Di pêvajoya rewşenbîrîya Kurdî de , rola Pênûsê di bilindtirîn ast de bû , ji bo pêşvebirina tevgera rizgarîxwaza welatê me , çendî rola siyasetmedaryê bilind bû , lê bandora Pênûsê ji gelek bandorên din berztir û bi hêztir bû , bê guman Pênûsa seydayê Cegerxwîn yek ji wan Pênûsan bû , ku bi roleke mezin rabû ji bo pêşvebirina tevgera miletê Kurd bi tevayî û li Başûrê-Rojava bi taybetî , akama Pênûsa wî , berê keç û xortên me da ser rêka ziman û wêjeya Kurdî , îro em hewcedarî hevgirtinê ne , em ne hewcedarî vekirina derîyên mijarên hetsyar û lawaz in , û di rewşa me ya evro de , ne pêwîste ku ji hevdûrxistin bibe semyanê dozekê weke doza me .
Çareseriyên rastexwe ewin , ku em karibin bi dilêrî , bê tirs û bê saw , pelên hişk û zer ji darên awat û hêvîyan biweşîn in , bi kêmanî em şaşîyên xwe , ji xwe re nasdar bikin û hewl bidin van şaşîyan çareser bikin .
Di rabirduwa tevgera rewşenbîrîya Kurdî de , siwarên dêrîn ku xwedîyên Pênûsên zêrîn bûn , rêk û şivîlekên ku li pêşîya me girtîbûn , hem vekirin û hem ronî kirin , belê îro di nava van astengên tund û dijwar de , em nikarin gazî wan siwaran bikin û doza alîkarîyê ji wan bixwazin , em nikarin ji wan mirîyên zindî re bibêjin :
– Ji wê xewa şêrîn şiyar bibin û werin bi hawara me de , dijmin dîsa li me bûne yek .
Bi tenê em karin ji xwe – em zindîyên mirî – bipirsin :
– Gelo , çima em bi destên xwe , wan rêk û şivîlekan digrin , ewên ku wan siwarên leheng bi xwîn û bi xwêdana xwe li pêşîya me vekiribûn ? çima em wê ronahîyê reş û tarî dikin , geh bi hay û bi mebest û geh bê hay û bê mebest ?
Ev 23 ê sal li ser koçkirina seydayê Cegerxwîn re derbas dibin , û hêj em li avêtina gavekê li pêş digerin ku ronahîyê bide cihên reş û tarî , lê em dibîn in ku em bi deh gavan li paş vedigerin û şûn û şopa wê gava li pêş winda dikin .
Pênûs ne alaveke birîndarkirinê ye , eger hewcedarî hebe ku ev Pênûs bibe Nişter , bela ev nişterî bikeve xizmeta saxlemîya tenduristîya Ziman û rewşenbîrîya Kurdî , Pênûs alaveke hestyare , yan wê di nav tilîyên xwediyê xwe de bibuhje û bibe ronahî , yan wê bibe Agir û xwediyê xwe bisotîne , pirrengî ciwantirîn şaristanîye , bela em pirreng bin , lê bela bingeha vê pirrengîyê sipî û zelal be , da ku ronahîya rengan biçirise û di sînga Asman de bibe kolkezêrîn .
Di bawerîya min de resentirîn çareserî ji rewşeke weha re ewe , ku her yek ji me , ji hêla xwe ve , Derwêşê Evdî di kesayetîya xwe de bibîne , cangorîyan bide û bi dilêrî Fincana Qehwê ji destê Edûlê bigre û pêvajoya berxwedanê berdewam bike , eger em li giyanê Kurdewarîyê bi xwedî derkevin , gerek berîya her tiştî di rojeke weke rojên evro de , em ji Rom û Ecem û Ereban re biçesipîn in , ku ew nikarin hevgirtina me ji hev tarûmar bikin , ronahîya Rojê nayê embar kirin û miletê Kurd bejna xwe ji asteng û kulibandinan re natewîne , tevî ku dîrokê tundî û dijwarî li me kiriye , lê emê bi hevgirtina xwe , ronahîya felat û azadîyê li welatê xwe vegerîn in .