Sirûda «Rêwîtî» Ya Helbestvan, Vejîna Kurdî: Nerînek Rexnesazî:

Xalis Misewer:
 
Ev navnîşana ha –
Rêwîtî- ku bi peyvekê bitenê hatiye bikaranîn di warê normal de rûbendê davê je
ser dêmenê wate û wêneyên sirûdê, lê di vir de mîna rexnevanê Ferensî( Roland
Barthes) dibêje: Navnîşan nîvê tikistêye. Peyva /rêwîtî/ tikistê bigiştî dide
xuyakirin, ango ev peyv hest û xem ûxeyal û sawêrên mirov bi hêlemêl di nav
ewrên çîrokeke bêdawî de tevradike, û  bîranînên kovan mîna ji bîreke kûr
û dûr û bê binî dewla tijî kul û hesrtên belawela bi axîn û nalîn dikşîne. Weha
helbestvana pinaberan di va rêzên li jêr de, bi awayekî pir bi bandor û
bêhnçikyayî dibêje:
 Gurzek hesret..
baxek hêviyên stewr..
rûpelên çîrokeke bêzar..  
destarê xeman
li bêdera sîngê min digerînin
tevlî ku helbestvan rêzên xwe bi navan destpêkiriye, ango ev tişt lebat û tevgera rêzan kêmdike, lê helbestvan bi rengekî pir dahênan wêneyên helbesta xwe yên manewî di rengê heyberî(madî) de bi zîrekbûneke helbestî bi laş û gewde dike mîna –  Gurzek hesret.. – hêviyên stewr.. – destarê xeman
ango wêneyên pinaber û rêwyên bê qiram û bê mijal û bê cih û war, mîna gewdeyên heyberî berbiçav dike, ev tişt dihêlin ku gilokên hêsran ji çavên xwênerên rêzan bêne xwarê,û vêre jî bûyerin civaka kurdî di vê dema bi   zehmetkêşiyeke bêkeys û fesal de bi helbesteke pir balkêş û xweş tîne ziman û diyardike, lê nizanim çima peyva – sîng ê ne sîng a hatiye bikaranîn?. 
Ne ev bitenê jî, lê helbestvan me bi wêneyên nûjen û pir bihest û wate, helwêsta rêwiyên xwe yên bêhêvî bi hevokên helbestsazî pir xweş û nûjen û bi wate û ritim diyardike mîna – baxek hêviyên stewr.. – du pitikan bidûv hevokê de rêzdike, ku karibe xwênerê xwe têxe gastîna bîranîn û fikir û ramanên kûr û bêbinî de.
Birastî xwênerê ku vê helbesta ha bixwîne wê kovanî li ser dêmenên riwê wê/wê peyda bibin, û wê bandora xwe pir li asîmanê derûna wê/wî rêz bike, û bi ahîn û nalîn têkeve nav mijankê deryayên bê dilsoz, melevanya mirina dest jihevbirîn û malikwêran bike. Dîsanê koçberên reben û şaşmayî di nav rûpelên çîrûka jiyaneke di navbera  saxî mirinê de, hêvyên xwe yên merisî û bê pargêl berdewam dikin, bi gavên penaberiyeke ji hevketî çîroka bêzaryê û tijî kul û xem dihûnin- rûpelên çîrokeke bêzar.. li bêdera sîngê min digerin. Li vir bi şêwaza kilîtkirinê û bi vê hevoka helbestî ya pir xweş û hestiyar kîta helbestî bi dawî dike.
Di hevokin helbestî yên din de jî, helbestvana me rewşa koçberên  belengaz bi wêneyên tiracîdîk bi wate û bi bandor weha dide xuyakirin û dibêje:
Rêwî me…. yan penaber im..
Gavek li pêş..
             yek li paş
çentê min
destên min de..
tenê nêrgizeke çelmisî..
mistek  ax..
û hin hêsirên çemê Efrînê
ev cînavkê/me/ nefeseke dirêj distîne û dengê giriyekî bi şewat derdixe, Birastî rêzên bixem û xeyal û peyvên pir bi kul û derdên pinaberan ku, berovajî sindoqa bandoran  ji çenteyên wan hêvî û omîd belawela dibin, tiracîdîk û felaketa bi serê van pinaberên bê mijal de hatiye, di van peyvan de hatine tomarkirin mîna – rêwî – çente – linkek li paş yek li pêş – rûndik – tenê nêrgizeke çelmisî..
bi giranî û hêlemêl kul û hesretên mirov tevradikin rûndikên dayik û bav û xuşkan bi ser hinarkên riwê wan de dibarînin, ango helwêsteke di rengê wêneyên tilvizyonî de mejyê xwênerê rêzên helbesta vejînê de têne û diçin. 
bi rondikên sînoran
hawara  çiya û newalan mişt e
birastî disanê dibêjim, ku ev rêzên helbesta nûjen xwedî asteke helbestî pir xweş û bi lezet û hestyare, ku helbestvanê karîbû hestên xwe û pinaberan û diyardeyên xuristê bi hostayî bihevve bihûne, û sawêr û  bûyerên civakî yên riyalîzm tevlihev bike ke, û wêneyên biwate biafirîne. 
Dibêjim jî, ku ev helbestên weha xwe digihînin asta helbesteke bilind û binirx, lê ku em ji rastiyê bidûrnekevin emê bêjin, yê ku ji welatê bav û kalan bireve dibin çi mehnêdebe bila bibe, û di navbera roj û êvarekê de ji bilî xwere welatê xwe ku şeref û namûsa  wîye, li ser tebekeke zêr ji neyaran re bihêle, wê demê mirov gelekî ji pinber re nabe alîgir, ji  ber ku li welêt şere heye, gereke em di berevanyê de biramin giyanê xwe canfîdayê welat bikin çi lêhebe bila hebe, û ji ber ku ew cihê pinaberên me jê bazdidin, ji hemû wîlayetên Sûrya û  Iraqê jî pinaber lê bicih dibin, gelo ev tê çi wateyê?. Dawî dibêjim helbestvana me gavin pêşketî ji alyê helbesteke nûjen û resen de avêtine, lê hê kesek negihaye dawya helbestê. 
:………………………………………………………….
RÊWÊTÎ

Vejîna Kurd
 
Gurzek hesret..
baxek hêviyên stewr..
rûpelên çîrokeke bêzar..  
destarê xeman
li bêdera sîngê min digerînin
kon û sîtava êşan
bi ser dawa demê ya qulqulî de berdidin.

 Di dilê min de
birîneke şeşsalî daxife
pişta sibehên ku        
helbestên talankirinê dihûnin
û hawaran
li pişta kêlîkan sîwar dikin
xûz dike.
 
Rêwî me…. yan penaber im..
Gavek li pêş..
             yek li paş
çentê min
bi rondikên sînoran
hawara  çiya û newalan mişt e
destên min de..
tenê nêrgizeke çelmisî..
mistek  ax..
û hin hêsirên çemê Efrînê .   
 
Li pêlên jînê siwar im,
di deryaya  penaberiyê de
melevaneke hestfiroş im
û bi tîpên jibîrkirinê
avdasa man û nemanê dikim.
 
Belê.. penaber im!!
Di tenûra  hestên min de
pizotên bêriyê
û sewda xaka ku
di xwînê de digevize
    pife terafa vînê dikin.
Di xewnên min de
zincîra bîranînine biskqusandî
û giriyê dayika min dema xatirxwestinê
giyanê min
    di xaliya jînê de noq dikin.
 
Çi bêjim?!!
Ҫîrok dirêj e.
kolanên ku.. 
    kulamên bêdengiyê distirînin    
gund û bajarên ku..
   li ber kîna bomban hildiweşin 
zarokên ku..
   li termên dê û bavê xwe digerin?!!!    
Ҫîrok dirêj e.
lê ne bêdawî ye.
 
 
Vejîna Kurd
 
11.08.2016
 

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

EBDILBAQȊ ELȊ

Gelo çima desthilata dogmatîk gendel dibe?.

Çima kargêriya polîtîkî û aborî ya her desthilata ku rêbazeke bîrdozî digire têk diçe?.

bê gûman ev ne pirsin raporte ne,lêbelê ew pirsên bingehîn in ku me dixin pêşiya rastiya nexşeya siyasî û rastiya siyasî ya gel,û neteweyên ku bi kiryarên bîrdozî…

Adil Xelîl

Ji dûr hatin.

Bajarekî nenas, koçberin, dîsa xerîbin.

Her tişt wan diqewitîne,

Careke din wan bi dûr dixîne.

Mijek sitûr li wan rasthat

Ta bi qotê serê xwe

Di navde çûn

Mijek sitûr ew dorpêç kirin.

Çi mêrin, lehengin!

Bi hêvîyan…

Şêrîn Saado

Şev di zikakên gundê me de

Bê dengin

Heyv sitêran

Li der dora xwe di civîne

Bi pertewên ronahiyê

Wan di nixumîne

Û bi awazên lal

Wan di landika

Bîrdankan de dilorîne ..!!

Çihrên hinasan

Bi dîwarên…

Konê Reş

Wek ku eşkere ye ji şerê Çaldêranê/ 1514 ve, dest bi perçebûna Kurdistanê hatiye kirin.. Di pey Sykes Picotê/ 1916an de, Kurdistan bûye çar perçe.. Ji wê hingê ve Kurdistanî hewil didin ku Kurdistana xwe bikin yek perçe.. Tevî gelek berxwedan, serhildan û xwîn rijandinê.. Tevî banga Şêx Ehmedê…