Li ser Pirtûka Dr. Hussein Hebeş û Tosinê Reşîd Qanatê Kurdo, Jiyan û helwest

Cankurd

Qanatê Kurdo, bêguman jiyana xwe kir berdestiya neteweya Kurd, gelek sal û mehan xebat kir ji bo ziman, rêziman û wêjevaniya gelê xwe yê bindest û niştê xwe yê parçekirî, lew re berhemên wî wekî stûneke stûr in di binyada teviya zimanzanîn û wêjenasîna Kurdan de. Ev pirtûka herdu hêjayan: Dr. Husên Hebeş û Tosinê Reşîd wê bêtir rohniyê bavêje ser kar û keftelefta vî mirovî, ku mîna mûmekê jiyana xwe da sotandin, da zimanê kurdî biparize, kûrtir û firehtir bike û bingehêd wê yên rêzimanî bide diyarkirin û nasdan. Ez dikarim bibêjim, ku ev pirtûk hêjatirîn pirtûk e li ser kesekî, ku mezintirîn zimanzanê gelê Kurd e.

Baş tê bîra min, ku pirtûkeke wî li ser rêzimana zimanê kurdî, giringtirîn jêdera ku ez jê fêr bûme zimanê dayîk û bavê xwe, di dema ciwaniyê de, tevî ku ew bi tîpên Kirîlî bû û min pir giranî di xwendina wê de didît. Li bajêrê Helebê, di pirtûkxaneyeke Ermenî de hinek berhemên Kurdên Sovyêtistanê dihatin firotin, lê ne pir kesan dizanî ku pirtûkên bi Kurdî  jî li wir hene. Zimanê Qanatê Kurdo ne dûr e ji yê gelê me li navçeya Kurdaxê/Efrînê, û ji ber wê yekê ez bi asanî têdigiham ew çi dibêje. Min ew pirtûk li gel ya Reşîd Kurd, ku ew jî li ser zimanê kurdî ye, wekî samaneke giranbiha hajê dikir.  
Ev berhema Dr. Hebeş û Tosinê Reşîd, ku  ji 260 rûpelan e, tê de rengareng gotar li ser jiyan û nivîsekariya Prof. Qanatê Kurdo hene, ku ji aliyê gelek rewşenbîrên navdar ve hatîne lêkirin,  bi harîkariya Dr. Beşar Moustefa û weşanxaneya wî ya bi navê SerSera li Berlin, bi çapeke ciwan û serkeftî, hatiye belavkirin û di bin jimareya fermî (ISBN: 978-3-96640-041-1) de derketiye. Ev çapa sêyemîn e, ku heta niha rohnî dîtiye, berê  carekê ji aliyê weşana Hogir ve li Bonn/Almaniya, di Gulana sala 2000î de û careke dî ji aliyê Yekîtiya Nivîsevanên Kurd ve, li Duhokê, bi tîpên klasîkî hatiye çapkirin, û sala 2009ê bo Internetê jî bi bûneya sedsaliya Qanatê Kurdo hatiye amadekirin.   
 Di pirtûkê de, li gel sergotinêd herdu nivîskarêd wê, gelek gotar û berhemên li ser jiyan û xebatên Prof. Qanatê Kurdo hatîne, ji wan jî gotarin ji Rûsî hatîne wergerandin hene.     
Bi kurtî: Ev xebateke mezin e, li ser Fîlosofekî, zimanzanekî, lêkolînerekî û wêjevanekî ye, ku mîna durreyekê li ser eniya rewşenbîriya neteweya Kurd wê hetaheta vebirîse û wê harîkar be, bo her kesekî, ku hezkiriyê ziman û wêjeya gelê Kurd e. Divê ev pirtûk ciyekî bilind  li bal her nivîskarekî Kurd de bistîne.
Berxwedar be, hêjano, hem lêkirên pirtûkê: Dr. Husên Hebeş û Tosinê Reşîd, hem jî derhênerê wê Dr. B. Moustefa. Mala we ava be.  

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Firyal Hemîd

Di çilya pêşîn de û berî serêsalê, bêhna pirtiqala û goştê biraştî tê min.

Ew çaxê serjêkirina dermala bû.

ew bêhna ku mirî ji goran radikir, di pozê zarotiya min de maye.

Çima tiştên berê jî bîra min naçin?

bi dîwarê bîrdankê ve zeliqî ne û…

Zahid Alwani

Aşîreta Batwan û Dêrşoyan: Çîroka Şerê Ku Bi Jinewateke Qediya, 1890 — Roja yekê, sê bira ji aşîreta Dêrşoyan piştî nivêja fîjrê derketin bo çiyayê li bijartekî xwe da ku bixebitin; cihê wan ji gundê xwe zêde dûr bû.

Piştî nivêja asrê, bavê malê ji xwişkê xwe — keça…

Xizan Şîlan

şev û rojên min

bi nalîn û keservedanên kûr

dibihurin

hinavên şewitî

bûye cîhê gund û bajarên

hilweşiyayî

henasa gewriya fetisî

ji bayê havînên nerm

werdigirim

rengê keskesora derûniya min

çilmisî

li ser axa şaristaniyê

koçberî û derbederî…

Mislim Şêx Hesen – Kobanî

Kîndarî û jehîra li dijî Kurdan di Sûriyeyê de roj bi roj zêdetir xuya dibe، û vê rastî nikare bêkêmasî paşguh bike. Di serdema salvegera rûxina rejîma Esed de، li Şamê xwenîşandanên hatine birêvebirin wisa nîşa dan ku sloganên li dijî Kurdan bi awayekî vekirî û bêşermane…