Dilvîn (ew lîstoka teybet bi zarokên kurda)

  Anahîta Hemo

Lîstokên zarokan “û tevlî fîlmên kartonî gerekin û pêtiviyeke ko jiyana zarokan ,şîrovebike ,ravebike, Û her wiha bighêje wê perwerdê û pirskgirêkê pêşerojê di civakê û çareseriyaekê bibîne bo wan problêmên jiyana zarok ya psykolog
û wan pirsgirêkan ji hev derxîne di jiyana xwe ya rojane û her dem bi riya dialog û hevpeyvînê bi lîstokan re Di wan pênc salan kesayetiya zarok avedibe “,xesma di temenê herî biçûk berî derbasbûna dibistana destpêkî , Ew pêwendiyên bi wê lîstokê re giringtirîn ji hemû derdora zarok re .Ew pirr bandorek xort heye li ser jiyana psykolojîk ya zarok .
Kî dikare derîne ji mejû û hizir û bîrên me bîranînên zaroktiyê di wî temenê berî derbasbûna dibistanê bi dijwariyê hînbûna, bi dijwarî û ew ramanên bê sûde derbasî mejû dibûn ji hawîr dûra me ?
Ew xweşî û nexweşiyên wê bi lîstokên wê re ,kî jî dirame bi giringiya lîstokên zarokan û pêwîstiyên wan mîna av û xwarina wî minalê kurd li rojhilat?
di jiyana psykolojik de ta temenê meznahiyê,gihaştinê dimînin bi mere ew têbîr em nikarin ji wan cudabibin ,ew cihên lîskê , fîlmên kartonî balafirên ji qaxezan û Çi û neÇi ji afrandiyarên minaliyê .
Lê, dimînin ew dîmenên herî mijûl pê û nêzîkî zarok ,fîlmên zarokan bi wî lehengî re girêdayî dimîne ta mirinê.
jê hîndibe hemû moralên jiyanê bi wan livê bi lîstokê derbasdibe jiyanê .
Û her dema lîstok nêzîkî cih û warê wan zarokan be, wiha jî bi bandorek berfireh û xurtir rola xwe dilîze û bi şêwakî pak û Çak,kûr ,û dûr .
Barbî ,Batman fûlla ,Mîkî Maws, ev hemû lîstokên cîhanî ne ,û tevlî wiha dikarin nêzîkî zarokên kurda bibin lê û wana vejîn bikin ta radeyekê ji aliyê hişê mirovayetî “inconscient socil”,li vir pirsek xwe tîne li ser hole Ma ew leheng bi hemû moralên xwe dikarin avabikin hasten civaka wan ya teybet bi jiyana kurdî bi hemû dijwariyên wê û hişkaya wê .
Lê , dimînin ew lîstok dervî jiyana zarokê kurd ya civakî,” sosyal”, bi teybetî ,dûrî êş û janên ,bê pariya zarokê me ,erê tevlî wilo dirin bi nîgaş û ramanên xwere , mejû berfireh dikin û wiha jî dûrî civaka xwe ya teybet dikevin ,ev jî dikare xwe verge li ser ramanê wî minalî di salên gihaştinê û sîpekiyê de , Mîna ko hemû zanistên psykolog didin xuya kirin “Lîsk”,ew pira herî giringe bi saya wê zarok dibûre ji temenê zaroktiyê tevlî jiyanê bibe û dibe mirovek Çalak û jîndar ,sekeftî .
Li vir dimîne em kesên ko di warê perwerde kardikin lîstokê teybet afrandiyarkirina avabûna nifşan li ser rêzgirtina lehengên civaka xwe ya kurdî û bidin xuya kirin di riya wan lîstokên zarokan ,kultura kurd ta e m xwe bighînin warê cîhanî û her kes kultura me bixwîne ,xesma li welatê rojhilat ,mîna ko zimanê kurdî derbasbû her malê di riya “ÎNTERNET” , Û êdî bûye cîhanî di riya malperên kurdî re ,wiha jî ger C.D bêne Afrandiyarkirin û bi navê “DILVÎN”,bi şêweyekî perwerdeyî ew ji rahêje torbe û li welata bigere bi bazinên ala rengîn ,gerdenî û gustîlk ,bi cil û bergên kurdî gelo kî dikare zarokan bigre ger bi şêweyekî erezan be ne buha bê firitin bawer dikim ger li “Misirê “,li nêv milletê perîşan bête firotin mîna ko yekemîn rojname kurdî di sala 1889 ,belvbûyî , li wir hate weşandin ,wiha jî wê ew lîstok bête firotin .
Spêsyalîstên tendiristiya psykolog û perwrdê dibêjin ko ev lîstok rêçên perwerdek moral Bo zarokên me û bi rengekî hesan û baş,ji ber ko mînak, moral ji wan lîstokan destpêdike ,ji ber ko her gelek her demê de peydabûna û pêtiviya kesayetîk xurt serbixwe û azad bi moral xwe bibîne xwedî kultûr mîna nemûnek li pêş çavên zarokên malbatê her dem hebe ,da zarok li bayê xwe ranebe ,bi wan hestên netewî mezin bibe bibe hemwilatî serkeftî da neyê xapandin bi bayê ji her alî tê , Bi dilşewat welatê xwe biparêze ,û her nifşek vê berpirsiyarê bispêre nifên tên ,wan fêrî hastên netewî teybet bikin .
Diramin –Hûn bi min re ko ew kesê bê mînak ,nemûnek” , dijî bi çi astengiên û krîzên psykolog de dibûrînin jiyana xwe ???
Gelo, kî ji me ne girêdayî ye bi bîranîn û têbîrên xoş û zilindar ? û nayên windakirin û li ser wan avedibe jiyana me ya psykolojîk li demên pêşerojê de û dibe ko jiyana me li rex wan bîranîna rawestiyaye !!!
Ger em dîsa vegerin , ew lîstokên cîhanî “FULLA” “FULLA” ew lîstoka afrandiyara ramanek biyan,ji jinek ereb,çêbûye ,berember “BARBΔ, ew lîstoka ewropî ,ya bi kincên nîv-Mil û bi Mînî – jup- li ser kabê li xwe dike , Gelo ,ger em bêjin ko ” DILVÎN “,wê bibe Boka zarokên kurdên Kurdistan û rahêje paspora xwe ya kultûra civaka kurd û Kurdistan Û li cîhan bigere bi wan kincê kurdî, an pêşmergayetî bi dismalek bi nexşe kurdistana serbixwe û xeftanê ,ma wê ew kultûr derbasnebe her male ??Giringiya peydebûna zarokên kurd bo lîstokek teybet bi kultûra kurd-bi navek kurdî ” DILVÎN”, Bi hemû moralên kurdî da zarok bibe hezker û dildarê welatê xwe û wî welatêxwe nefroşe mîna ko wê lîstokê di himbêza xwede hiltîne ,ew hêlîna wî welatî be ,himbêza mirovê pêşerojê .
Û her dema cihê xwe jî bughere bi wî navê di dest û sîng ,tiliyê de bimîne ,pêtiviya xurt ji me tê xwestin ,bo parastina hebûna xwebikin ,ji ber ko ” Globalîzasîon” ,xwe peyda dike û div ê dema dijwar de ,û hêjî em bin axkirîne ,ta zarokê me ji netewa xwe hezbike ,û kultûra xwe berî her netewan,û paşê ji hemû cîhanê bibe dildarê welatê xwe .
Dibe ko serkeftina perwerdek kurdî teybet bi mercên jiyana me ya teybet ji hemû gelên cîhanê ,girêdayî be bi serkeftina wê lîstoka afrandiyara hunermendên perwerdek nûjen bi berhemên zanistî li dibistana destpêkî û Ew pêwendiyên rast û dirust di nêv perwerda mal û dibistanê ,wê zarok bi hestên xwe di zelalbûnek rûnî bi heste ,” Dilvîn” ew lehenga derbasbe jiyana zarokê kurd wê ji hemû gelan hezbike wê bibe rêbera û paspora morala kurd .
Û bi qasî ko dilvîn” serdemî be wê zarokên kurd her wiha jî “zanebûnê bêhtir û zûtir wê bi kar bînin û bighêjin mejû û hiş ,hizir,bîra zaokan

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Qado Şêrîn

Wek van rojan, temenê pirtûka “Mihemed Şêxo Huner û Jînenîgarî” dibe du sal.

Dema diyarî dost û hezkiryan dikim, dinivîsim: “Pirtûk berhema keda Mihemed Şêxo ye”. Ji bo min ev rastî ye, ji ber tiştekî min di pirtûkê de tune. Min gotar, lêkolîn, portrêt, note, stran, helbest û awaz…

Pêşeroj Cewherî

Welatê min welatê min

Evro çend roje agire

Li himber faşîzma tirkan

Gel berxwedan û bergire

Welatê min wa Rojava

Welatê min evîna te

Doze ji dil dernakevî

Bidest dijmin ve bernadin

Agir bë te min…

Dildar Xemrevîn

Di destpêkê de ez spasiya mamoste û nivîskarê hêja û giranbuha Ezîz Xemcivîn dikim li ser diyarîkirina romana wî „Zabêl Ey Ermenî Me!“ ji bo yî min , ev yek jî cihê şanaziyê ye ji bo min.

Di pêşiyê de ez ê têbîniyekê ji we re bidim xuyanîkirin…..

Merwam Mistefa-Bavê Zozanê-

Amûdê bajarekî piçûkî dev li ken e, bi nav û deng e, li Rojavayê Kurdistanê ye, nêzî sînorê dewleta Tirk e. Bakurê rojhilatê Sûriyê ye, bi herêma Qamişlo ve girêdayî ye û bi parêzgeha Hisîça ve, dora 35 km ji Qamişlo dûr e, wisa jî 80 km ji parêzgehê…