((Sipas))

Şepal Hêvo

Bêguman hîn jî di rêzmana kurdî de (Zarevê kurmancî) û bi taybetî ji hêla rastnivîsê ve.. pir  aloziyên  giring peyda dibin û pêwîste ku mirov li ber  wan raweste.

Di nivîsandina  zarevê kurmancî de.. pirê caran mirov pêrgî pirsekê dibe ku çawa bersiva wê bide yan jî bi çi awayî wê saz bike, lê gelo dema  piraniya nivîskarên kurd şêweyekî di nivîsandinê de dişopînin ango ku bûye delîve û keyseke zêrîn qena ji bersivê birevin û bi tenê vê hincetê dikine rêbaza nivîsandinê.
Û di vê babetê de jî, peyveke kurdî bala mirov dikşîne ..ji ber ew bi piranî tê nivîsandin û di civakê de jî bi şêweyekî rojane em  wê bikartînin.
Peyva   ((Sipas)) ya ku bi vî şêweyî tê nivîsandin  Spas, ku mirov bi hayedarî  wê bilêv bike yan jî  di bingeha wê de birame û li gor van mînakên jêrîn wê bipîve:

Sip artin.
Sip î.
Sip eh.

Diyare ku di van her sê peyvan de û bi taybetî di her sê tîpên sereke de li gor destpêka peyva sipas bêk hatine û bi yek şêweyî  bilêv dibin. Û dema mirov ji hêla axaftinê ve li ber vê peyvê
raweste û li gor van mînakên jêrîn wê bilêv bike:

 Si  pas.
 Si  pî.
Si    peh.

Bi yek tonê bi yek şêweyî û li gor cudakirina peyvê diyar dibe ku tîpa (i) bilêv dibe,û di zimanê kurdî de dengdêra (i) gellek giring e,ew di bêjeyên yekîte de û pirkîte de peyda dibe,
û di bêjeyên yekîte û pirkîte de ew deng hergav tê bihîstin û nivîsandin.Lê hin caran di bêjeyên pirkîte de,gava parkîtek(tewang,veqetandek yan pirtikên nependiyê) bi wan bêjeyan ve dibe, nayê gotin; nayê xwendin û ji ber vê yekê wî dengî  pir caran nanivîsînin.
Û di vê babetê de Mîr  Celadet  Bedir-Xan dibêje: Ku ew deng, tevî ku nayê bilêvkirin,divê bête nivîsandin. Ji ber ku gava kîta ku wê nede xwendin ji bêjeyê dibe(i)û tê bilêvkirin.

Vêca hêvî dikim ku ev yek bala xwendevan û nivîskarên kurd bikşîne qena em bi hev re
li pişt yek taldeyê zimanê xwe biparêzin û di dawiyê de jî dixwazim têbîniyekê bibêjim

ku ev kar bi tenê nerîneke kurt e û nakeve  rêza lêkolînê de.

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Konê Reş

Pêşangeha Navnetewî ya Pirtûkan li Hewlêrê/ 17, ku ji roja 9ê Nîsana 2025, destpê kiriye û ta roja 19ê berdewam e. Ev pêşangeha di bin durişma “Cîhan Bi Kurdî Xeber Dide” hatiye lidar ketin. Sebaretî min, pêwîst bû ku ez di roja 13 vê Nîsanê de,…

Li kurdistana Başûrêrojava gelek bûyer û pêşhateyên siyasî diqewmin, ku bandora xwe raste rast li ser bizava netewiya Kurdistana Başûr heye.

Li kurdistana Başûrêrojava tenê ENKS û PYD- YPG nînin, ji derveyî wan gelek rêxistin û partiyên siyasî yên tekoşer û xudan dîrok û ezmûn jî hene, ku pêwist û giringe, em…

Tengezar Marînî

Hermeneutîk û post-hermeneutîk du têgehên bingehîn in di felsefe û zanistên mirovî de, ku bi têgehiştin û şîrovekirina heyber, wate û diyardeyên çandî ve girêdayî ne. Li vir taybetmendî û cûdahiyên di navbera van her du rêbazan de hene:

Hermeneutîk. Xislet û taybetmendî:

Pênase:

Hermeneutîk…

İSKAN TOLUN Köln:

Niha jî min dest bi xwendina pirtûk a şairê nemir Cegerxwîn kir. Ez bawerim ko ez wê pitûkê baş bişopînim wê nivîsa min e bi zimanê dayîkê gelek bi pêş keve. Pirtûk nûye, tîpguhêztine û wisa xwîya dike ko gramera zimanê kurdî baş bikar anîne. Destê wan sağ be!..

<p...