendiyên  evînî , civakî û sipehîtiya surişte wêne bikê û derbasî xem û sawîra bibe û  wa bûyerên evînî bişêweyek rind û spehî li ser kopê xemlû evîne  tomar bikê
Û stirana kurdî bi taybetiyek dî dihat naskirin ew taybetiye peyva xweşe ew peyva gelerî ya dewlemend ji wêne û wekheviya xemilandî bi awazên nazik û delal û dikrin diyarî ji bo xelkê delal li deşt û zozana li hemî werzên salê û bi wan stirana payîz , havîn û zivistan dikirin buharek rengîn bi kêf û ken û beşişandinê û stiranê bi berhemê xwe yê hunerî ziman , raman  û jiyana civakî û siyasî li hemî çerxa di parast û diyarkir bi pêlek bilind ji balaya honerî 

Corên strana kurdî:
stirana kurdî ji 10 coran pêktê:
 1- stiranên şera
  2-stiranên evînî
 3-stiranên daweta
 4- stiranên şîna
 5- stiranên paleyê
 6- stiranên zaroka
 7- stiranên ayînî
 8-stiranên tevza
 9-stiranên taybet bi bûk û zava
 10- stiranên taybet bi karê rojane wek stirana destar û meşkê

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

EBDILBAQȊ ELȊ

berȋ 68 salan şert, rewș û kawdanên siyasî yên derdorȇ ȗ yȇn ku gelê Kurd li Sûriya wȇ serdemȇ tȇ de jiyan di kir hiștin ku hestȇ netewȋ yȇ kurdȋ li sȗriya were vejandin, hizir ȗ bȋreweriya netewȋ di hiș ȗ ramanȇ gelȇ kurd de bilind bibe, ji ber ronȋ…

Tengezar Marînî

” Darizandin” a Kafka, ku di sala 1913an de hatiye weşandin, pirr caran wekî çîrokeke komplex û xumamî tê dîtin, ku xwêner bi gelek pirsên bêbersiv û cîh ji bo şîrovekirinê dihêle. Ev vebêjî ji ber têgihîştinên xwe yên kûr ên derûnî û nîşandana çirûskane ya têkiliyên hêzê, hestên sûcdariyê û tirsa hebûnê tê…

Rêber Hebûn

Reşzeytûn

Taybetmendiya evînê wek mijareke helbestî li cem jina helbestvan heye, yek ji wan taybetiyên diyar : tenikbûna derbirînê, ev yeka me dibe li ber kûrbûna ezmûna jiyanê û rastiya pesindana helwestên wijdanî, di çarçoveya vê pirtûkê de em dibînn ku helbestvan bêhtir azad e, çengên hestên xwe dirêj…

Qado Şêrîn

 

Dema bêrya helbestê dikim, diçim kilasîkan dixwînim.

Helbet nehemû kilasîk tên xwendin, wek dema me ya aniha. Berê jî gelek helbestvan hebûn, wek aniha, lê hindik mezin bûn û man û hey man, nimûne gelek in, lê gelek jî hema ku mirin winda bûn. Aniha jî gelek xwe dikin…