Rojnameya Dîwaran di 74 Saliya Weşana Roja Nû de

Konê Reş
  wek ku
diyare Bedirxanî di gelek waran de pêşeng in, ne gereke ez şan û hunera wan ji
bo raxînim ber çavan, hun tev wek min zanin. Belê bi min xweş e ku ez vê carê
hunereke din ji hunerên wan şanî we bidim. Ev huner Rojnameya Dîwaran ye
û damezrênerê wê Mîr Dr. Kamîran Bedirxan e.
  Dr.
Kamîran Bedirxan yê ku kevin û nûyê me bi hev ve girêdaye; ew di heyamê Sultan
Abdulhamîdê 2an de yek ji avakarên komeleyên pêşî bû li Stenbolê..
 Di salên 1940î de yekemîn rojnameya kurdî bi navê Roja Nû û Stêr li Beyrûtê weşandine, hem jî êzgeyekî kurdî (Radyo) û dibistanek kurdî li beyrûtê vekirine.. Di salên şoreşa êlûnê de nûneretiya şoreşê û Barzaniyê nemir li Ewropa kiriye û wiha ta ku ew di roja 4/12/ 1978an li Parîsê koça dawî kiriye.  Erê, mirov dikare bibêje ku ew jî wek bav, bira, ap û pismamên xwe stûnek ji stûnên avakirina Kurdistanê bû..
  Dema ku wî rojnameya Roja Nû di sala 1943an de, di bindesthilatiya Fransîzan de li Beyrûtê diweşand, hingê çapemeniya Erebî ne wek roja îro pêşketî û bi hêl û mêl bû, zimanê erebî di warê çapemenî û modernîzmê de nû cihê xwe digirt.. Çapemeniya Fransî li Beyrûtê bêtir serdest û pêşketî bû.. Ew çend rojnameyên Erebî ku li Beyrût û Şamê dihatin weşandin di destpêka xwe de bû, ne di astê çapemeniya Frasnî de bûn.. Belê ew kovar û rojnameyên ku Mîr Celadet û Mîr Kamîran Bedirxan li Şam û Beyrûtê diweşandin, hem bi naverok xwe û hem bi derhênan xwe di pey yên Fransî re bûn. Ev yek jî li serwextî û serboriya wan ya dirêj di warê ziman û çapemeniyê vedigere.  Mebesta min ji vê şirovekirinê ku ez pêşengiya Mîr Dr. Kamîran Bedirxan ji weşana yekem (Rojnameya Dîwaran) di nav kurdan û ereban de bînim ziman.
  Wek ku min aniye ziman Mîr Dr. Kamîran Alî Bedrxan di roja 3ê gulana 1943an de, anku berî 74 salan, hejmara (1)ê ji rojnameya Roja Nû li Beyrûtê weşandiye, hejmara dawîn (73) di 27 ê gulana 1946 an de hatiye weşandin. Ev rojname di bin desthilatiya Fransîzan de li Beyrûtê dihat weşandin. Belê di sala 1944an de Mîr Dr. Kamîran Bedrxan yekemên (Rojnameya Dîwaran) di dîroka kurdan de pêre çap û belavkiriye..
 Li gor serwextiya min, ta hingê rojnameyên dîwaran ne bi zimanê kurdî û ne bi zimanê erebî hebûn. Anku ev yekemîn rojnameya dîwara ye, piştî yên Fransîzan di Rojhilata Navîn de. Ev rojnameya Dîwaran ji bo mehên sala 1944an bû, ji 12 rûpelan pêk dihat, her rûpelek terxankirî bû ji rojên mehekê re. Ew rûpel bi hin şîretên Mîr Kamîran û gotinên pêşiyên kurdan dihat xemilandin. Ev wêneyê rûpelê heyva Kanûna pêşî ye ji wê rojnameyê di sala 1944an de. Erê Bedirxanî di vê yekê de jî pêşeng in û xwediyên vê qenciyê ne jî.
Konê Reş, Qamişlo 3ê Gulana 2017

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Ji nivîsîna Tengezar Marînî

1.

Nivîskara Kurdistanî, Suzan Samancî, bi romana xwe ya dawî, Payîz an jî Ziyab, ku ji hêla weşanxaneya Avesta ve, li sala 2024 hatiye weşandin.

Di gel ku roman ji 87 rûpelên D5 pêk tê û li ser sê parçeyan dabeş bûye, lê di metin, vebêjî,…

Tengezar Marînî

Destek im, di bazara parvekirinê de.

Birîn,
asoyên mijê,
Bêje destpêk e,
feryada pel û leman e.
Histû xwar,
di bizav û kewdanê tarî de.

Ziman kesk e;
jêrzemîn asoyekî razê ye.
Çirkek di sebra nîşanê de parastî.
Destanek ji êgir e çavê min
Serdema kovanan e,
Çiyay sinorên êşê nas nakin.
Her tişt bûye êş.
Her tişt bûye kovan.
Şikestin, derbederî, dagîrkerî, talan, lêdan..
Kuç…

Ezîz Xemcivîn

Pakrewan (Şehîd)…

Du helbestên min bi dengê mamoste Güney Özdemir

https://www.facebook.com/100014938271912/videos/1104840264623404

Qado Şêrîn

Kurdê ew nav an ew stran guhdarî nekiriye tune.

Ez zarok bûm, min li wê stranê guhdarî kir, xwîna min hênik dibû, lê min bawer nedikir ku emê rojekê ji rojan, berî 20 salan, hevûdu li Hollenda aş û gulan bibînin.

Pirtûk jiyan û Bîranîn e,…