ROJA CîHANÎ YA JINÊ

SEÎD YÛSIF

_ Di 8 ê avdarê de, sala (1908) an, li bajarê Niyûyork ê, li Amrîka yê, (15) de Hezar jin yên karker, derketin meşekê bi aştiyan e, hinek daxwazên wan, yên sereke hebeûn :
1_Kêmkirina hejmarên kar.
2_Bilinkirina mûçeyan.
3_ Parastina mafê hibijartin û deng danê.

_Piştî derbasbûn a salekê, ji bûyer a wê meşê re, Partî ya Sosyal ya Amrîkî, Ragihand ku ew roj bibi rojeke netewî ya jinê.

_Di sala (1910) an de. xanimek tê naskirin bi navê :
Kilara Zîtkîn, ragihand, û daxwazkir, di kongirek e nav dewletî de, ya jinên karker li Kopinhagin ê Paytexta Danmark ê. Û bi beşdar bûn a (100) jinên din.ku (8)Avdar ê bibe Rojek e cîhanî, û bi temamî wan eşkerekir û erênî ya xwe dan.

_Di sala (1911) an de. Çar dewlet ê ewropî : Almanya, Nêmsa, Siwêsra, Danmark. Ahing li darxistin ji bo roja (8) ê avdar ê.

_Lê belê, xwestek a xanim Kilara pêşde çû û rengekî firehtir sitand, dema ku jinên Rûsya yê derketin xwepêşandanek ê di navbera salên Ceng a Cîhanî ya yekemîn. Silogana wan ew bû : ” NAN Û AŞTΔ.piştî derbasbûn a çar rojan di ser Raperîn a wan re, QEYSER ê Rûsî, ji dest hilat xistin, û hukûmetek demikî hate li darxistin û mafê deng danê da jinên Rûsya yê.

_Di sala (1975) an de. roja (8) Adarê dibe rojek e cîhanî ji bo tevahiya jinên cîhan ê. dema ku yekîtî ya navdewletî, bi biryarek e fermî ragihand û eşkerekir.

_Li hemû bajar ê Cîhan ê, jin û mêr ahinga li dardixin, gotaran dibêjin, doza hevgirtin a jinan dikin, û xebat ê ji bo wekhevî ya mafên kesayetî, mirovayetî, û rêzgar bibin ji îşkence û setemkarî ya zilaman,… Azad bibin, ne Dîl bin ne kolebi, ne bin dest bin.

_Jina Kurd weke beşek ji tevahî ya jinên cîhanê, ew li ser rêka pêşketinê ye gav bi gav, û roj bi roj, bi serdikeve, bergirî yê di ber mafên xwe yên rewa dike, lê bila baş ew dizanibe ku bi xwendin û kar ewê bi serkeve û azad bibe.

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Salih Cefer



Qedexebûna zimanê kurdî bi salên dirêj bû sedema paşketina hemû cûreyên wêjeya kurdî û bi taybetî jî ya zaravayê kurmancî.
Tevî ku di van salên dawî de li gelek alîyên Kurdistnê rewşa wêjeya kurdî (kurmancî) bi pêşve çûye jî, lê hîn pêwîstîya bi pêşveçûnên bêtir heye.
Kanîyên pêveçûnê pirin, yek ji wan…

Ebdûlazîz Qasim

 

Ji demê hatina Ehmed El-Şerih li ser desthilata Sûriyê, piştî hilweşîna rejîma Esed di 8ê çileya sala borî de û heta îro, bi carekî rewş û rastiya Sûriyê ya civakî, cugrafî, siyasî, etnîkî û olî tê paşguh xistin, bi taybetî hebûna gelê Kurd bi carekî tê paşguh xistin, her bigire…

Amadekirin û kurmacîkirina tekstên stiranan: Ednan Bedreddin

 

Mezher Xaliqî yek ji navdartirîn hunermendn kurd ên sedsala bîstan e. Ew di sala 1938 an de weke zarokê malbateka kurd a oldar li Sune (Sanandaj) hatiye jiyanê. Behremndiya Xaliqî di warên goranîgotin û werzişê de ji salên dibistana seretayî ve derketine pêş. Her di…

Ebdûlazîz Qasim

Di dîroka navçeyê de, hîç erdnîgariyek bi navê Tirkiyê nîne, û deweta Tirkiya li ser sextkariya dîrokê û talankirin, qirkirina Kurd, Ermen û Yonaniyan û herwiha li ser dagîrkirina beşeke mezin ji xaka kurdistan, Yonanîstan, Qubirstan û Ermenistanê hatiye avakirin.

Projeyên Tirkan her ji destpêka xwe ve û heta…