Zêro, romana evîna ne li ser axa welat

Idrîs Hiso

Romana Zêro romana yekemîn a nivîskarê Kurd ji
Rojavayê Kurdistanê, Ezîz Xemcivîn e, roman di sala 2019an de ji aliyê
weşanxaneya SERSERA ve hatiye belav kirin.
Mirov dikare bêje di salên
dawî de hejmareke berbiçav ji romanan ji aliyê nivîskarên Kurd ve li
Rojavayê Kurdistanê hatine nivsandin, bi şêweyekî ku mirov hest bi
geşepêdanekê di biwarê romanivîsê de dike.
Lê mixabin bêhtirê romanên ku gihştine ber destê min û min ew xwendine, nivîskarên wan Kurd in, lê berhemên wan bi Erebî ne.

Wek nimûne romanên Jan Dost, Şêrîn Xetîb û Helîm Yûsif û hin romanên romanivîsên din.
Romana Zêro bi zimanê Kurdî (Kurmancî) hatiye nivisandin, ev yek bi xwe jî ji bo min cihê destxweşî û spasiyê ye, ev nayê wateya ku romanên din bê nirx û sûde ne, na lê bi tenê min xwest balê bikşînim ser girîngiya nivîsanidna romanê bi Zimanê Kurdî.
Romana Zêro mijara evînê, kêşe û zehmetiyên nifşên nû di bin desthildariya rêjîma Bass de li xwe digre.
Di romana xwe de, nivîskar kêşeya ciwanên Sûrî û bitaybet ciwanên Kurd ên Rojavayê Kurdistanê dide pêş û diyar dike bê çawa ji ber stemkariya rêjîmê, ne tenê li ser xaka Sûriyê lê belê li ser xaka Libnanê û li dijî gelê Libnanê jî, êdî xort berê xwe didin dervî welat.
Romana Zêro romaneke tijî evînî, helbest û hest in, lê mirov heger li liv û tevgera kasayetiyên Romanê temaş bike wê bibîne ku gelek caran nivîskar xwe xistiye dewsa wan û kesayetî hetine ji bîr kirin, bi şêweyê ku xwêner gelek caran xwe ji bîr dike ku ew romanekê dixwîne, lê belê ew nerîn û hewlwêstên nivîskarî dixwîne, lewma fakterê coşkirinê (Teşwîqê) tê kuştin û xwêner hest bi dûbarekirina mijaran dike û êdî dixwaze bûyer û tiştên nû bibhîze, lê nivîskar gelek caran tiştên ku hatiye gotin bi heman şêweyî dûbare dike.
Wek ezmûna yekemîn ya helbestvan û nivîskar Ezîz Xemcivîn mirov dikare bêje ew pêngaveke erênî ye û êdî romaneke nû li pirtûkxaneya Kurdî bi zimanê Kurdî zêde bûye, lê dibe ku heger mirov hin rûpelan ji romanê bavêje hest bi ti guhertinê neke.
Bi her halî mirov bi xwendina romanê dê careke din bi rêya çîroka kesayetiyên sereke di Romanê ku Zêro û Darînê ne êş û azarên gelê Kurd bixwîne û çawa hemû hewldan ji aliyê desthiltdariya Sûriyê dibûn jibo bişavtina neteweya Kurd li Rojavayê Kurdistanê û tinekirina Kurdan li tevahiya Sûriyê.
Roman di sala 2012an de û bi koçkirina Zêro û Darînê bo dervî welat bi dawî dibe, mîna ku nivîskar dixwaze bêje ku ti derfet ji bo jiyaneke bi rûmet li vî welatî nemaye û her xortek dixwaze êdî ji welat barke.
Ezîz Xemcivîn dixwaze bi rêya çîroka evîna du Kurdên ku ji ber stemkarî û zordariyê, ne li ser axa welatê xwe dijîn, ji bo xwênerê xwe cîroka azerî û êşa gelê xwe vebêje, û bide diyarkirin ku heta niha tevî têkoşîna ku dibe û tevî qurbaniyên giran, li ser axa welat evînî wek azadiyê bi bend û zincîr e.
Gewîlan 23.03.2020z
Rojnama Kurdistan 01.04.2020z

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

سەلاح بەدرەدین

لە گەرمەی هەڵكشانی ململانێیەكانی نێوان بەرژەوەندییەكانی هێزە زلهێزەكان لەسەر سامان و سەرچاوەكانی وڵاتانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و، زیادبوونی خێرایی ڕووبەڕووبوونەوەكانی نێوان لایەنە هەرێمییە حوكمڕانەكان سەبارەت بە دابەشكردنی هەژموون و داگیرسانی پڵیتەی شەڕەكان بەوەكالەت، هەروەها گەشەسەندنی ئەو شەڕانە لەم ساڵانەی دواییدا و، هەڵگیرسانی شەڕ و پێكدادانی توندوتیژیی نێوان هێزەكانی گەلانی زیندوو لە لایەك و، ڕژێمە دیكتاتۆرە…

Tengezar Marînî

Erkên Zimên

Erk ên zimên cihêreng in û dikarin li ser çend beşan werin dabeş kirin. Erk ên herî baş ên zimên ji hêla zimannas Roman Jakobson ve hatine formulekirin, ku şeş erkên bingehîn destnîşan kirine:

Erkê referansê/Lêveger: Ev erk behsa ragihandina agahî û rastiyan dike. Ew di…

EBDILBAQȊ ELȊ

Serok û lȇvegerȇ kurdî Mes’ûd Berzanî ti carî ji kurdan dûr neketiye, li ku derê û kengî jî be, belȇ ew her tim bi wan re ye, ȗ nêzî wan e her wekȗ lȇdana dilȇ wan be.

Roleke mezin ya serok Berzanȋ di pirsa kurd li rojavayȇ kurdistanȇ de…

Baso Kurdaxi

Bihara nûjen
Bihara ciwaniyan her heye
Dilên tî li hev dicivin
Ji bo azadî û hêviyan
Mîna fısıltandina bêdengiya demê
Rojan ew westandin
Gilî û gazinan ji siruşta bêdeng
Ber bi çiyayê bilind ve
Dilê wî bi ava zelal lêdide
ava kaniyê ya gurrîn
Ji bo veşartina êşê di nav tozê de
Û birîn bi axa sor hatiye nixumandin
Bi pelên zeytûnê…