Bedreddînê Dîbo (Bedreddîn Mustafa) 1890 – 1984

Konê Reş

Her ku kalemêrekî me dimire, pirtûkxaneye me bi koçkirina wî re tê şewitandin. Berî dor 40 salî, dema ku mirov di sikak û kolanên Qamişlo re dimeşiya pêrgî gelek zilamên bi kum û kolos, ji Omerî, Hevêrkî, Xerzî, Bişêrî, Bûbilanî.. dihat.

 

 Bedreddîn Dîbo yek ji wan bû. Ev wêne, di salên wî yên dawî de hatiye girtin. Bedreddîn Dîbo an Bedreddîn Mustefa, mezinekî malbata Dîbo bû. Malbata Dîbo berekî serekene ji eşîr koçerên Elika, yên herêma Xerzan.

Li gor ku Bedreddîn Dîbo ji seydayê Cegerxwîn re gotiye û wî jî di pirtûka xwe a bi navê (Folklora Kurdî) de, aniye ziman, wiha dibêje: ( …Elika, şeş (6) bavikin. 32 gundên wan hene û nêzîkî 900 malên wan hene. Nêzîkî 5000 mêrên wan derdikevin; Qatîxoka, Cindika, Axika, Mala Sîno, Mala Remo, Mala Dîbo.
Çawa ko di Bişêriyê de çar bavik hene; Sînka, 6 gundên wan hene, mala Nêsir, 6 gundên wan hene, Receba 6 gundên wan hene, Reşkotan 100 gundên wan hene.. Ev jimara han, ji devê Bedreddîn, yek ji mezinê mala Dîbo hatiye guheztin..) Cegerxwîn
Di serhildana şêx Seîd efendî de mala Dîbo jî beşdarî kirin û li rex Şêx Seîd, Almedîna di herêma xwe de vegiritin.. Lê paşê, Kemalîstan beşek ji wan jî wek welatparêzên kurdan yên din, sirgûnî Anadolê kirin.. Di nav wan de, du apên Bedreddîn Dîbo; Silêmanê Mistê, yê ku stranek li ser hatiye gotin û Xelîlê Simê, yê ku di fermana Ermeniyan de, gelek Ermenî û Siryanî parastin û nehişt bêne kuştin… Vê paşiyê ji Anadolê reviyan, hatin welat û dawî ji neçarî, di gel gelek neferên ji malbata Dîbo hatin Binxetê, xwe avêtin tor bextê hikumeta Fransî ya ku wê hingê di Sûriyê de desthilat bû..
Li Binxetê, xwe li Hecî Esed, axayê gundê cumayê girtin û wiha bûn ji akinciyên gundê cumayê ta roja îro.
Hêjaye gotinê ku, Xelîlê Simê li Binxetê bi nexweşiya zirav dikeve, ji bo rehetkirina wî, Ermeniyên Qamişlo wî dibin Beyrûtê ji bo dermankirinê, lê mixabin li wir diçe ber dilovaniya Xwedê, û Ermeniyên Beyrûtê, wî di goristana xwe de a li Burc Hemûd vedişêrin.. Erê, ev wêneyê Bedreddînê Dîbo ye, bavê siyasetmedarê kurd Salah Badardin e.

Konê Reş, Qamişlo, 12.01.015

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Salih Cefer



Qedexebûna zimanê kurdî bi salên dirêj bû sedema paşketina hemû cûreyên wêjeya kurdî û bi taybetî jî ya zaravayê kurmancî.
Tevî ku di van salên dawî de li gelek alîyên Kurdistnê rewşa wêjeya kurdî (kurmancî) bi pêşve çûye jî, lê hîn pêwîstîya bi pêşveçûnên bêtir heye.
Kanîyên pêveçûnê pirin, yek ji wan…

Ebdûlazîz Qasim

 

Ji demê hatina Ehmed El-Şerih li ser desthilata Sûriyê, piştî hilweşîna rejîma Esed di 8ê çileya sala borî de û heta îro, bi carekî rewş û rastiya Sûriyê ya civakî, cugrafî, siyasî, etnîkî û olî tê paşguh xistin, bi taybetî hebûna gelê Kurd bi carekî tê paşguh xistin, her bigire…

Amadekirin û kurmacîkirina tekstên stiranan: Ednan Bedreddin

 

Mezher Xaliqî yek ji navdartirîn hunermendn kurd ên sedsala bîstan e. Ew di sala 1938 an de weke zarokê malbateka kurd a oldar li Sune (Sanandaj) hatiye jiyanê. Behremndiya Xaliqî di warên goranîgotin û werzişê de ji salên dibistana seretayî ve derketine pêş. Her di…

Ebdûlazîz Qasim

Di dîroka navçeyê de, hîç erdnîgariyek bi navê Tirkiyê nîne, û deweta Tirkiya li ser sextkariya dîrokê û talankirin, qirkirina Kurd, Ermen û Yonaniyan û herwiha li ser dagîrkirina beşeke mezin ji xaka kurdistan, Yonanîstan, Qubirstan û Ermenistanê hatiye avakirin.

Projeyên Tirkan her ji destpêka xwe ve û heta…