Çend kurtebêj di damezrandin û sazkirina dewletê de «Nêrîn û helwest»

Melevan Resûl   Yaneya Ehmedê Xanî ya rewşênbîrî / Dêrika Hemko/ simînarek li ser pêvajoya dewltê di pêngavên dîrokî de li navenda çand û huner li bajarê Dêrika Hemko bi beşdariya girseyek ji rewşenbîrên heremê hate li dar xistin , simîrvan Berdirxan Mîrza babeta mijare amade kiribû , Şev bi pêşkeşkirina nivîskar Melevan Resûl ve hate birêve birin , piştî kêliyek bê deng li ser giyanê hemû pakrewanên kurdistanê û şoreşa Sûrî , simîner hate xwendin û li ser van xalên jêrîn dabeş bibû :
–  Pênasîna dewletê ji serdemên kon ta roja îroyîn , li gor pênasîna siyasetvan û civaknasên civakî ve
 – Nimûeyên desthilatdariyê bi şêweyê dewletî ve
 – Çend mînakên giring di pêvajoya sazkirina dewletên mîna imperatorî , mîrnişîn , şahînşahî , qiraltî û komarên serdema nû .
 – Sedemên nekarîna miletê kurd ji bo avakirina dewletek serbixwe ta roja îro . –         Çareserkirina aloziyên dewletên ku li ser hîmên nijad , ol , bîrdoz hatîn avakirin û careserkirina kêşeya kurd di dewletên desthilatî kurdistanê . Di dawî de hate zanîn ku dewletên pir nijad bi vî şêweyên li rojhilat peydabûyîn , ew bûne parçek ji aloziyê bixwe û serdema dewleta netewî ( nijadî ) derbas bûye û pêwistî bi dewletên li gor pîvanên şaristanî heye heger em nebêjin di bingihê xwe de dewlet bi xwe tê wateya desthilatiyê û giringe dewlet bi vî şêweyî were herifandin û li şûnê komonên civakî werin saz kirin û sîstemek dûrî bandora dewletî were damezrandin , tê de hemû kes karibe nasmaeya xwe û beşdariya xwe di rêveberiya xweser de bi pêş ve bibe .
 Dawî deryê guftogoyê li ser naveroka babetê hate vekirin û derbirînên beşdaran mijar têr û teseltir kir .   Yaneya Ehmedê Xanî ya rewşênbîrî – Dêrika Hemko
 17/8/2012 

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Fewaz Ebdê

 

Di destpêkê de

Milet ji henasên xwe

cawekî ji hevrêşim dihûna;

Li aliyekî rokek pêve didrût û

li aliyê din lîlandineke dengketî.

Bi hajixwebûn

pêlav di ser siya şehîdan re dimeşiyan

mîna ku xak bi bîranîna wan re…

Salih Cefer



Qedexebûna zimanê kurdî bi salên dirêj bû sedema paşketina hemû cûreyên wêjeya kurdî û bi taybetî jî ya zaravayê kurmancî.
Tevî ku di van salên dawî de li gelek alîyên Kurdistnê rewşa wêjeya kurdî (kurmancî) bi pêşve çûye jî, lê hîn pêwîstîya bi pêşveçûnên bêtir heye.
Kanîyên pêveçûnê pirin, yek ji wan…

Ebdûlazîz Qasim

 

Ji demê hatina Ehmed El-Şerih li ser desthilata Sûriyê, piştî hilweşîna rejîma Esed di 8ê çileya sala borî de û heta îro, bi carekî rewş û rastiya Sûriyê ya civakî, cugrafî, siyasî, etnîkî û olî tê paşguh xistin, bi taybetî hebûna gelê Kurd bi carekî tê paşguh xistin, her bigire…

Amadekirin û kurmacîkirina tekstên stiranan: Ednan Bedreddin

 

Mezher Xaliqî yek ji navdartirîn hunermendn kurd ên sedsala bîstan e. Ew di sala 1938 an de weke zarokê malbateka kurd a oldar li Sune (Sanandaj) hatiye jiyanê. Behremndiya Xaliqî di warên goranîgotin û werzişê de ji salên dibistana seretayî ve derketine pêş. Her di…