Daxuyanî li ser gotara Konê Reş «Em deyindarên Gelê Ermenî û Komara Ermenistanê ne»

Ibrehîm Şitlo

Birayê Hêja, Berêz Konê Reş,
Hêvîdarim ku tu Rê bidî min ku ez li ser Gotara te yê bi navê:
Em Deyindarên Gelê Ermenî û Komara Ermenistanê ne, çend daxuyanî bi kurtî bidim nîşankirin:
·    Nivîsandina Kurdî li Ermenistanê ne bi Tîpî Latînî dihat nivîsandin . Hemû Nivîsandina Kurdî bi Tîpîn KÎRÎLIŞ – bûn. Bi karanîna Tîpên Latînî li Ermenistanê ji Kurdan re qedexebû.
·    Hilbijartina Programan li Radyoya Yêrîvanê jî ne bi destê Kurdan dihatin biryardan. Her Tiştek divabû bi Destûra Taybet yê di Destê Serokê Tevgera Radyoyê bû. Ew  Kes jî her Ermen bû.

·    Piştî hilweşandina Yekîtiya Sovyêtê, Dibîstan û Radyoyê bi Zimanê Kurdî hatin qedexe kirin.
Dema
Mezinên Kurdan dijî vê Bûyerê Gilî kirin, Hukûmeta Yêrîvanê Qayîl nebû
ku Dibîstan û Radyo car din weke KURD û weke berê bi Zimanê Kurdî bikar
bên. Tenê eger ew Bêjin em Êzîdêne(navê Kurd ji ser xwe rakin) û em
dixwazin bi Zimanê Êzîdî Radiyo û Dibistanê bikarbînin. Car din Destûra
Radyo û Dibîstanê bi navê ÊZÎDIYAN destûr dan wan.
·    Piştî
Hilweşandina Sîstema Sovyêtê û çawa Ermenistan bûbû Dewletek serbixwe,
Rewşa Kurda li Ermistanê gelek ber bi nebaşî ve çû. Bi Taybetî  Zana û
Kesayetiyên Rewşenbîr ji Kar derdixistin, hinek jî hatin wendakirin û
Kuştin. Ji ber wê gelek Kurd ji Ermenistanê derketin û ji tirsa Jiyana
xwe ketin Rêya Ewrupa an jî berê xwe didan Bajarên dora Mosko an ba Nas û
Dostê xwe yên Kurd  li Komarên Sovyêta berê koçeberdibûn.
·    Tengasî û Zordarî û nexweşî li serê Gundî, Şivan û Gavanên Kurdan jî dihatin bi kar anîn da ku Kurd Cih û Warê xwe berdin.
·    Li dawiyê ezê bi Gotina Kurdên me yên Çiyayê Kurd li Rojava bi bîr bînim:
DENGÊ DEFÊ(Daholê) JI DÛRVE XWEŞE
Mebesta
min ji vê Daxuyanê ne ez Milletê Ermen tawanbarkim an jî Gunehkarkim.
Ne jî bêjim ku Milletê Ermen ne Dostê Milletê Kurde,
Na.
Kurd û
Ermen Sînorvanê hevin,gelek caran û di Mêjûya Hezar Salan herdu Milletan
de û weke hemû Millletên Cihanê bi hevre Xweşbûn, lê carna jî ji ber
hinek Sedeman jî Nakokî û Dijayetî pêkhatiye.
Lê, ji bo herdu Milletan Teybetmendiyek heye:
Ew
jî herdu Netew bi Sedan Salan bûbûn Koleyên bindestê Osmanî û Deweleta
Tirkan. Ji ber wê Taybetmendiyê jî gelek Caran Eşîr û Mîrên Kurd Destê
Alîkarî dirêjî Sînorvanê xwe û li hember Kolîdaran Piştgêriya wan
dikirin û Ermen ji qirkirin û Kûştinê parastine. Ji Aliyê din jî Welatê
Ermenan dibû Pişt û Sêwan ji Serhildanên Kurdan re û Ermen ji mere dibûn
Alîkar û Jiyana gelek Serekên Kurdan parastine.
Min bixwe carekê ji Stranvanê hêja û Navnas Berêz Aramê Tigran pirsî:
„Tu ji kûve hînî Kurdî û Stranên Kurdî bû û ji bo çi tu bi Kurdî distrê?
Bersiva wî – bi kurtî – ev bû:

û Bavê min li Malê bi Zimanê Kurdî dipeyêvîn, Diya min tev bi Ermenî
nizanîbû. Bavê min ji mere digot: „Law divê em Qenciya Kurda jibîra
nekin, Kurda em parastin, em kirin nav xwe û em hembêz kirin.“
Îca ez dibêjim herdu Millet Deyindarê hevin.
Bimînî û bimînin di xweşiyê de.
Kurdish&Islamic studies
14.10.2020

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Konê Reş

Wek ku eşkere ye ji şerê Çaldêranê/ 1514 ve, dest bi perçebûna Kurdistanê hatiye kirin.. Di pey Sykes Picotê/ 1916an de, Kurdistan bûye çar perçe.. Ji wê hingê ve Kurdistanî hewil didin ku Kurdistana xwe bikin yek perçe.. Tevî gelek berxwedan, serhildan û xwîn rijandinê.. Tevî banga Şêx Ehmedê…

Bavê Zozanê

Îro 07.09.2025 li almanyayê, bajarê Essen ê Yekîtiya giştî ya nivîskar û rojnamevanên Kurd li Sûriyê û Yekîtiya nivîskarên Kudistanê nûnertiya Europa simînareke bi rêk û pêk bo nivîskar Luqman Silêman lidar xistin bo emzekirina du pirtûkên wî yek jê Romana Qezerceb ê bû û ya din romana Siyamend û…

Zagros Osman

beşek ji siyasetmedarên kilasîk ê kurd, nemaze yên ku hişmendiya wan di salên 1960, 1970 û 1980an de çêbûye, hîn jî li ser ya xwe ne ku hişmendiya rabirdûyê dubare dikin, mîna ku çerxa demê li wê xalê rawestiya be. siyasetmedarên navbûrî bandora kûr a veguherînên dîrokî yên 35…

Narîn Omer

Malpera “Welatê me” ji bîst salan ve û heta niha jî dana xwe ya bê hempa di warê çand û wêjeya kurdî de didomîne.
Ew yek ji wan çend malperan e ku bê navbir û behnvedan weşan û beşdarbûna xwe, hem bi zimanê Kurdî û hem jî bi Erebî…