Mihemedê Seîd Axa Deqorî lehengê Sînema Amûdê

Konê Reş

Wek ku diyare di roja 13/11/2006 an de, 46 sal di ser şewata sînema(Azadî)re li Amûdê  derbas dibin. Ew sînemeya ku di roja 13/11/1960 î de, 280 zarokên kurdan têde hatin şewitandin û ku  ku îsal 78 sal di ser roja jidaykbûna  lehengê wê sînemê re, Mihemedê Seîd Axayê Deqorî re dibuhire.
Bi vê helkeftinê, pêwîste ku em wî bibîr bînin, çiko mirov nikare li dor bûyera sînemê  raweste bê ku navê lehengê wê Mihemedê Seîd Axa (Bavê

Fehed) ji bîr bike .

Ew di sala 1928 an de li Amûdê ji dayka xwe re çêbûye. Di eynê salê de, sînor bi rengekî fermî di navbera Serxetê û Binxetê de hatiye danîn, û fransîzan Cizîr bi tevayî dagir kirine. Di sala 1937 an de Amûdê bi firokên Fransîzan hatiye şewitandin û bavê wî Seîd Axa ji Amûdê revyaye, xwe li çiyayê Şingalê girtiye û xelkên Amûdê derbiderî mane…ji wê hingê ve ji Amûdê re tê gotin (Amûda Şewitî) an Amûda Bavê Mihemed ..
Mihemed biçûkaniya xwe li Amûdê wek ya tevî xelkên wê derbaskiriye, û çîroka evîndariya wî bi ciwneke Kurd re, bûye  perçak ji folklorê kurdî ..
Di roja 13/11/1960 î de, ango ji berî 46 salan ve, li çayxaneyeke Amûdê rûniştî bû, jêre gotin: Agir bi sînema Azadî( ya ku tekane sîneme bû li Amûdê)ketiye ..Hingê ji cihê xwe çem bû û berê xwe da sînema malwêran, êrîşî nav rivîna agirê sînemê kir û zarok derxistin…hina jêre got:Va kurê te Fehed ji sînemê derketiye, tiştek pê nehatiye… wî li wan vegerand û got: Tev zarokên min in.…û bê hedan,  zarok ji nav rivîna agirê dojeha sînemê rizgar kirin… ta ku stûnek agirî bi serde hat xwarê û canê wî jî tevî canê wan 280 zarokên kurdan çû buhişta rengin..Hêjayî gotinê ye ku Fehed kurê wî yê tekane ye.
Rehmeta Xwedê li canê wî û canê  tev şehîdên Kurdistanê  bibare .

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Firyal Hemîd

Di çilya pêşîn de û berî serêsalê, bêhna pirtiqala û goştê biraştî tê min.

Ew çaxê serjêkirina dermala bû.

ew bêhna ku mirî ji goran radikir, di pozê zarotiya min de maye.

Çima tiştên berê jî bîra min naçin?

bi dîwarê bîrdankê ve zeliqî ne û…

Zahid Alwani

Aşîreta Batwan û Dêrşoyan: Çîroka Şerê Ku Bi Jinewateke Qediya, 1890 — Roja yekê, sê bira ji aşîreta Dêrşoyan piştî nivêja fîjrê derketin bo çiyayê li bijartekî xwe da ku bixebitin; cihê wan ji gundê xwe zêde dûr bû.

Piştî nivêja asrê, bavê malê ji xwişkê xwe — keça…

Xizan Şîlan

şev û rojên min

bi nalîn û keservedanên kûr

dibihurin

hinavên şewitî

bûye cîhê gund û bajarên

hilweşiyayî

henasa gewriya fetisî

ji bayê havînên nerm

werdigirim

rengê keskesora derûniya min

çilmisî

li ser axa şaristaniyê

koçberî û derbederî…

Mislim Şêx Hesen – Kobanî

Kîndarî û jehîra li dijî Kurdan di Sûriyeyê de roj bi roj zêdetir xuya dibe، û vê rastî nikare bêkêmasî paşguh bike. Di serdema salvegera rûxina rejîma Esed de، li Şamê xwenîşandanên hatine birêvebirin wisa nîşa dan ku sloganên li dijî Kurdan bi awayekî vekirî û bêşermane…