Bedreddînê Dîbo (Bedreddîn Mustafa) 1890 – 1984

Konê Reş

Her ku kalemêrekî me dimire, pirtûkxaneye me bi koçkirina wî re tê şewitandin. Berî dor 40 salî, dema ku mirov di sikak û kolanên Qamişlo re dimeşiya pêrgî gelek zilamên bi kum û kolos, ji Omerî, Hevêrkî, Xerzî, Bişêrî, Bûbilanî.. dihat.

 

 Bedreddîn Dîbo yek ji wan bû. Ev wêne, di salên wî yên dawî de hatiye girtin. Bedreddîn Dîbo an Bedreddîn Mustefa, mezinekî malbata Dîbo bû. Malbata Dîbo berekî serekene ji eşîr koçerên Elika, yên herêma Xerzan.

Li gor ku Bedreddîn Dîbo ji seydayê Cegerxwîn re gotiye û wî jî di pirtûka xwe a bi navê (Folklora Kurdî) de, aniye ziman, wiha dibêje: ( …Elika, şeş (6) bavikin. 32 gundên wan hene û nêzîkî 900 malên wan hene. Nêzîkî 5000 mêrên wan derdikevin; Qatîxoka, Cindika, Axika, Mala Sîno, Mala Remo, Mala Dîbo.
Çawa ko di Bişêriyê de çar bavik hene; Sînka, 6 gundên wan hene, mala Nêsir, 6 gundên wan hene, Receba 6 gundên wan hene, Reşkotan 100 gundên wan hene.. Ev jimara han, ji devê Bedreddîn, yek ji mezinê mala Dîbo hatiye guheztin..) Cegerxwîn
Di serhildana şêx Seîd efendî de mala Dîbo jî beşdarî kirin û li rex Şêx Seîd, Almedîna di herêma xwe de vegiritin.. Lê paşê, Kemalîstan beşek ji wan jî wek welatparêzên kurdan yên din, sirgûnî Anadolê kirin.. Di nav wan de, du apên Bedreddîn Dîbo; Silêmanê Mistê, yê ku stranek li ser hatiye gotin û Xelîlê Simê, yê ku di fermana Ermeniyan de, gelek Ermenî û Siryanî parastin û nehişt bêne kuştin… Vê paşiyê ji Anadolê reviyan, hatin welat û dawî ji neçarî, di gel gelek neferên ji malbata Dîbo hatin Binxetê, xwe avêtin tor bextê hikumeta Fransî ya ku wê hingê di Sûriyê de desthilat bû..
Li Binxetê, xwe li Hecî Esed, axayê gundê cumayê girtin û wiha bûn ji akinciyên gundê cumayê ta roja îro.
Hêjaye gotinê ku, Xelîlê Simê li Binxetê bi nexweşiya zirav dikeve, ji bo rehetkirina wî, Ermeniyên Qamişlo wî dibin Beyrûtê ji bo dermankirinê, lê mixabin li wir diçe ber dilovaniya Xwedê, û Ermeniyên Beyrûtê, wî di goristana xwe de a li Burc Hemûd vedişêrin.. Erê, ev wêneyê Bedreddînê Dîbo ye, bavê siyasetmedarê kurd Salah Badardin e.

Konê Reş, Qamişlo, 12.01.015

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Fewaz Ebdê

Bihuşta sênckirî

Piştî ku çek bêdeng bûn û top û tank aram bûn, dawiya şer hat û jinûavakirinê dest pê kir, zeviyeke fireh û sênckirî, mîna ajalparêzeke xwezayî diyar bû. Li orta wê Goleke avjeniyê mezin bi şêwaza Ewropî heye, kursiyên spî, sîwanên şînê vekirî li derdorê belavbûyî ne…

Bessam Mer’ê

Gava trajiydiya miletekî tê taqîkirin û ezmûnek tije jê derdikeve holê , wêjeyek çêdibe ku birînan vediguhze pendiyarîyê û bîranînan vediguhêze pirsên vekirî yên pêşerojê.
Yaşar Kemalê Kurd, stûnek wêjeya tirkî û cîhaniye ya ne tenê li ser gund û mirovên sade nivîsiye, lê belê ew kirine neynike tevahiya gerdûnê, ku…

Firyal Hemîd

Di çilya pêşîn de û berî serêsalê, bêhna pirtiqala û goştê biraştî tê min.

Ew çaxê serjêkirina dermala bû.

ew bêhna ku mirî ji goran radikir, di pozê zarotiya min de maye.

Çima tiştên berê jî bîra min naçin?

bi dîwarê bîrdankê ve zeliqî ne û…

Zahid Alwani

Aşîreta Batwan û Dêrşoyan: Çîroka Şerê Ku Bi Jinewateke Qediya, 1890 — Roja yekê, sê bira ji aşîreta Dêrşoyan piştî nivêja fîjrê derketin bo çiyayê li bijartekî xwe da ku bixebitin; cihê wan ji gundê xwe zêde dûr bû.

Piştî nivêja asrê, bavê malê ji xwişkê xwe — keça…