Şêx Seydayê Hecî Mûsa (1883 – 1963)

Konê Reş

Bi rawestandina herdu kovarên Mîr Celadet Bedirxan Hawar û Ronahî û hatina hikumetên erebî di sûriyê de sala 1946an, ew nivîsandina ku bi zimanê kurdî hebû, qedexe bû. Ne wilo tenê jî, tev nivîsandinên bi zimanê erebî, li dor Kurd û Kurdistanê qedexe bû.. û wiha bi demê re gelek ji pêmayê me nehat nivîsandin û parastin wiha jî beşekî mezin ji dîroka me kurdên Cizîrê a devikî bi kalemêr û pîrejinan re çû gorê. Di encam de gelek ji dîroka me bi koçkirina wan re winda bû..

Wek ku diyare, dîrok kilîta rojên ayinde, An paşerojê ye. Eger em Kurdên Rojava xwedî paşeroj bin, gerek dîroka me hebe, em xwedî dîrok bin û pêwîste em li dîroka xwe bigerin, bidin hev û tomar bikin.. Bêguman, ew Feqe, Mele û Şêxên ku di hicrik û tekiyan de destxetên wek dîwana Melayê Cizîrî, Mem û Zîna Şêx Ehmedê Xanî, dîwana Feqeyê Teyran, Nehcilenama Mele Xelîlê Sêrtî ji bo me parastin û pêre jî zimanê me parastin, ew peşek in ji dîroka me.
Di baweriya min de, roja îro li gor derfetên ku ji me kurdên Rojava re hene, parstina navê wan, parastina ziman û beşekî ji dîroka me ye. Di vê mijarê de, wek a ku berî çend rojan min li dor Mele Îbrahîmê Tilşiîrî belav kir, bi min xweş e ku îro jî, ez Seydayê Hecî Mûsa bi we bidim naskirin.
Seydayê Hecî Mûsa kî ye?
 Ji şêxên rêçika Neqişbendî yên naskirî ye, bi koka xwe ji malbata Seyidên Bêcirmanî ye. Ew di sala 1883 an de li Kurdistana bakur çêbûye, li pey xwendina olî di gelek hicrik û dibistanên olperestiyê de xwendiye.. Piştî ku xwendina xwe bi serketin bi dawî aniye, wek Melakî 12 ilmî li beriya Mêrdînê meletî kiriye û feqe perwerde kirine.. Nexasim li gundê Nicim ku dor 30 feqeyên wî hebûn.
Paşê, bûye yek ji xelîfeyên Şêx Ehmedê Xiznewî û di nav kurdên Serxet û Binxetê de hatiye naskirin. Di pey re, ji ber hin probleman di navbera wî û mala Şêx Ehmedê Xiznewî de, wî bi tena xwe rêçika Neqişbendî ji gundê Sîha Mivred bi rêve biriye û belav kiriye û wiha gelek murîd û sofiyên wî ji kurd u ereban çêbûne û gotina şêx li navê wî zêde bûye û jêre hatiye gotin Şêx Seydayê Hecî Mûsa.
Ew di 13 sibata 1963 an de li gundê xwe Sîha Mivred, ku 30 Km başûrî Qamişlo dikeve, koça dawî kiriye û lê hatiye veşartin.
Şêx Seydayê Hecî Mûsa ji şêxên Kurdan yên Kurdperwer bû. Xwedê wî bi dilovaniya xwe şad bike.

Konê Reş, Qamişlo, 10.02.2015

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Konê Reş

Wek ku eşkere ye ji şerê Çaldêranê/ 1514 ve, dest bi perçebûna Kurdistanê hatiye kirin.. Di pey Sykes Picotê/ 1916an de, Kurdistan bûye çar perçe.. Ji wê hingê ve Kurdistanî hewil didin ku Kurdistana xwe bikin yek perçe.. Tevî gelek berxwedan, serhildan û xwîn rijandinê.. Tevî banga Şêx Ehmedê…

Îsal, Înîsiyatîfa Helbestî ya “Kathak” li Bangladeşê biryar da ku xelata wêjeyî ya navneteweyî “Kathak” pêşkêşî helbestvanê Kurd Husên Hebeş û hinek helbestvanên din bike. Herwiha wan di dayîna xelatê de nivîsandibûn ku “Ji ber beşdariya wî ya berbiçav di wêjeya cîhanê de, ligel çend helbestvanên din yên pir girîng di cîhanê de”….

Qado Şêrîn

Wek van rojan, temenê pirtûka “Mihemed Şêxo Huner û Jînenîgarî” dibe du sal.

Dema diyarî dost û hezkiryan dikim, dinivîsim: “Pirtûk berhema keda Mihemed Şêxo ye”. Ji bo min ev rastî ye, ji ber tiştekî min di pirtûkê de tune. Min gotar, lêkolîn, portrêt, note, stran, helbest û awaz…

Pêşeroj Cewherî

Welatê min welatê min

Evro çend roje agire

Li himber faşîzma tirkan

Gel berxwedan û bergire

Welatê min wa Rojava

Welatê min evîna te

Doze ji dil dernakevî

Bidest dijmin ve bernadin

Agir bë te min…