Zimanê kurdî kesade bazar

 Ciwan Dêrikî

Navgînên ragihandinê roleke sereke di yekkirina nêrîna giştî de dilîze , nexasim di vê serdemê de , ku Tv , Rojname , Malperên Net.ê , û …hd . ev hemî bi armanca hişyarkirin û zanakirinê , û pêkanîna berjewendên neteweyî bi giranî dikevin kar .lê em kurdên rojava ( sûriyê ) ji van alavên ragihandinê bê behrin , tenê di destê me de malperên Enter net.ê hene . . .
nivîkar , rewşenbîr , rojnameger û siyasetvanên me , yê ku dinivîse di malperên kurdî berhemên xwe belavdike , lê tişta balkêş ewe ku rojeva me bi piranî bi zimanê Erebî tête ziman ne bi kurdî . herkes piyana xwe li derya zimanê Erebî hiltîne û kaniyên zimanê kurdî bi sêwîtî li tiyekî temaşedikin . mixabin ku ev çina pêşeng ne bi zimanê dayîkê hest , nêrîn , şirove , û bîr û boçûnên xwe tine zimên , neku bi kurdî nizane na . . çimkî gelek ji wan erbiya wan qels û lewaze li gor pîvanên rêzimana erebî , welê jî bi erebî dinvîsin ne bi kurdî .
Berî 316 salan dema ku berhema binirx û hêja ( Mem û Zîn ) hatî nivîsîn , seydayê sertac û pênûszêr Ehmedê xanî ev êşa îro em dikşînin wî hingî kêşaye  lewra dibêje :
Safî şemirand vexwarî durdî  .. nonendê derî lîsanê kurdî
Da xelkê nebêjine ku Ekrad .. bê marîfetin bê esl û binyad
Bi nêrîna min ev dûrketina ji nivîsa bi kurdî qelsbûneka hest û semaxa neteweyî ye . raste sûk û bazara erebî firehtire , û xwendevanên kurdî gelekî kêmin , vêca herkes lêmişta xwe dibe wê sûkê qenc neqenc keda xwe radixe .
Çendî ku ( îro kesade bazaar , nîne ji qumaşî re xirîdar ) divê em li sûk û bazara xwe xwedî derkevin û malê xwe pêşkêşbikin .
Birastî daxeke li enya me ku hevqas nivîskarên kurd heyîn û bi zimanê xwe nanvîsin . belê bila bi zimanê biyaniyan jî binivîsin lê ( Lêv ji didanan pêştirin ).
Ez piraniya nivîsên têne weşandin dişopînim û dixwînim çi bi kurdî û çi bi erebî , bi taybet berhemên di malpera WELATÊ ME de dertên – ji xwe malperên kurdî yên sereke girtîne – rewşekî pir balkêş min dît , em dizanin ku piraniya nivîskar û rewşenbîrên kurd , alîgir û bêalî yên hatîn naskirin di parçê rojava de , di vê malperê de keda xwe diweşînin , çi bi kurdî û çi bi erebî , lê tişta seyr û balkêş ewe ku qûnaxa mezin ya di nav hejmara berhemên kurdî û erebî de ye . di meha tebaxa 2011an de nivîsên belavbuyîn di malpera binavkirî de bi zimanê kurdî 42 berhemin ,  lê berhemên derketîn di vê  malperê de , di meha tebaxê de  bi erebî 470 ne , gelo mirov vê yekî ji kesekî biyanî re bêje wê bi çi çavî li pênûsvanên kurd binêre ??
Ev serkoma meye , ev asta herî zane û bîrewere qata herî li jore di civaka me de , vêca gotin ya xwendevane ka çawe binirxîne .
Ziman zimanê meye , divê em têrbûn  û dewlemendiya wî bi pênûs û nivîsên xwe diyarbikin , qelsî ya me ye ne ya zimane , ( xwedyê Elbê  li Elbê digere ) ,çendê salaye em cotê xelkê tajon û bênderên wan didêrin , û dawî jî rehmeldewbav ji me re dimîne . ma dem nehatiye ku êdî em ji xwe re bidêrin ?
Bila berhem û verêj jî bibe para me .
Ma ji xweve hatiye ku her dilşewatekî kurdîtiyê bi serê Ehmedê Xanî sondixwe ?
Deka emjî keda xwe bi kurdî birijînin , qatî hinek hesker û dilşewat wê lê bişemitin û pê bihesin . tiştek dî nabêjim , mala we ava , devê we bi kurdî şekir be .

6 9 2011

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

سەلاح بەدرەدین

لە گەرمەی هەڵكشانی ململانێیەكانی نێوان بەرژەوەندییەكانی هێزە زلهێزەكان لەسەر سامان و سەرچاوەكانی وڵاتانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و، زیادبوونی خێرایی ڕووبەڕووبوونەوەكانی نێوان لایەنە هەرێمییە حوكمڕانەكان سەبارەت بە دابەشكردنی هەژموون و داگیرسانی پڵیتەی شەڕەكان بەوەكالەت، هەروەها گەشەسەندنی ئەو شەڕانە لەم ساڵانەی دواییدا و، هەڵگیرسانی شەڕ و پێكدادانی توندوتیژیی نێوان هێزەكانی گەلانی زیندوو لە لایەك و، ڕژێمە دیكتاتۆرە…

Tengezar Marînî

Erkên Zimên

Erk ên zimên cihêreng in û dikarin li ser çend beşan werin dabeş kirin. Erk ên herî baş ên zimên ji hêla zimannas Roman Jakobson ve hatine formulekirin, ku şeş erkên bingehîn destnîşan kirine:

Erkê referansê/Lêveger: Ev erk behsa ragihandina agahî û rastiyan dike. Ew di…

EBDILBAQȊ ELȊ

Serok û lȇvegerȇ kurdî Mes’ûd Berzanî ti carî ji kurdan dûr neketiye, li ku derê û kengî jî be, belȇ ew her tim bi wan re ye, ȗ nêzî wan e her wekȗ lȇdana dilȇ wan be.

Roleke mezin ya serok Berzanȋ di pirsa kurd li rojavayȇ kurdistanȇ de…

Baso Kurdaxi

Bihara nûjen
Bihara ciwaniyan her heye
Dilên tî li hev dicivin
Ji bo azadî û hêviyan
Mîna fısıltandina bêdengiya demê
Rojan ew westandin
Gilî û gazinan ji siruşta bêdeng
Ber bi çiyayê bilind ve
Dilê wî bi ava zelal lêdide
ava kaniyê ya gurrîn
Ji bo veşartina êşê di nav tozê de
Û birîn bi axa sor hatiye nixumandin
Bi pelên zeytûnê…