Elegez di dîroka Giyanasî û Mêş û Mûr de

 

Şîlan Doskî

Elegez(Camuşvana Mezin) navê gundekî Ermenistanê ye. Akinciyên wê ku Kurdên bi ola xwe Êzdî ne di salên 1877-1878an di dema şerê Rûs û Tirkiyê de mişextî Ermenistanê bûne.
 Giyanasê Rûsî, Tzvelev, Nikolai Nikolaievich(z. 31 Çile (li gorî pasaportê 3ê reşemehê)sala 1925an li Tambov – m. 19 tîrmeha 2015an li Sankt Petersburg)kulîlkek bi navê zanistî yê Linaria kurdica var. alagezica Tzvelev.(Benzerik/Bengzerika Elegezê)tomarkirî ye. Danheva giyayê wê di 15ê gilavêja sala 1932an li herêma Elegezê ji hêla E.Bush & N.Bush bûye.

 

 Ev nav sala 2006an di nûçeyên birêkûpêk yên Nebatên bilind Moskow, Lênîngrad (Novosti Sist. Wysch. Rast. 38: 219.) de hatiye weşandin. Ev nav hevwateya navê zanistî yê Linaria kurdica Boiss. & Hohen.(Benzerika Kurdî (Bengzerik))û navekî pejirandî di dîroka giyanasiyê de û di lîsteya navên zanistî yên dar, gul û giyayên Kurdistanê cih digire.
Giyanas Tzvelev giyayek din jî bi navê zanistî yê Stipa pulcherrima var. alagezica Tzvelev. (Ormix/Palaxa Elegezê)tomarkirî ye ku ev nav jî di kurtiya Flora Kafkasyayê(Konspekt Fl. Kavkaza)de hatiye weşandin û danheva giyayê wê di 20ê gilavêja sala 1932an li çiyayê Elegez di bilindahiya 1900m., de bûye. Ev nav hevwateya navê zanistî yê pejirandî Stipa pulcherrima K.Koch. e ku di dîroka giyanasiyê de du nav bi navê Elegez ji hêla giyanas Tzvelev ve hatine tomarkirin.
Di cîhana Mêş û Mûr an de malbateke piçûk a Mêşan bi navê Athericidae heye ku bi navê Mêşên avê tên naskirin. Cureyê Atherix alagezica Paramonov. ji evê malbatê ye ku navê wê Mêşa Elegezê ye ku ev nav ji hêla Pispor û Mêş û Mûrnasê Yekîtiya Komarên Sovyet ên Sosyalîst û Awistralya  Sêrgê Cak Paramonov(Sergey Jacques Paramonov z.4 mijdara 1894an li Xarkêv- Ûkraynayê –m. 22 rezbera 1967an li Kanberra- Awistralya) ve hatiye tomarkirin. Ev nav sala 1926an di Soc. Entom. (Parçeyên ji bo naskirina heywanan) de hatiya weşandin.31.12.2023

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Ji nivîsîna Tengezar Marînî

1.

Nivîskara Kurdistanî, Suzan Samancî, bi romana xwe ya dawî, Payîz an jî Ziyab, ku ji hêla weşanxaneya Avesta ve, li sala 2024 hatiye weşandin.

Di gel ku roman ji 87 rûpelên D5 pêk tê û li ser sê parçeyan dabeş bûye, lê di metin, vebêjî,…

Tengezar Marînî

Destek im, di bazara parvekirinê de.

Birîn,
asoyên mijê,
Bêje destpêk e,
feryada pel û leman e.
Histû xwar,
di bizav û kewdanê tarî de.

Ziman kesk e;
jêrzemîn asoyekî razê ye.
Çirkek di sebra nîşanê de parastî.
Destanek ji êgir e çavê min
Serdema kovanan e,
Çiyay sinorên êşê nas nakin.
Her tişt bûye êş.
Her tişt bûye kovan.
Şikestin, derbederî, dagîrkerî, talan, lêdan..
Kuç…

Ezîz Xemcivîn

Pakrewan (Şehîd)…

Du helbestên min bi dengê mamoste Güney Özdemir

https://www.facebook.com/100014938271912/videos/1104840264623404

Qado Şêrîn

Kurdê ew nav an ew stran guhdarî nekiriye tune.

Ez zarok bûm, min li wê stranê guhdarî kir, xwîna min hênik dibû, lê min bawer nedikir ku emê rojekê ji rojan, berî 20 salan, hevûdu li Hollenda aş û gulan bibînin.

Pirtûk jiyan û Bîranîn e,…