zimanê şêrîn ..zimanê meye

Xelîl kalo

   Bi helkefta  roja pîrozkirina zimanê meyî bedew û qeşeng ,31 ramûsan ji 31 tîpên zimanê mere, bi xwedê şêrîne û ji hingiv şêrîntir û xweştire .yê bawerneke ew ji kurdewarîyê şiştîye û  yê jê dûre be wê tam û zoqê nasnake . bê wî zimanî emê çawa hizira xwe bikin ,emê çawa bi axivin ,  wê nasnama me rengê wê  çawa be ,emê bi çi xem û derdê xwe bêjin û bi nivîsin…?
 eger ne bizimanê me be e  hingî gotin  bê tam û wate dibim , zimanê xelkê zimanê xelkêye û em  ne dijin lê nabe zimanê me  û nasnama me pê nayî parastin ,eger çi qasî em bi zimanê xelkê çalak û jêhatî bin û pê binivîsînin, ji ber ku ew mirov têde nayê xuyakirin û  biyanîye .dîse jî û ya giringtir ku hebûna mirovatiyê di nava ziman de beşdare û amadeye ,çi ser astê mirovekî yan jî komeke mirovan bê ziman tu zindî nikare nasnama xwe bide naskirin weke nifiş û cins , yan ji wek kes ) şexs( ji ber ku her kesek ziman bi hebûna wî ya kesayetî ve hatiya girêdan bê ziman  mirov bêjî û sexteye , pûçe û windaye , weke her milet di zane  ziman ne diyardeyeke tevlî hebûna insanan dibe lê ew bixwe egereke û koka hebûnêye .

Hebûma sexte û hebûna rastteqîne ewe ku mirovên kurd were naskirin di rîya rewş û sîmayên xweyî kurdewawrî de  ku di serî de zimane , gelo her kurdek di kare xwe bizimanê xwe , îfade bike û bifikere û hestê xwe bênê der bi şêweyekî zelal û bi bandor bi derdorê xwere û di naveroka axaftina xwe de bedewîyekê bide nasnama xweyî netewî , eger ho û egerên hebûna gelan ne avabe ser bingiha zimanê wan , ew gel  nikare bijî di domana salan de di gel miletên dîtir , ji ber dibe were hêfşandin di nava çand wan gelan de piştî demeke nêzîk  . ne dengkirin , ne axaftin  û ne nivîsandin bi zimanê dayikê  diyardeyeke ne resene di axaftina mirovan de û dijminatiyeke veşartîye ji hebûna xwere weke mirovekî serbixwe û xwedî şexsîyeke bi nasnama çûda. ne tenê ziman desteke ji bo bêwendî . ragihandin û danûsitandinê ye  ,  na .. eger zimanê mirovekî biçe û windabibe ,ew mirov yan jî ew koma mirovan pêre windadibin  û sîmayên wî yên mîjûyî pêre têne guhartin ,ji lewma ji girêdan her gelekî bi zimanê wî ve karekî hebûn û tinebûnê ye  û pêwîste erkekî netewîye be  berî her tiştî .

 Em kurd xwedî mêjû û hebûneke kevnarin di herêma mîzopamya de û  hata roja îro em bê şexsîyeteke ber çavin , ji ber pirê rewşenbîr û bijartîyên kurdan xwe îfadedikin bi zimanê serdest û biyanîyan , ji lewma jî ew kartêkirina berhemê mêjîyên wan li ser xelkê kurd bê hêz û lawaze , ji me hemûyan tê xwestin zû û bê derengî em xwe ji wan kêmasîyên di derbarê zimanê xwede rizgarbikin û bere berhemêm me bi zimanê kurdî yê şêrînbin heta ku mirovê kurd û xwendevan ji zimanê xwe dûr nekevin û ew egera hebûna me di hest û wicdanê mede herdem zindî be .banga me ewe ku her rewşenbîr ,nivîkar û xwendevan , mîdya û ragihandinên kurdan ji halo bihtir sozeke rast û xurtir bi zimanê xwere bidin , heta ku nav û nişan , hebûn û nasnama me , wicdan û hestên me bimînin kurdewarî  û saxlem….

Xelîl kalo

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Firyal Hemîd

Di çilya pêşîn de û berî serêsalê, bêhna pirtiqala û goştê biraştî tê min.

Ew çaxê serjêkirina dermala bû.

ew bêhna ku mirî ji goran radikir, di pozê zarotiya min de maye.

Çima tiştên berê jî bîra min naçin?

bi dîwarê bîrdankê ve zeliqî ne û…

Zahid Alwani

Aşîreta Batwan û Dêrşoyan: Çîroka Şerê Ku Bi Jinewateke Qediya, 1890 — Roja yekê, sê bira ji aşîreta Dêrşoyan piştî nivêja fîjrê derketin bo çiyayê li bijartekî xwe da ku bixebitin; cihê wan ji gundê xwe zêde dûr bû.

Piştî nivêja asrê, bavê malê ji xwişkê xwe — keça…

Xizan Şîlan

şev û rojên min

bi nalîn û keservedanên kûr

dibihurin

hinavên şewitî

bûye cîhê gund û bajarên

hilweşiyayî

henasa gewriya fetisî

ji bayê havînên nerm

werdigirim

rengê keskesora derûniya min

çilmisî

li ser axa şaristaniyê

koçberî û derbederî…

Mislim Şêx Hesen – Kobanî

Kîndarî û jehîra li dijî Kurdan di Sûriyeyê de roj bi roj zêdetir xuya dibe، û vê rastî nikare bêkêmasî paşguh bike. Di serdema salvegera rûxina rejîma Esed de، li Şamê xwenîşandanên hatine birêvebirin wisa nîşa dan ku sloganên li dijî Kurdan bi awayekî vekirî û bêşermane…