Mele Ehmedê Namî û kurte jiyana wî

 Luqman Yûsif

Navê wî Ehmed kurê Mehmûdê Ebdullahe, ew li gundê Sîtê qeza Nisêbînê di sala1906 an de ji dayik bû ye.Paş re li gundê `Erbetê rûniştiye.Dema bavê wî çû ser dilovaniya xwe Ehmed 4 salî bû û li ser daxwaza dêya wî metika wî ew di dibistanên olî de daye xwendin.Paş re berê wî ketiye Kercosê gundê Dara.Piştî demekê berê xwe daye Amûdê . piştî gereke li gundên Binxetê ew li gundê Tişhîrê bi malîtî rûniştiye li gel şêx Birhîm û li Tilşehîrê bû imamê mizgeftê. Li gundê Tişhîrê ewî guhdanek ji dil û can bi wêjeya kurdî kiriye û di vê qûnaxê de ewî dostanî daye mîr Celadet û Cigerxwîn.
Mele Ehmedê Namî mirovekî bîrewer bû,ji ber wilo ewî behwerî bi ola rast tanî û çîrokên çewt û derveyî rê ne dipejirandin, ji lewma oldarên gewde êrîşî wî kirin û heger Eliyê Evdê ne alîkar bane pê re ewê serê wî bi êşînin.
Piştî gundê Tişhîrê û di destpêka 50 an de  ewî berê xwe da bajarê Qamişlo û li wir ma ta çû ser dilovaniya Xweda(Bi sedema nexweşiyeke giran).
Cigerxwîn pesnê wî daye û ew mîna mamostayê Ehmedê xanî dîtiye û weha li ser dibêje:
Namî me ji nameya te zanî seydayî ji bo melayê xanî.
Gelek helbestên wî di rojnameyên kurdî de hatine belavkirin mîna govara hewar ya  ku mir Celadet ew belavdikir,û ji bilî wê govara roja nû jî.
Hêjaye gotinê ku Ehmedê Namî xwedî têklî bû bi Mistefa Barzanî re û dema ku ew ji Yekîtiya Sovyat vegerehaye ew çûye serdana wî û miheke sax li ba wî maye û li wir têkilî û hevdîtin bi helbestvanên kurdistanê re çêkirine mîna Hejar.
Mele Ehmedê Namî bi kurdî û erbî di`axivî. Ji ber Ehmedê Namî li navûdengiyê ne digereha ewî kêm helbest belavdikirin,ev jî li sirûşta wî ya taybet vedgere bi ser ku ew ji helbestvanên herî serkeftîbû û gotinên wî hilbijartîbûn û hûnandina wan cidabû.
Ji berhemên Mele Ehmdê Nmî:
Şewata sînema Amûdê û gelek helbestên cihgirtî di dîroka wêjeya kurdî de mîna :
Pêşkevin em serfirazin miletê kurdî.
Di sala 1975 an de li bajarê Qamişlo çûye ser dilovaniya Xweda piştî ku ewî xebateke biha giran di ber wêjeya kurdî de kirye û rê li ber nifşên di pey xwe re ronî kiriye.

Lêveger  :Dîroka wêjeya kurdî ji berhevkirina Rêwî.

6-4-2014

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Salih Cefer



Qedexebûna zimanê kurdî bi salên dirêj bû sedema paşketina hemû cûreyên wêjeya kurdî û bi taybetî jî ya zaravayê kurmancî.
Tevî ku di van salên dawî de li gelek alîyên Kurdistnê rewşa wêjeya kurdî (kurmancî) bi pêşve çûye jî, lê hîn pêwîstîya bi pêşveçûnên bêtir heye.
Kanîyên pêveçûnê pirin, yek ji wan…

Ebdûlazîz Qasim

 

Ji demê hatina Ehmed El-Şerih li ser desthilata Sûriyê, piştî hilweşîna rejîma Esed di 8ê çileya sala borî de û heta îro, bi carekî rewş û rastiya Sûriyê ya civakî, cugrafî, siyasî, etnîkî û olî tê paşguh xistin, bi taybetî hebûna gelê Kurd bi carekî tê paşguh xistin, her bigire…

Amadekirin û kurmacîkirina tekstên stiranan: Ednan Bedreddin

 

Mezher Xaliqî yek ji navdartirîn hunermendn kurd ên sedsala bîstan e. Ew di sala 1938 an de weke zarokê malbateka kurd a oldar li Sune (Sanandaj) hatiye jiyanê. Behremndiya Xaliqî di warên goranîgotin û werzişê de ji salên dibistana seretayî ve derketine pêş. Her di…

Ebdûlazîz Qasim

Di dîroka navçeyê de, hîç erdnîgariyek bi navê Tirkiyê nîne, û deweta Tirkiya li ser sextkariya dîrokê û talankirin, qirkirina Kurd, Ermen û Yonaniyan û herwiha li ser dagîrkirina beşeke mezin ji xaka kurdistan, Yonanîstan, Qubirstan û Ermenistanê hatiye avakirin.

Projeyên Tirkan her ji destpêka xwe ve û heta…