Daxuyanî li ser gotara Konê Reş «Em deyindarên Gelê Ermenî û Komara Ermenistanê ne»

Ibrehîm Şitlo

Birayê Hêja, Berêz Konê Reş,
Hêvîdarim ku tu Rê bidî min ku ez li ser Gotara te yê bi navê:
Em Deyindarên Gelê Ermenî û Komara Ermenistanê ne, çend daxuyanî bi kurtî bidim nîşankirin:
·    Nivîsandina Kurdî li Ermenistanê ne bi Tîpî Latînî dihat nivîsandin . Hemû Nivîsandina Kurdî bi Tîpîn KÎRÎLIŞ – bûn. Bi karanîna Tîpên Latînî li Ermenistanê ji Kurdan re qedexebû.
·    Hilbijartina Programan li Radyoya Yêrîvanê jî ne bi destê Kurdan dihatin biryardan. Her Tiştek divabû bi Destûra Taybet yê di Destê Serokê Tevgera Radyoyê bû. Ew  Kes jî her Ermen bû.

·    Piştî hilweşandina Yekîtiya Sovyêtê, Dibîstan û Radyoyê bi Zimanê Kurdî hatin qedexe kirin.
Dema
Mezinên Kurdan dijî vê Bûyerê Gilî kirin, Hukûmeta Yêrîvanê Qayîl nebû
ku Dibîstan û Radyo car din weke KURD û weke berê bi Zimanê Kurdî bikar
bên. Tenê eger ew Bêjin em Êzîdêne(navê Kurd ji ser xwe rakin) û em
dixwazin bi Zimanê Êzîdî Radiyo û Dibistanê bikarbînin. Car din Destûra
Radyo û Dibîstanê bi navê ÊZÎDIYAN destûr dan wan.
·    Piştî
Hilweşandina Sîstema Sovyêtê û çawa Ermenistan bûbû Dewletek serbixwe,
Rewşa Kurda li Ermistanê gelek ber bi nebaşî ve çû. Bi Taybetî  Zana û
Kesayetiyên Rewşenbîr ji Kar derdixistin, hinek jî hatin wendakirin û
Kuştin. Ji ber wê gelek Kurd ji Ermenistanê derketin û ji tirsa Jiyana
xwe ketin Rêya Ewrupa an jî berê xwe didan Bajarên dora Mosko an ba Nas û
Dostê xwe yên Kurd  li Komarên Sovyêta berê koçeberdibûn.
·    Tengasî û Zordarî û nexweşî li serê Gundî, Şivan û Gavanên Kurdan jî dihatin bi kar anîn da ku Kurd Cih û Warê xwe berdin.
·    Li dawiyê ezê bi Gotina Kurdên me yên Çiyayê Kurd li Rojava bi bîr bînim:
DENGÊ DEFÊ(Daholê) JI DÛRVE XWEŞE
Mebesta
min ji vê Daxuyanê ne ez Milletê Ermen tawanbarkim an jî Gunehkarkim.
Ne jî bêjim ku Milletê Ermen ne Dostê Milletê Kurde,
Na.
Kurd û
Ermen Sînorvanê hevin,gelek caran û di Mêjûya Hezar Salan herdu Milletan
de û weke hemû Millletên Cihanê bi hevre Xweşbûn, lê carna jî ji ber
hinek Sedeman jî Nakokî û Dijayetî pêkhatiye.
Lê, ji bo herdu Milletan Teybetmendiyek heye:
Ew
jî herdu Netew bi Sedan Salan bûbûn Koleyên bindestê Osmanî û Deweleta
Tirkan. Ji ber wê Taybetmendiyê jî gelek Caran Eşîr û Mîrên Kurd Destê
Alîkarî dirêjî Sînorvanê xwe û li hember Kolîdaran Piştgêriya wan
dikirin û Ermen ji qirkirin û Kûştinê parastine. Ji Aliyê din jî Welatê
Ermenan dibû Pişt û Sêwan ji Serhildanên Kurdan re û Ermen ji mere dibûn
Alîkar û Jiyana gelek Serekên Kurdan parastine.
Min bixwe carekê ji Stranvanê hêja û Navnas Berêz Aramê Tigran pirsî:
„Tu ji kûve hînî Kurdî û Stranên Kurdî bû û ji bo çi tu bi Kurdî distrê?
Bersiva wî – bi kurtî – ev bû:

û Bavê min li Malê bi Zimanê Kurdî dipeyêvîn, Diya min tev bi Ermenî
nizanîbû. Bavê min ji mere digot: „Law divê em Qenciya Kurda jibîra
nekin, Kurda em parastin, em kirin nav xwe û em hembêz kirin.“
Îca ez dibêjim herdu Millet Deyindarê hevin.
Bimînî û bimînin di xweşiyê de.
Kurdish&Islamic studies
14.10.2020

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Salih Cefer



Qedexebûna zimanê kurdî bi salên dirêj bû sedema paşketina hemû cûreyên wêjeya kurdî û bi taybetî jî ya zaravayê kurmancî.
Tevî ku di van salên dawî de li gelek alîyên Kurdistnê rewşa wêjeya kurdî (kurmancî) bi pêşve çûye jî, lê hîn pêwîstîya bi pêşveçûnên bêtir heye.
Kanîyên pêveçûnê pirin, yek ji wan…

Ebdûlazîz Qasim

 

Ji demê hatina Ehmed El-Şerih li ser desthilata Sûriyê, piştî hilweşîna rejîma Esed di 8ê çileya sala borî de û heta îro, bi carekî rewş û rastiya Sûriyê ya civakî, cugrafî, siyasî, etnîkî û olî tê paşguh xistin, bi taybetî hebûna gelê Kurd bi carekî tê paşguh xistin, her bigire…

Amadekirin û kurmacîkirina tekstên stiranan: Ednan Bedreddin

 

Mezher Xaliqî yek ji navdartirîn hunermendn kurd ên sedsala bîstan e. Ew di sala 1938 an de weke zarokê malbateka kurd a oldar li Sune (Sanandaj) hatiye jiyanê. Behremndiya Xaliqî di warên goranîgotin û werzişê de ji salên dibistana seretayî ve derketine pêş. Her di…

Ebdûlazîz Qasim

Di dîroka navçeyê de, hîç erdnîgariyek bi navê Tirkiyê nîne, û deweta Tirkiya li ser sextkariya dîrokê û talankirin, qirkirina Kurd, Ermen û Yonaniyan û herwiha li ser dagîrkirina beşeke mezin ji xaka kurdistan, Yonanîstan, Qubirstan û Ermenistanê hatiye avakirin.

Projeyên Tirkan her ji destpêka xwe ve û heta…