Hevpeyvîn li gel Şanoger Kawa Şêxê

Hevpeyvîn: Demhat Dêrikî

  Şengor û mamosteyê şano Kawa Şêxê  di sala 1972 an de li gundê Broreda, yê grêdayî Bajarê Hesekê, li Sûryê hatiye dinyê.  Li Heskê û Helebê xwendiye. Ji sala 1987ê were di nava karê şanoya Kurdî de ye. Di gelek komên kurdî de cih girtiye: Tolhildan, koma Kawa, Koma Helebçe, Koma Hêvî..
Di şanoya Erebî de jî, di komên amoşgehên Hesekê de, Koma şanoya Karkeran, û ya leşkerî  de jî cih girtiye.
Di nava 2 rêzefilmên sûrî de rol girtiye û di nava gelek şanoyên kurdî û erebî de jî, lîstiye..

Her weha çîrok, şano û helbestê jî dinvîsinê û ji ber vê jî, li gelek deveran weku helbestvan tê binavkirin, tevî ku gelekî dixwaze şanoger bimîne..
Kek Kawa, şano çi ye, di mejiyê te de yê xebata salan li ser dika şano, şano li cem te tê çi weteyê?
Pirsek gelekî xweş e û cara pêşî jî, ev pirs ji min tê kirin, spas ji bo vê pirsê. Şano jiyan e, tu ji kesatiya xwe rizgar dibe û kesekî din dilîze. Rû bi rû li hember milet. Anku, sekna li ser dikê demjmêra herî xweş e di jiyana min de!

Cihê şano di jiyana wêje û hunerê de û gelo şano dikarê çi biryarê di jiyana civakê de bide?
Li gora ezmûna miletan, şano dikere gelek tiştan di hundirê civakê de biguhere, şano dikare wêje û hunerê tevde jî,  birêve bibe. Ji xwe şano diya hemû hunera ye, anku dikare di hundirê xwe de hemû rengên hunerê bicivîne.

Hûn dikarin bêjin şano wek helbestê, wek romanê, wek stranê, wek destan û çîrokê dikarê bandore xwe li ser cavakê bike?
Ne tenê wek wan, lê belê ji wana pirtir, şano dikare rêvebirya şoreşan bike, weku ezmûna  miletan ji mere dibêjin, bi gelek caran, milet ji dika şano derdikeve û dest bi serhildanan dike, Napolyon dibêje: şano û nan bide min, ez ê miletekî bidim te.

Di roja îro de rewşa şanoya kurdî û hûn çi cudabûnê di navbera şanoya cîhanê û ya kurdî de dibînin û divê kurd çawa nêzîkî şano bibin?
Rewşa şanoya kurdî xirab e, û di nava me û şanoya cîhanê de li gora min dora 600 sal ji pêşveçûnê heye, li ba me şano hîna zarokek e, em hewil didin ku miletê xwe pê bidin hezkirin û bawer kirin û li ba miletên din ketiya kultur û çanda wan. Înglîz weku miletê herî pirtir bi çanada bilind têne naskirin, dibêjin em miletê Şiksbîr in û ew jî şanogerek bû.
Divê miletê kurd, sazî û dezgeh li şanoya kurdî xwedî derkevin, qîmetê wê zanibin, û divê şanogêrin kurd jî wê li pêşbixin.

Berî demekê hûn hatin kurdistanê, armanca we ji vê hatinê çi bû, we çikir, we dixwest çi bikin?
Ez hatim Kurdistanê, armanc dîtina Kurdistanê bû û me ew dît, lê hinek armancên din jî hebûn, min hinek piroje, film, rêzefilm û pirtûkên çapê bi xwere anîbûn, lê mixabin neçûn serî. Lê dîsa jî baş bû ku min kampên kurda li kurdistanê ziyaret kirin. Û min Maxmûr, Qamişlo û Domîz dîtin û gelek kesên hêja jî min naskirin, înşelleh ew ê ziyaretên pêşiya mede, pirtir pilan kirî bin û wê pirtir aramnca xwe bi cih bînin.


Mamoste Ehmedê Huseynî û Şanoger Kawa Şêxê

Daxwaz û hêviyên we çi ne?
Daxwaza min ew e ku ez şanoya kurdî li pêşxim û ez pêdivîdarê xwedî lêderketina dezgeha me, şano karekî kolektîv e (cemaî) û ez bi tena xwe nikarim tiştekî bikim.
Hêviya min jî ew ê ku em ê karibin rojekê klasîkên cîhanê bi kurdî li ser dikê bilîzin.
Û em ê karibin miletê fêrî guhdar kirinê bikin.

Gotina dawî ku hûn ji xwendevanên rojname Evro re bibêjin?
Ez gelekî kêfxweş dibim dema ku ez kovar û rojnameyên kurdî dibînim ku sînoran nasnakin û ji hemû Kurdistanê mijarên xwe dinvîsînin, û me bi xwendevanan perçê din didin naskirin, bi rastî jî ew cihê serbilndayê ye. Û ez gelekî we spas dikim û serkeftinê ji were dixwazim.

http://www.evropress.com/Jêder:.

 

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

سەلاح بەدرەدین

لە گەرمەی هەڵكشانی ململانێیەكانی نێوان بەرژەوەندییەكانی هێزە زلهێزەكان لەسەر سامان و سەرچاوەكانی وڵاتانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و، زیادبوونی خێرایی ڕووبەڕووبوونەوەكانی نێوان لایەنە هەرێمییە حوكمڕانەكان سەبارەت بە دابەشكردنی هەژموون و داگیرسانی پڵیتەی شەڕەكان بەوەكالەت، هەروەها گەشەسەندنی ئەو شەڕانە لەم ساڵانەی دواییدا و، هەڵگیرسانی شەڕ و پێكدادانی توندوتیژیی نێوان هێزەكانی گەلانی زیندوو لە لایەك و، ڕژێمە دیكتاتۆرە…

Tengezar Marînî

Erkên Zimên

Erk ên zimên cihêreng in û dikarin li ser çend beşan werin dabeş kirin. Erk ên herî baş ên zimên ji hêla zimannas Roman Jakobson ve hatine formulekirin, ku şeş erkên bingehîn destnîşan kirine:

Erkê referansê/Lêveger: Ev erk behsa ragihandina agahî û rastiyan dike. Ew di…

EBDILBAQȊ ELȊ

Serok û lȇvegerȇ kurdî Mes’ûd Berzanî ti carî ji kurdan dûr neketiye, li ku derê û kengî jî be, belȇ ew her tim bi wan re ye, ȗ nêzî wan e her wekȗ lȇdana dilȇ wan be.

Roleke mezin ya serok Berzanȋ di pirsa kurd li rojavayȇ kurdistanȇ de…

Baso Kurdaxi

Bihara nûjen
Bihara ciwaniyan her heye
Dilên tî li hev dicivin
Ji bo azadî û hêviyan
Mîna fısıltandina bêdengiya demê
Rojan ew westandin
Gilî û gazinan ji siruşta bêdeng
Ber bi çiyayê bilind ve
Dilê wî bi ava zelal lêdide
ava kaniyê ya gurrîn
Ji bo veşartina êşê di nav tozê de
Û birîn bi axa sor hatiye nixumandin
Bi pelên zeytûnê…