TRT 6, an jî şaş, nexem e

Tengezarê Marînî

Di vê demdirêjiya 80 salan de,  di ferhenga tirkiya fermî de û civakî de, ne kurd  û ne jî kurdî  hebû. Kurdî, ne ziman bû, zimanekî wek yê qereçiyan bû (lêbuhurînê ji qereçiyan dixwazim). Li ber çavên civaka tirkan ji xwe her kurd û zimanê wan nebû.

Niha bi vekirina vê kanalê TRT6, dibêjin me derew dikir, em nerast bûn. Ya giring ewe ye, kanal bi zimanê kurdî ye, û wê rêya danûstendinê li ber vî zimanê qedexekirî veke. Ev gav pir dereng hat, lê hatina wê baştir ji nehatinê ye. Ji bilî ko mafekî xwezayî ye, ew encama tekoşîn û xebata gelê kurd e.
Ev destketin nedihat, eger têkoşîna miletê kurd pirsa kurd negihandibaye vê qûnaxa ko rêjîma turkî jê tirsiya û dest bi vê gavê kir. Ma kî ehmeq e behwer bike, ko ji bo xatirê reşika çavên kurdan ev kanal hatiye vekirin! Ji xwe eger hinek weha hebin, bila rêya xwe bi nexweşxaneyên derûnî bixin.
Pirs ne ew e, gereke kurd têde kar bikin, an nekin, pirs ewe ye, ka çawa dê kurd kar bikin, ko ev kanal bikeve xizmeta ziman, çand û pirsa gelê kurd de. Çi divêt bête kirin, bo wê hindê, dako kurd, bi vekirina TRT6 sûdmend bibin, an jî bi kêmasî ziyan li çand û kultûra wan nebe.
Rast e, ko di destûra bingehîn de navê kurdan nîne û nasnameya wan nayête pejirandin, rast e herroj navek li zimanê kurdî dibe mîna navê dawî zimanê nayête fehemkirin, an jî naskirin. Rast e nasnameya kurdî nayête pejirandin. Dibe jî ko sibe an jî dusibe  ev kanal bête girtin. Pirs û kêşe hemî ne di vir de ye, lê belê, ka çawa, wê xebata bête kirin, ko pexşana vê kenal bi kurdî dê berdewam bibe û bidome û digel wê jî xebat bête kirin, ko bikeve navên xalên destûra bigehîn û ew xalên mîna nasname û hemî mafên çandî, civakî û siyasî yê gelê kurd, bikevin çarçoveya destûr û yasa dewletê de û wek kurd nasname bête nasî.
Bêguman eger xebat û tekoşîn ya astiyan e berdewam li ser wan xalan û bi taybetî, li ser naskirina nasnameyê bi fermî, hinga dê dergehê perwerdekirinê bi zimanê kurdî di xwendegehan de, têkevê  wê çarçewa yasayî û êdî em dikarin hinga bibêjin, ko zimanê kurdî ji mirinê rizgar bû û destpêka avakirina kesayetiya kur bi kurdî dest pêkir.
Ya giring jî, mirovên zimanbaşaxêv û kurdzan jî çavdêriya zimanê kanalê bikin, dê tiştekî hêja be.

Di dawî de, pêdivî ye. Mirov bi çavekî reşbînî lê nenêre û hinekî analîze û şirovekirinên xwe ya dawî ji demê re bihêlin. Her çi qasî sûd jê nebe jî, dê ev mediya dîtinî ya kurdan ko îro heye, dê dexsê jê bibin û bi hêvî ko êdî  profisiyonalîte cihê xwe di wan de jî bigre. Her çi nebe, di hêla deng, dîkor û roniyê de, dê sûde jê hebe.

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Qado Şêrîn

Ji bo kurd bêtir tarûmar, winda û tune nebin, tenê yek rê li pêşiya wan maye, ew jî dewletbûn e. Eger ji aniha û 20-30 salên bên kurd nebin xwedî dewlet, wê winda bibin, wê bêtir rastî hilweşandin û şikestinan bên, wê hêviya dewletbûnê lawaztir bibe, çimkî wê kurdperwer û…

Konê Reş

Wek ku eşkere ye ji şerê Çaldêranê/ 1514 ve, dest bi perçebûna Kurdistanê hatiye kirin.. Di pey Sykes Picotê/ 1916an de, Kurdistan bûye çar perçe.. Ji wê hingê ve Kurdistanî hewil didin ku Kurdistana xwe bikin yek perçe.. Tevî gelek berxwedan, serhildan û xwîn rijandinê.. Tevî banga Şêx Ehmedê…

Bavê Zozanê

Îro 07.09.2025 li almanyayê, bajarê Essen ê Yekîtiya giştî ya nivîskar û rojnamevanên Kurd li Sûriyê û Yekîtiya nivîskarên Kudistanê nûnertiya Europa simînareke bi rêk û pêk bo nivîskar Luqman Silêman lidar xistin bo emzekirina du pirtûkên wî yek jê Romana Qezerceb ê bû û ya din romana Siyamend û…

Zagros Osman

beşek ji siyasetmedarên kilasîk ê kurd, nemaze yên ku hişmendiya wan di salên 1960, 1970 û 1980an de çêbûye, hîn jî li ser ya xwe ne ku hişmendiya rabirdûyê dubare dikin, mîna ku çerxa demê li wê xalê rawestiya be. siyasetmedarên navbûrî bandora kûr a veguherînên dîrokî yên 35…