Çend kurtebêj di damezrandin û sazkirina dewletê de «Nêrîn û helwest»

Melevan Resûl   Yaneya Ehmedê Xanî ya rewşênbîrî / Dêrika Hemko/ simînarek li ser pêvajoya dewltê di pêngavên dîrokî de li navenda çand û huner li bajarê Dêrika Hemko bi beşdariya girseyek ji rewşenbîrên heremê hate li dar xistin , simîrvan Berdirxan Mîrza babeta mijare amade kiribû , Şev bi pêşkeşkirina nivîskar Melevan Resûl ve hate birêve birin , piştî kêliyek bê deng li ser giyanê hemû pakrewanên kurdistanê û şoreşa Sûrî , simîner hate xwendin û li ser van xalên jêrîn dabeş bibû :
–  Pênasîna dewletê ji serdemên kon ta roja îroyîn , li gor pênasîna siyasetvan û civaknasên civakî ve
 – Nimûeyên desthilatdariyê bi şêweyê dewletî ve
 – Çend mînakên giring di pêvajoya sazkirina dewletên mîna imperatorî , mîrnişîn , şahînşahî , qiraltî û komarên serdema nû .
 – Sedemên nekarîna miletê kurd ji bo avakirina dewletek serbixwe ta roja îro . –         Çareserkirina aloziyên dewletên ku li ser hîmên nijad , ol , bîrdoz hatîn avakirin û careserkirina kêşeya kurd di dewletên desthilatî kurdistanê . Di dawî de hate zanîn ku dewletên pir nijad bi vî şêweyên li rojhilat peydabûyîn , ew bûne parçek ji aloziyê bixwe û serdema dewleta netewî ( nijadî ) derbas bûye û pêwistî bi dewletên li gor pîvanên şaristanî heye heger em nebêjin di bingihê xwe de dewlet bi xwe tê wateya desthilatiyê û giringe dewlet bi vî şêweyî were herifandin û li şûnê komonên civakî werin saz kirin û sîstemek dûrî bandora dewletî were damezrandin , tê de hemû kes karibe nasmaeya xwe û beşdariya xwe di rêveberiya xweser de bi pêş ve bibe .
 Dawî deryê guftogoyê li ser naveroka babetê hate vekirin û derbirînên beşdaran mijar têr û teseltir kir .   Yaneya Ehmedê Xanî ya rewşênbîrî – Dêrika Hemko
 17/8/2012 

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Fewaz Ebdê

Bihuşta sênckirî

Piştî ku çek bêdeng bûn û top û tank aram bûn, dawiya şer hat û jinûavakirinê dest pê kir, zeviyeke fireh û sênckirî, mîna ajalparêzeke xwezayî diyar bû. Li orta wê Goleke avjeniyê mezin bi şêwaza Ewropî heye, kursiyên spî, sîwanên şînê vekirî li derdorê belavbûyî ne…

Bessam Mer’ê

Gava trajiydiya miletekî tê taqîkirin û ezmûnek tije jê derdikeve holê , wêjeyek çêdibe ku birînan vediguhze pendiyarîyê û bîranînan vediguhêze pirsên vekirî yên pêşerojê.
Yaşar Kemalê Kurd, stûnek wêjeya tirkî û cîhaniye ya ne tenê li ser gund û mirovên sade nivîsiye, lê belê ew kirine neynike tevahiya gerdûnê, ku…

Firyal Hemîd

Di çilya pêşîn de û berî serêsalê, bêhna pirtiqala û goştê biraştî tê min.

Ew çaxê serjêkirina dermala bû.

ew bêhna ku mirî ji goran radikir, di pozê zarotiya min de maye.

Çima tiştên berê jî bîra min naçin?

bi dîwarê bîrdankê ve zeliqî ne û…

Zahid Alwani

Aşîreta Batwan û Dêrşoyan: Çîroka Şerê Ku Bi Jinewateke Qediya, 1890 — Roja yekê, sê bira ji aşîreta Dêrşoyan piştî nivêja fîjrê derketin bo çiyayê li bijartekî xwe da ku bixebitin; cihê wan ji gundê xwe zêde dûr bû.

Piştî nivêja asrê, bavê malê ji xwişkê xwe — keça…