Sunetkirina jinan an qedexekirina şêwezaran?

  Ezîz Xemcivîn
xemcivîn@hotmail.com

Hejmara jinan yên ko ji bo tolhidana namûsê hatine kujtin, li Silêmanî û Hewlêrê ji hemû bajarên Îraqê bêtir bû.

Li Kurdistana azad û bi taybetî li Hewlêr û (Silêmaniyê bajarê tenê bi modêl û dirûv pêşketî ye) lê bi naverokê mîna Sûdan, Nêcîriya û Tanzanya û Misrê hîna bi ramanên berê ko naxwazin jin mîna zilam ji jiyana zayendî xweşiyê bibîne, an ji bo germa zayendî ligel nemîne, (li gora nerîna wan) da nekeve şaşitiyê, ji lew ra jinê sunet dikin.
Kurdên başûr jinan sunet dikin. Çendî hewldanên hindek rewşenbîr û nivîskarên (soranîperest) mîna Şêrko Bêkes û Muhsin Ciwamêr û 52 rewşenbîrên ko wek hev diramin, xwestin zaravayê kurmanciya jorîn li hêrêmên Kurdistana başûr qedexe bikin. Gazindî parleman, serok û serokwezîrê Kurdistanê kirin û nuha jî hawara xwe gihandin birayên xwe ên Ereb (kur û neviyên Sedam Husên) ta ko li Kurdistanê zaravayê xwe bivênevê fermî bikin, û şêwezarên din nehêlin.
Beranber vê mijarê ne ramiyan, ko diyardeyên (sunetkirin û kujtina jinan) ên herî şerm û binpêkirina mafê jinê, ji kultûra xwe rakin. Hêjayî gotinê ye, li gora serjimarên fermî yên mafên mirovan li Kurdistana Îraqê, hejmara jinan yên ko ji bo tolhidana namûsê hatine kujtin, li Silêmanî û Hewlêrê ji hemû bajarên Îraqê bêtir bû.


Avestakurd

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Salih Cefer



Qedexebûna zimanê kurdî bi salên dirêj bû sedema paşketina hemû cûreyên wêjeya kurdî û bi taybetî jî ya zaravayê kurmancî.
Tevî ku di van salên dawî de li gelek alîyên Kurdistnê rewşa wêjeya kurdî (kurmancî) bi pêşve çûye jî, lê hîn pêwîstîya bi pêşveçûnên bêtir heye.
Kanîyên pêveçûnê pirin, yek ji wan…

Ebdûlazîz Qasim

 

Ji demê hatina Ehmed El-Şerih li ser desthilata Sûriyê, piştî hilweşîna rejîma Esed di 8ê çileya sala borî de û heta îro, bi carekî rewş û rastiya Sûriyê ya civakî, cugrafî, siyasî, etnîkî û olî tê paşguh xistin, bi taybetî hebûna gelê Kurd bi carekî tê paşguh xistin, her bigire…

Amadekirin û kurmacîkirina tekstên stiranan: Ednan Bedreddin

 

Mezher Xaliqî yek ji navdartirîn hunermendn kurd ên sedsala bîstan e. Ew di sala 1938 an de weke zarokê malbateka kurd a oldar li Sune (Sanandaj) hatiye jiyanê. Behremndiya Xaliqî di warên goranîgotin û werzişê de ji salên dibistana seretayî ve derketine pêş. Her di…

Ebdûlazîz Qasim

Di dîroka navçeyê de, hîç erdnîgariyek bi navê Tirkiyê nîne, û deweta Tirkiya li ser sextkariya dîrokê û talankirin, qirkirina Kurd, Ermen û Yonaniyan û herwiha li ser dagîrkirina beşeke mezin ji xaka kurdistan, Yonanîstan, Qubirstan û Ermenistanê hatiye avakirin.

Projeyên Tirkan her ji destpêka xwe ve û heta…