ROJA CîHANÎ YA JINÊ

SEÎD YÛSIF

_ Di 8 ê avdarê de, sala (1908) an, li bajarê Niyûyork ê, li Amrîka yê, (15) de Hezar jin yên karker, derketin meşekê bi aştiyan e, hinek daxwazên wan, yên sereke hebeûn :
1_Kêmkirina hejmarên kar.
2_Bilinkirina mûçeyan.
3_ Parastina mafê hibijartin û deng danê.

_Piştî derbasbûn a salekê, ji bûyer a wê meşê re, Partî ya Sosyal ya Amrîkî, Ragihand ku ew roj bibi rojeke netewî ya jinê.

_Di sala (1910) an de. xanimek tê naskirin bi navê :
Kilara Zîtkîn, ragihand, û daxwazkir, di kongirek e nav dewletî de, ya jinên karker li Kopinhagin ê Paytexta Danmark ê. Û bi beşdar bûn a (100) jinên din.ku (8)Avdar ê bibe Rojek e cîhanî, û bi temamî wan eşkerekir û erênî ya xwe dan.

_Di sala (1911) an de. Çar dewlet ê ewropî : Almanya, Nêmsa, Siwêsra, Danmark. Ahing li darxistin ji bo roja (8) ê avdar ê.

_Lê belê, xwestek a xanim Kilara pêşde çû û rengekî firehtir sitand, dema ku jinên Rûsya yê derketin xwepêşandanek ê di navbera salên Ceng a Cîhanî ya yekemîn. Silogana wan ew bû : ” NAN Û AŞTΔ.piştî derbasbûn a çar rojan di ser Raperîn a wan re, QEYSER ê Rûsî, ji dest hilat xistin, û hukûmetek demikî hate li darxistin û mafê deng danê da jinên Rûsya yê.

_Di sala (1975) an de. roja (8) Adarê dibe rojek e cîhanî ji bo tevahiya jinên cîhan ê. dema ku yekîtî ya navdewletî, bi biryarek e fermî ragihand û eşkerekir.

_Li hemû bajar ê Cîhan ê, jin û mêr ahinga li dardixin, gotaran dibêjin, doza hevgirtin a jinan dikin, û xebat ê ji bo wekhevî ya mafên kesayetî, mirovayetî, û rêzgar bibin ji îşkence û setemkarî ya zilaman,… Azad bibin, ne Dîl bin ne kolebi, ne bin dest bin.

_Jina Kurd weke beşek ji tevahî ya jinên cîhanê, ew li ser rêka pêşketinê ye gav bi gav, û roj bi roj, bi serdikeve, bergirî yê di ber mafên xwe yên rewa dike, lê bila baş ew dizanibe ku bi xwendin û kar ewê bi serkeve û azad bibe.

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Fewaz Ebdê

Bihuşta sênckirî

Piştî ku çek bêdeng bûn û top û tank aram bûn, dawiya şer hat û jinûavakirinê dest pê kir, zeviyeke fireh û sênckirî, mîna ajalparêzeke xwezayî diyar bû. Li orta wê Goleke avjeniyê mezin bi şêwaza Ewropî heye, kursiyên spî, sîwanên şînê vekirî li derdorê belavbûyî ne…

Bessam Mer’ê

Gava trajiydiya miletekî tê taqîkirin û ezmûnek tije jê derdikeve holê , wêjeyek çêdibe ku birînan vediguhze pendiyarîyê û bîranînan vediguhêze pirsên vekirî yên pêşerojê.
Yaşar Kemalê Kurd, stûnek wêjeya tirkî û cîhaniye ya ne tenê li ser gund û mirovên sade nivîsiye, lê belê ew kirine neynike tevahiya gerdûnê, ku…

Firyal Hemîd

Di çilya pêşîn de û berî serêsalê, bêhna pirtiqala û goştê biraştî tê min.

Ew çaxê serjêkirina dermala bû.

ew bêhna ku mirî ji goran radikir, di pozê zarotiya min de maye.

Çima tiştên berê jî bîra min naçin?

bi dîwarê bîrdankê ve zeliqî ne û…

Zahid Alwani

Aşîreta Batwan û Dêrşoyan: Çîroka Şerê Ku Bi Jinewateke Qediya, 1890 — Roja yekê, sê bira ji aşîreta Dêrşoyan piştî nivêja fîjrê derketin bo çiyayê li bijartekî xwe da ku bixebitin; cihê wan ji gundê xwe zêde dûr bû.

Piştî nivêja asrê, bavê malê ji xwişkê xwe — keça…