Li ser Pirtûka Dr. Hussein Hebeş û Tosinê Reşîd Qanatê Kurdo, Jiyan û helwest

Cankurd

Qanatê Kurdo, bêguman jiyana xwe kir berdestiya neteweya Kurd, gelek sal û mehan xebat kir ji bo ziman, rêziman û wêjevaniya gelê xwe yê bindest û niştê xwe yê parçekirî, lew re berhemên wî wekî stûneke stûr in di binyada teviya zimanzanîn û wêjenasîna Kurdan de. Ev pirtûka herdu hêjayan: Dr. Husên Hebeş û Tosinê Reşîd wê bêtir rohniyê bavêje ser kar û keftelefta vî mirovî, ku mîna mûmekê jiyana xwe da sotandin, da zimanê kurdî biparize, kûrtir û firehtir bike û bingehêd wê yên rêzimanî bide diyarkirin û nasdan. Ez dikarim bibêjim, ku ev pirtûk hêjatirîn pirtûk e li ser kesekî, ku mezintirîn zimanzanê gelê Kurd e.

Baş tê bîra min, ku pirtûkeke wî li ser rêzimana zimanê kurdî, giringtirîn jêdera ku ez jê fêr bûme zimanê dayîk û bavê xwe, di dema ciwaniyê de, tevî ku ew bi tîpên Kirîlî bû û min pir giranî di xwendina wê de didît. Li bajêrê Helebê, di pirtûkxaneyeke Ermenî de hinek berhemên Kurdên Sovyêtistanê dihatin firotin, lê ne pir kesan dizanî ku pirtûkên bi Kurdî  jî li wir hene. Zimanê Qanatê Kurdo ne dûr e ji yê gelê me li navçeya Kurdaxê/Efrînê, û ji ber wê yekê ez bi asanî têdigiham ew çi dibêje. Min ew pirtûk li gel ya Reşîd Kurd, ku ew jî li ser zimanê kurdî ye, wekî samaneke giranbiha hajê dikir.  
Ev berhema Dr. Hebeş û Tosinê Reşîd, ku  ji 260 rûpelan e, tê de rengareng gotar li ser jiyan û nivîsekariya Prof. Qanatê Kurdo hene, ku ji aliyê gelek rewşenbîrên navdar ve hatîne lêkirin,  bi harîkariya Dr. Beşar Moustefa û weşanxaneya wî ya bi navê SerSera li Berlin, bi çapeke ciwan û serkeftî, hatiye belavkirin û di bin jimareya fermî (ISBN: 978-3-96640-041-1) de derketiye. Ev çapa sêyemîn e, ku heta niha rohnî dîtiye, berê  carekê ji aliyê weşana Hogir ve li Bonn/Almaniya, di Gulana sala 2000î de û careke dî ji aliyê Yekîtiya Nivîsevanên Kurd ve, li Duhokê, bi tîpên klasîkî hatiye çapkirin, û sala 2009ê bo Internetê jî bi bûneya sedsaliya Qanatê Kurdo hatiye amadekirin.   
 Di pirtûkê de, li gel sergotinêd herdu nivîskarêd wê, gelek gotar û berhemên li ser jiyan û xebatên Prof. Qanatê Kurdo hatîne, ji wan jî gotarin ji Rûsî hatîne wergerandin hene.     
Bi kurtî: Ev xebateke mezin e, li ser Fîlosofekî, zimanzanekî, lêkolînerekî û wêjevanekî ye, ku mîna durreyekê li ser eniya rewşenbîriya neteweya Kurd wê hetaheta vebirîse û wê harîkar be, bo her kesekî, ku hezkiriyê ziman û wêjeya gelê Kurd e. Divê ev pirtûk ciyekî bilind  li bal her nivîskarekî Kurd de bistîne.
Berxwedar be, hêjano, hem lêkirên pirtûkê: Dr. Husên Hebeş û Tosinê Reşîd, hem jî derhênerê wê Dr. B. Moustefa. Mala we ava be.  

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

سەلاح بەدرەدین

لە گەرمەی هەڵكشانی ململانێیەكانی نێوان بەرژەوەندییەكانی هێزە زلهێزەكان لەسەر سامان و سەرچاوەكانی وڵاتانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و، زیادبوونی خێرایی ڕووبەڕووبوونەوەكانی نێوان لایەنە هەرێمییە حوكمڕانەكان سەبارەت بە دابەشكردنی هەژموون و داگیرسانی پڵیتەی شەڕەكان بەوەكالەت، هەروەها گەشەسەندنی ئەو شەڕانە لەم ساڵانەی دواییدا و، هەڵگیرسانی شەڕ و پێكدادانی توندوتیژیی نێوان هێزەكانی گەلانی زیندوو لە لایەك و، ڕژێمە دیكتاتۆرە…

Tengezar Marînî

Erkên Zimên

Erk ên zimên cihêreng in û dikarin li ser çend beşan werin dabeş kirin. Erk ên herî baş ên zimên ji hêla zimannas Roman Jakobson ve hatine formulekirin, ku şeş erkên bingehîn destnîşan kirine:

Erkê referansê/Lêveger: Ev erk behsa ragihandina agahî û rastiyan dike. Ew di…

EBDILBAQȊ ELȊ

Serok û lȇvegerȇ kurdî Mes’ûd Berzanî ti carî ji kurdan dûr neketiye, li ku derê û kengî jî be, belȇ ew her tim bi wan re ye, ȗ nêzî wan e her wekȗ lȇdana dilȇ wan be.

Roleke mezin ya serok Berzanȋ di pirsa kurd li rojavayȇ kurdistanȇ de…

Baso Kurdaxi

Bihara nûjen
Bihara ciwaniyan her heye
Dilên tî li hev dicivin
Ji bo azadî û hêviyan
Mîna fısıltandina bêdengiya demê
Rojan ew westandin
Gilî û gazinan ji siruşta bêdeng
Ber bi çiyayê bilind ve
Dilê wî bi ava zelal lêdide
ava kaniyê ya gurrîn
Ji bo veşartina êşê di nav tozê de
Û birîn bi axa sor hatiye nixumandin
Bi pelên zeytûnê…