Roja zimanê Kurdî

Sedîq Şernexî
Ev roj, ku hemû saziyên kurdî li ser hevdeng bûn da ku bibe roja zimanê Kurdî, di naverokê de gelek wateyan li xwe digire, di serî de ku gelê Kurd wekî gelên din, xwedan şaristaniyeteke kevnar e, ku vedigere beriya bêtir ji du hezar salan, bi awayekî ku zimanê wî ji nivîsîna Bizmarî ya kevin di dema Mîdîyan de û pişt re di hemû serdemên din yên şaristanî de, ku têde zimanê xwe yê taybet parast û bi wê rêkê: wêje, hizir û raman, felsefe û têgehên xwe derbarê afirnadin, ciwanî û pişt re olên asmanî veguhezt, heta ku ev ziman bû hilgirê hemû nirxên mirovatiyê ji hêla têgehiştinê ve.

 

 Her weha derbirîn û şêweyên wî yên zimanî ji şêwazê prîmîtîv (paşverû) yê lihevtêgehiştinê bo şêweyekî pêşketî ji zanistên nûjen yên mirovanî hate veguheztin, tevî ku mafê axaftin û pêkanîna çalakiyên rewşenbîrî bi zimanê dayikê bi dijwarî ji aliyê wan rêjîmên dagîrker ve, ku Kurdistan bi ser dewletên wan de hatiye parvekirin. Lê têkoşîn û xebata ji bo parastina zimanê me yê şêrîn, zimanê Ehmedê Xanê, Cizîrî û Cegerxwîn qet newestiya.
Di vî warî de, malbata Bedirxaniyan xebateke mezin dan meşandin ji bo parastina kelepûrê me yê zimanî mîna Helbest, pexş û dastanan, ev jî, bi rêya weşandina yekem govara kurdî bi navê Kurdistan di sala 1898 de, û paşê govara Hawarê, ku yekem govar bû bi zimanê Kurdî-tîpên Latînî, ligor Elfabêya Celadet û Kamîran Bedirxan tê weşandin. Her weha roja weşandina hejmara yekem ji Govara Hawarê di 15 gulana 1932 de wekî roja zimanê Kurdî hate peyrew kirin, anku destnîşankirin, ku ji aliyê saziyên niştimanî û rewşenbîrî ve li Kurdistan û diyaspora tê vejandin.
Em wek Komeleya Ronahî, bi kêxweşî û şanazî ve beşdarin di ahenga îro ya derçûna nifşekî nû ji xwendekarên me de, ku bi awayekî serkeftî xulên fêrbûna zimanê Kurdî bidawî anîn. Her wekî nifşên berî wan ku ev xul bidawî anîbûn. Helbet ev encam bi şîret û rênmayîyên malbatên xwendekaran û bi saya wezareta perwerdeyê ya Elmanî û ked û ezmûna mamoste Semîr Umer pêkhatiye, ku di vî warî de roleke wî ya pir mezin hebû.
Em sipasîya wan hemû biraderan dikin ku alîkarî di kirîna wan diyariyan de kirin, ku îro tên dabeşkirin, ev jî wekî handanekê bo xwendekaran, di serî de: Şêrzad Iniz, Zorab Wethê, Welîd Bînbaş û Dilşad Ebdella.
Her weha em sipasiya Xanim Xunav Haco rêvebera Komeleya Ronahî û karmendên wê Komeleyê dikin ku roleke mezin dîtin di serxistina vî karî de. Em sipasiya nivîskar Sidîq Şernexî jî dikin ji bo alîkariya wî.
Bi hêviya serkeftinê ji bo xwendekaran, da ku bikaribin zimanê xwe di rewşeke azad û demokrat de ber bi pêş ve bibin.

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Qado Şêrîn

Wek van rojan, temenê pirtûka “Mihemed Şêxo Huner û Jînenîgarî” dibe du sal.

Dema diyarî dost û hezkiryan dikim, dinivîsim: “Pirtûk berhema keda Mihemed Şêxo ye”. Ji bo min ev rastî ye, ji ber tiştekî min di pirtûkê de tune. Min gotar, lêkolîn, portrêt, note, stran, helbest û awaz…

Pêşeroj Cewherî

Welatê min welatê min

Evro çend roje agire

Li himber faşîzma tirkan

Gel berxwedan û bergire

Welatê min wa Rojava

Welatê min evîna te

Doze ji dil dernakevî

Bidest dijmin ve bernadin

Agir bë te min…

Dildar Xemrevîn

Di destpêkê de ez spasiya mamoste û nivîskarê hêja û giranbuha Ezîz Xemcivîn dikim li ser diyarîkirina romana wî „Zabêl Ey Ermenî Me!“ ji bo yî min , ev yek jî cihê şanaziyê ye ji bo min.

Di pêşiyê de ez ê têbîniyekê ji we re bidim xuyanîkirin…..

Merwam Mistefa-Bavê Zozanê-

Amûdê bajarekî piçûkî dev li ken e, bi nav û deng e, li Rojavayê Kurdistanê ye, nêzî sînorê dewleta Tirk e. Bakurê rojhilatê Sûriyê ye, bi herêma Qamişlo ve girêdayî ye û bi parêzgeha Hisîça ve, dora 35 km ji Qamişlo dûr e, wisa jî 80 km ji parêzgehê…