Cîhangêriya zanyarî

 

Rêber Hebûn

Armanca a ku divê bi rêya wî hinirên zanyarî ji bo hebûnê bi yek bin ewa bi dîtina şêweya rêxistinî a giştî ye, û ewa destika gerentor e ji berdewamiya pêşveçûnê  bi rêya berdana cîhangêriya zanyarî, ji ber  ew destpêka zengila dawiya aloziyan e ,yên gelan dorpêç dikin û wana di warê aborî de diwestînin, û wana jî li cengên vala û berdewam dehf didin , û rêxistina sertî ,birçîbûn û zordariyê bi rêya cîhangêriya zanyarî wêran dibe, û kelemên yên di nav zanyar de li warên hebûnê bi dawî dibin, di bin siha vê cîhangêriyê de jiyana hevbeş û destdanhevî di navbera cudahiya desteyên dewlet û herêman de pêktê , ji bo pîlankirina pêşerojek e gulî ji hebûna bedew re, û tunekirina malgirtin û têgehên wê yê bi aliyê ezezî, nezanî û zorê diçe.

 

Çanda cudabûnê kedek e zanyarî ye biciyawazî  û berzkirinek e bedew e ji  pinca hatinrêziyên bala , û afirandinên bi nirx re , û derpirandinek e bêtir e ji dayîn û pêkanînan re û parastina jêgirtiyê yê ku bi rêya wê qameyên jiyanê li cem gelan bi rêya afirandinê aşkere û   pirreng dibe, bidawîkirina sitemkariyê, û parastina mafê mirovan.

Û ramandin ji navdariya berketvan e ji henas re û ji gewrebûna hebûn û hinirên bedewbûnê , û çi rê ji bo yekbûn û yegirtina civakan re nîne ji bilî bin siha zanînê ,û yekbûna a ku em binav dikin wateya wê nemana sedemên awanteyê  û wêraniya nirxî ye, û ne watekirina wê, rakirina rolên bijarde ,reng û pêkhatiyên civakî ne yên ku bi taybetmendiyên xwe ve ligel hevdû jiyan dikin.

Ew bend dihêlin ku barê jiyanî bêhtir bibin, ji ber ku tof, rageh ,ol û netew rengên ku dilxwazê dadmendî û rehetiyê dikin , eger ku em sedemên çêbûna wana  di nav xelkê de bi rastî vekolînin, ji ber vê yekê zanyar dixebitin li ser aşkerekirina zanînê  mîna tevinekê van rengan dinixumîn e ta bihêle bêhtir bedew, çirûsîn û zelal be.

Fermandariya comî zêde sitemkarî û bindestkirinê ji bo bijardeyên civakî re diçîne, û fermandariya ragehî nezanî û gelaciyê tîne, û fermandariya olî tund û tojî û sertiyê tîne, û rê ji bo azadîbûna vînan ewa zanîn e, û zanyar dikevin e pêşbirkê ji bo gîhandina evînê a ku nûnertiya zanîn û hebûnê û doza hezkirina wê dike.

Zanyar li ser hizirkirina hebûnê, û vekolîna zanînê û berdana hezkirinê di nav xelkê de li hev dikin, ji ber ew rêyek e ji bo vegera mirovê hişmend li şaristaniyê, cudabûn û hatinrêzê, û ji ber ewa tek tiştek î lihevhatî ye, berhinde xêr ji hebûnê ye û bedewbûn zanîn û evîn e .

Nexwe evîn perestoya nirx e û ji hebûnê re vedigere yê jê zanîn dibişkive a ku zanyar armanca wê dikin.

Zanyar têkilek e ji cotbûna evîn bi hebûnê re bi rêya mirovê berketî  û çaxê ku alavên xwe bikarbîne ji têgihiştina vê felsefê wê bê naskirin bi mirovê zanyar û wê bibe ji rêxistina zanînê, ji ber hinirek e naye tunekirin ji avakirinê û sîstemê saz dike.

Mirovê niha baweriya xwe bi evînê nema ji ber wê dest bi darêjdankirina wê kiribû, lê zanîna a ku li ser hezkirina heyînê avakirî ye me dihêle ku em bi dû ramanên nû bikevin ji bo jiyana me, ji ber ku bîngeha a em ji xwe re ava dikin bîngehek e rastîn e.

baweriya a ku bêcanî û winda  nabe û yê ku timî diyar dimîne bi ferehiya gerdûn û jiyanê: ewa zanîn e a ku asoyên mirov vedike û dihêle rewanê wî nêzî sirûştê bibe, sirûşta a ku Zerdeşt 1 hezkiribû û vê yekê Nîtşa behsê kiribû di pirtûka xwe yê ciwan de bi navê ( wisa Zerdeşt axivî) , û evîn nemir e, nemiriya yekbûna tûximê bi giyanê ve, û ew di zanînê de cîgir e û bi yekbûna hebûnê  diyar e .

Zanîn ew nirxa bilind e a bi rêya wî bangên mirovahiyê teva bi yek dibe, û bîrdoziya gelemper e  ji ber  guherbar û guherî ye, lê bîrdoziyên cîgîrbûyî dîlgirtî serdem, kom, û bijardeyê xwe ye , yên di berjewendiyên xwe de girtî ne, û ew bîrdozî tim rastî xirakirin û xarbûnê tê.

Binema li ser zanînê radibin, zanebûna a ku hinira guhertinê sînordar nake, û ne mebest bi binemayan helwestên niha ne , yê cîgirbûyî di evînê de ewa dayîn e, ji ber ewa navdariya hebûnê ji me re ye, û em fêrî dayînê bi zanîn û evînê dibin.

Evîn ew zanîna a ku namiçiqe, û rê ji bo jiyana nû li gor dîtina zanyaran ewa lêkolînkirina mirov e û xwarinkirina wî bi sedemên hezkirina wî ji hebûnê re, heta ku mirovê zanyar eger naverokî an zanyarek î giyanî be , herdû jî bi xuristî û lihevhatina evîn û xweda bawer in ji ber ku ew dûmahîka têgihiştina gerdûnê ye, û zanîn di henasê zanyaran de lagirtin, goşegîrkirin û bikevirbûnê têkoşîn dike.

—————————
1- Zerdeşt li navçeyek e ji rojhilatê kurdistanê ji 3500 sal jidayik bûye, û pirtûka pîroz ji ol re binavê Ebistaq an Evista ye, bi zimanê kevin hatibû nivîsandin û jê zimanê Kurdî pêkhat.

Zanebûn mirov ji lawazbûnê balatir dike  , ew şoreşek e li hember darêjdankan e, û afirandina alavên yên pêşketina karbînîbûyî diafirîne,û ji mirovahiyê re ragehên jiyanê û reftarên wê berhem dabû, lêbelê beranberî vê yekê ramandin û dagihêjî kiribû jêre bîngehekê ji bo berdewamkirina jiyanê û ewa felsefa bi armanc e ji azadiya mirov û diyarkirina rastiya şadiya wî  re bi rêya yekgirtina mêjî û dil yê ku ramanên pak tînin.

Û bawerî bi evîn, hebûn û zanînê ji bo zanyaran e û her zanyarek î ji xwe re rêbazek î hildibjêre ji bo bişanhildana evînê.

Ji ber ku zanîn ji berhemê keda mirovahiya hişmend e, û pergalên netewî yê ku li ser rêbazek e ronakbîrî diçin lê bîngeha xwe li ser dûrkirinê cîgirbûye, û netewbûna erdnîgarî lawaz e di hundirê kesên xwe de tiştekî neçandibû ji bilî dûbarekirina sloganan û razana li ser xewinên lawaz û pesinvaniyên donkîşotî , û rewanê zanînî girstirîn hinirek e ku dikare jiyanê ji nû ve  weşan bike di giyanê netewên xwe radestkirî ji temara serberjêrbûnê.

Şofînizma netewperestan û nijadperestiya wan ziyanên bi du hevdû ji netewan re anîn û ew netew ranabin bê hezkirin û hevnasînê di vê hebûnê de, û zanîn xwenasînek e zanyar e ne ya netewek î bi xwe ye ji bilî ya din, û ewa xebatek e bi rêk û pêk e û şoreşek e keftikî ye dijî ropartên derewîn bi hatinrêzên sexte ve, û rabûna netewan e bi serhildana wana li hember binaxkirin , mirin û sitemkariyê, û dijwartirîn girêdan ew a , girêdan bi zordarek î re , û sertirîn koldan e ,  koldanbûnên me ji bo gurandina gelên yên berketî şiyarbûnê bûn  piştî serdemên razan û xumamiyê.

https://youtu.be/aGFMM0–CTw

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

سەلاح بەدرەدین

لە گەرمەی هەڵكشانی ململانێیەكانی نێوان بەرژەوەندییەكانی هێزە زلهێزەكان لەسەر سامان و سەرچاوەكانی وڵاتانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و، زیادبوونی خێرایی ڕووبەڕووبوونەوەكانی نێوان لایەنە هەرێمییە حوكمڕانەكان سەبارەت بە دابەشكردنی هەژموون و داگیرسانی پڵیتەی شەڕەكان بەوەكالەت، هەروەها گەشەسەندنی ئەو شەڕانە لەم ساڵانەی دواییدا و، هەڵگیرسانی شەڕ و پێكدادانی توندوتیژیی نێوان هێزەكانی گەلانی زیندوو لە لایەك و، ڕژێمە دیكتاتۆرە…

Tengezar Marînî

Erkên Zimên

Erk ên zimên cihêreng in û dikarin li ser çend beşan werin dabeş kirin. Erk ên herî baş ên zimên ji hêla zimannas Roman Jakobson ve hatine formulekirin, ku şeş erkên bingehîn destnîşan kirine:

Erkê referansê/Lêveger: Ev erk behsa ragihandina agahî û rastiyan dike. Ew di…

EBDILBAQȊ ELȊ

Serok û lȇvegerȇ kurdî Mes’ûd Berzanî ti carî ji kurdan dûr neketiye, li ku derê û kengî jî be, belȇ ew her tim bi wan re ye, ȗ nêzî wan e her wekȗ lȇdana dilȇ wan be.

Roleke mezin ya serok Berzanȋ di pirsa kurd li rojavayȇ kurdistanȇ de…

Baso Kurdaxi

Bihara nûjen
Bihara ciwaniyan her heye
Dilên tî li hev dicivin
Ji bo azadî û hêviyan
Mîna fısıltandina bêdengiya demê
Rojan ew westandin
Gilî û gazinan ji siruşta bêdeng
Ber bi çiyayê bilind ve
Dilê wî bi ava zelal lêdide
ava kaniyê ya gurrîn
Ji bo veşartina êşê di nav tozê de
Û birîn bi axa sor hatiye nixumandin
Bi pelên zeytûnê…