Li Efrînê Xelata Pesendkirina Zimanê Kurdî

Merwan Berekat
Ji çend salan ve, nemaze piştî ku şoreşa Sûriyê dest pêkir, li herêma Efrînê geşedan û tevgereke çalaktir di warê nivîsandina bi zimanê Kurdî de çêbûye. Têştê balkêş û berçav ew e, ku jina Kurd roleke zor hêja di vê geşedanê de dilîze. Bêguman, ev jî cihê serbilindî, şanazî û rêzgirtinê ye.
Ji ber hin teybetiyên civakê, jina kurd û nemaze ya ku di warê nivîsandinê de dixebite, pir dijwarî, lukmandin û astengî çi ji aliyê malbatê û çi jî, ji aliyê civakê ve li pêş wê derdikevin. 
Ji ber wê jî, zor pêwîst e ku piştevanî û pesendkirin ji xwediyên van pênûsan re were kirin, ta ku pirtir rê li pêş tevger, xebat û çalakiyên wan hêsan bibe.
Li herêma Efrînê hin nivîskar û helbestvanên jin xebateke zor hêja di warê rojnamegerî û zimanê Kurdî de dikin, û berhemên wan di pirtirî rojname, kovar û malperekê de tên weşandin. Ne tenê weha, lêbelê nivîsandina bi zimanê Kurdî ji bo wan bûye karekî rojane, û beşdariya wan di çalakiyên wêje, zimên û rojnamegeriyê de jî, berçav in.
Li herêma Efrînê gelek nivîskarên jin derbazî asteke bilind a nivîsandina bi zimanê Kurdî bûne. Belê, Ze`fet Henan û Merwa Birîm ji wan nivîskaran e. Ev herdu mamosteyên birêz hem nivîskar û hem jî helbestvan in. Mamosteya rêzdar Ze`fet Henan serkirdeya rojnama Rewşen a ku ji aliyê Komela Rewşen Bedirxan ve, li bajarê Efrînê derdikeve ye. Ev rojname ya dengê jina kurd e. Ew rojnameke dubeşane bi zimanê Erebî û yê kurdî ye.
Mamoste Merwa Birîm endama komîta Siya Wêje ya ku ji mehê carekê li bajarê Efrînê çalakiyên wêjeyî li dar dixîne ye. Herweha helbest û mijarên wê yên bi zimanê Kurdî û Erebî di pir kovar û rojnameyan, nemaze di rojnama Rewşen de, bi şêwakî berdewam tên weşandin. 
Ji ber keda van herdu mamosteyên hêja di warê zimên û rojnamegeriya kurdî de, li Roja Rojnamegeriya Kurdî wan xelata Kemal Henan a pesendkirina zimanê kurdî, ji aliyê komîta vê xelatê ve wergirtin.
Em xelatkirina hedu mamosteyên rêzdar pîroz dikin. 

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Fewaz Ebdê

 

Di destpêkê de

Milet ji henasên xwe

cawekî ji hevrêşim dihûna;

Li aliyekî rokek pêve didrût û

li aliyê din lîlandineke dengketî.

Bi hajixwebûn

pêlav di ser siya şehîdan re dimeşiyan

mîna ku xak bi bîranîna wan re…

Salih Cefer



Qedexebûna zimanê kurdî bi salên dirêj bû sedema paşketina hemû cûreyên wêjeya kurdî û bi taybetî jî ya zaravayê kurmancî.
Tevî ku di van salên dawî de li gelek alîyên Kurdistnê rewşa wêjeya kurdî (kurmancî) bi pêşve çûye jî, lê hîn pêwîstîya bi pêşveçûnên bêtir heye.
Kanîyên pêveçûnê pirin, yek ji wan…

Ebdûlazîz Qasim

 

Ji demê hatina Ehmed El-Şerih li ser desthilata Sûriyê, piştî hilweşîna rejîma Esed di 8ê çileya sala borî de û heta îro, bi carekî rewş û rastiya Sûriyê ya civakî, cugrafî, siyasî, etnîkî û olî tê paşguh xistin, bi taybetî hebûna gelê Kurd bi carekî tê paşguh xistin, her bigire…

Amadekirin û kurmacîkirina tekstên stiranan: Ednan Bedreddin

 

Mezher Xaliqî yek ji navdartirîn hunermendn kurd ên sedsala bîstan e. Ew di sala 1938 an de weke zarokê malbateka kurd a oldar li Sune (Sanandaj) hatiye jiyanê. Behremndiya Xaliqî di warên goranîgotin û werzişê de ji salên dibistana seretayî ve derketine pêş. Her di…