Kurd ji ku hatin (5)

Zahra ramadan

NAÎRÎ(BZ1200-900)
Piştî hilweşîna dewleta Hurî Mîtanî li ser axa
berfireh avê dewletê konfederasyona eşîran bi navê Naîrî xwe bi rêk dixe.
Welatê Naîriyan, ji başûrê Gola Wanê, raserî Geliyê Botanê ku dikeve devera
Zêya Mezin yanî ji Cizîra îro heta bi Şemzînan ku ev devera wekî nîveka
Kurdistanê tê zanîn, li xwe digire .Li vê heremê newalên pehn û fireh, zozanên
bilind û mezîn û çiyayên bilind hene. Gelek ta û milên çemê Botan û Zêya Mezin
li vê deverê têkilî hev dibin .Asûran ji vê deverê re gotiye Naîrî ku tê wateya
” Welatê Robaran”.
Konfederasyona Naîrî ji aliyê Lutiprî û Arame yên ku serekêlên xurt ên dema xwe bûne ve hatiye avakirin .
Naîriyan, devera ku dikeve navsera Cizîra û Şemzînan ji xwe re wek navend didît. Li gorî Asûran, welatê Naîriyan ji Hewlêra heta Meletiyê li xwe digirt.
Ev dever di warê Hesin, zirîc, çandinî û sewalvaniyê de dewlemend e. Konfederasyonek e ku 24 eşîran li xwe digire. 
Asûrî gelek caran bi ser Naîriyan de çune lê nekarîne wan têk bibin. Jinên Naîriyan jî wekî mêrên wan şerker bûne .Grekan ji Welatê Naîriyan re digot KARDÛNA .Qralê Asûran Tîgliatî Pilerser BZ 1304-1273ê dema qral Adad Nîrarî êrîş biriya ser Naristanê. Mebesta Asûran talankirina hesin, ziric û kelûpelê madenî dexl û danê vêderê bû. Dîsa qral di nivîsareke xwe de dibêje, ku wan Gutî, Hurî, Subarî têk birin û li hemberî 40 Qralên Naîriyên ku asê bûne û dest çî kesî ne gihiştiyê serkeftin bi dest xwe ve anîne. Qralê Asûrî Tukultî BZ 1249-1208 behsa 25 seferên bo ser devera Naîriyan dike. Naîrî berê bi Urartuyan re hevgirtinê pêk tinin û paşê jî bi Medan re tevdigerin.

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Tengezar Marînî

 

Ez ê îro nivîskarekî elman, ku wek rewşbîrekî kartêker bû di dema xwe de, bi we bidim nasîn.

Li Swêdê xelat bi navê wî heye û du nivîskarên me ên hêja ew xelat wergirtin: 1. Shêrko Bêkes. 2. Selîm Berekat.

 

Kurt Tucholsky yek ji nivîskar, rojnamevan û peyamnêrên…

Tengezar Marînî

 

Hevoka “Hizirkirina azad di demên aloziyê de” behsa pêwîstiya bingehîn a tevgerîna hem afirîner û hem jî serbixwe di demên dijwar de dike. Nîşandana vê yekê bi pirsgirêkên taybetî yên ku kes û civak di demên nezelaliyê û guhertinê de pê re rû bi rû dimînin, bi taybetî giring e….

Konê Reş

Ji hezarê salan ve

bav û kalên me,

di nav çiya, gelî, deşt û daristanan de

jiyana xwe derbas kirine..

Çiyayê Toros, Zagros û Ararat

li dor wan, ber bi asman ve bilind bûn..

Hêza xwe ji ava çemê Dicle, Ferat,

Zab û…

Mislim Şêx Hesen

 

Di demeke siyasî ya hestiyar de ku herêm tê re derbas dibe , û ligel zêdebûna pirsgirêkên herêmî û navneteweyî , Şanda Hevbeş a Kurd li Rojava hate avakirin û ragihandin ,û ev li ser bingeha encamên Konferansa Kurd, da ku daxwazên gelê kurd ku bi dehsalan têkoşînkirin ji…