Bedrî Paşa Bedirxan, waliyê Horan û Colan bû

Konê Reş
 
  Nizanim ji kengî ve ye ku min navê Cizîra Botan, Mîrê Botan û Birca Belak bihîstiye.. Ji biçûkaniyê ve, ev nav di mala me de dihatin gotin, nexasim dema ku me li çîrokên mîrekên Botan guhdarî dikir.   Erê, di wî biçûkaniyê de, bi rêzgirtinek mezin, me li çîrokên mîrê Botan guhdarî dikir.. Me kes ji wan mezintir nedidît û wiha mîrekên Botan û koşka wan Birca Belak di çavê me de mezin man û bi me re mezin bûn. Hisreta naskirina neferekî ji malbata Mîrê Botan û dîtina Birca Belak ji me re xewin û xeyal bûn.

 Ta vê paşiyê, di sala 1989 an de çavên min bi dîtina emîre Rewşen xanim Bedirxan kil bûn.   Erê, dema ku mirov navê Cizîra Botan seh dike, pêre pêre navê Mîrê Botan, Mîr Bedirxan û zarokên wî têne bîra mirov û her wiha Birca Belek, Mem û Zîn, Melayê Cizîrî, Medreseya Sor û Bekoyê Ewan.. Çiko hunandinek xurt van navan û kurdewariyê bi hev ve girêdide..
Ez ne bawer im ku ti malbatan wek malbata Mîrê Cizîra Botan, Mîr Bedirxanê Azîzî: 1802 – 1868, ji dil û can kar, xebat û bizav di ber gelê kurd de kiribin û tev malê xwe û canê xwe di ber de winda kiribin. Mîr Bedirxanê ku di sala 1843 an de, di herêma Botan de mîrnişiyek ava kir, pere bi navê xwe deranîn û di bin navê Peymana Pîroz de, kurd li dor xwe civandin û belav kir û got: Dîn dine Xwedê ye, em tev birayên hev in.. Û wiha biyaniyan di pesnê wî de gotin: Bedirxan Edalet e û edalet Bedirxan e.
  Tevî ku neferên vê malbatê ji sala 1847an ve di koçberî û sirguniyê de dijiyan, lê wan qet welatê xwe Botan, warê bav û kalên xwe, jibîr nekirin, ji desthilanîn neketin, li ber xwe dan û gelek xebat û bizav kirin, da ku navê gelê xwe di nav gelên cîhanê de bilind bikin. Neferên vê malbatê di sirguniyê de, di bin şert û mercên çetîn û dijwar de, xwe berpirsyarê gelê xwe didîtin û kêşeya gelê kurd barê xwe yê yekemîn dinasîn. Bi gotin û kirinê dixebitîn; çi di warê civakî û rewşenbîriyê de, û çi di warê siyasî de û wiha tev di sirguniyê de, dûrî xaka Cizîra Botan mirin.
Her û her daxwaza wan pêşxistina gelê kurd û bilindkirina navê Kurdistanê bû..
  Ev wêneyê hûn dibînin, yê mîr Bedrî Paşa ye. Kurek ji kurên Mîr Bedirxan bû. Di heyamê îperatoriya Osmanî de, ew waliyê herêma Horan û Colan bû. Bedrî Paşa, bavê Samiya xanim bû, diya Rewşen xanim Bedirxan, anku kalkê wê ye. Ev wêne li mala Rewşen xanim Bedirxan daliqandî bû, min bi kamîreya xwe kişandiye.
Konê Reş, Qamişlo, 15.01.2015

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

سەلاح بەدرەدین

لە گەرمەی هەڵكشانی ململانێیەكانی نێوان بەرژەوەندییەكانی هێزە زلهێزەكان لەسەر سامان و سەرچاوەكانی وڵاتانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و، زیادبوونی خێرایی ڕووبەڕووبوونەوەكانی نێوان لایەنە هەرێمییە حوكمڕانەكان سەبارەت بە دابەشكردنی هەژموون و داگیرسانی پڵیتەی شەڕەكان بەوەكالەت، هەروەها گەشەسەندنی ئەو شەڕانە لەم ساڵانەی دواییدا و، هەڵگیرسانی شەڕ و پێكدادانی توندوتیژیی نێوان هێزەكانی گەلانی زیندوو لە لایەك و، ڕژێمە دیكتاتۆرە…

Tengezar Marînî

Erkên Zimên

Erk ên zimên cihêreng in û dikarin li ser çend beşan werin dabeş kirin. Erk ên herî baş ên zimên ji hêla zimannas Roman Jakobson ve hatine formulekirin, ku şeş erkên bingehîn destnîşan kirine:

Erkê referansê/Lêveger: Ev erk behsa ragihandina agahî û rastiyan dike. Ew di…

EBDILBAQȊ ELȊ

Serok û lȇvegerȇ kurdî Mes’ûd Berzanî ti carî ji kurdan dûr neketiye, li ku derê û kengî jî be, belȇ ew her tim bi wan re ye, ȗ nêzî wan e her wekȗ lȇdana dilȇ wan be.

Roleke mezin ya serok Berzanȋ di pirsa kurd li rojavayȇ kurdistanȇ de…

Baso Kurdaxi

Bihara nûjen
Bihara ciwaniyan her heye
Dilên tî li hev dicivin
Ji bo azadî û hêviyan
Mîna fısıltandina bêdengiya demê
Rojan ew westandin
Gilî û gazinan ji siruşta bêdeng
Ber bi çiyayê bilind ve
Dilê wî bi ava zelal lêdide
ava kaniyê ya gurrîn
Ji bo veşartina êşê di nav tozê de
Û birîn bi axa sor hatiye nixumandin
Bi pelên zeytûnê…