Civaka Kurdî, û guhertina nexuristî . (I)

  Azad xalid.
 
taypetmendiya civakî:
Bi rasî  ez bi dehên caran li xwe vegeryam, berya ku ez biryara nivîsandina vê gotarê bistînim, pênûsa min ji dest min deket her ku min dixwest ez dest bi nivîsê bikim.
Ji ber ku mijareke wiha bi hest, ne tiştekî hêsane ku mero li ser binivîse.
Mijarên wisa bir zore mero pê re têkilî bike, ji ber ku nirxandina civakekê ne hêsane.

Bê guman kesin zanist di xwendina civakî de gerek li ser van mijaran bisekinin.
Lê dema ku em dibînin ku di nêv civaka Kurdî de kesin wilo peyda nabin, yan ku peyda bibin jî, ew ha ji civaka Kurdî nabin, lewra divê ku kesên dilêş hebin ku bi wiha mijar re têkilî bikin.
Û ji ber ku ez xwe dilêş li ser vê civakê dibînim, min destûr da xwe ku ez nerîna xwe belav bikim.
 
Di bawerya min de, dive civaka mero tiştê herî girin li cem mero be.
Her civakek wek ku em nas dikin, taypetya xwe heye, ango kultûr û gerdişên wê.
Û ev kultûr ya ku bi sedên salan hatiya avakirin, pir bi rûmete li cem xwedyê xwe.     
Eger winda bû, xwedî jî winda dibe.
 
Em Kurd jî wek van milletîn  cîhanê, gerdişên menî civakî taybet bi me hene.
Nifş li  dû nifiş ew hilanîne û parastine.
 
Bê guman ev kultûr û gerdiş ne destûrin asîmanîne, yan ji cem xwedan daketine ku neyên guhertin, guhertin pir giringe, ji ber ku gelek ji van gedişan  hene pir pîsin û hilanîna wan pir pêwiste.
Lê eger guhertin ne xuristî be, wê demê tirs li ser civakê heye.
 
Em tev xwedî bûne di nêv civakekê de ku bi navê “civaka rojhilatî” tê naskirin.
Ev civaka rojhilatî piranya yasa xwe ji jêderkî olî birye, û bi taypetî ji Misilmantiyê.
 
Kurd ji roja roj de, ji vê kultûra bi sînor hes dikin, ji berî Misilmantiyê de jî.
 
Civaka Kurdî li ser ramanên mîna ( Mêranî, rastî, namûs, alîkarî, comerdî) ava  bûye.
Û Kurd bi van gerdişan tên nasîn.
Mêrê Kurd ji van tiştan pir hesdike, namûs û mêranya xwe nade bi tiştekî.
 
Û di nerîna min de ev  prînsîp  gerek her dem cê rêzgirtinê bin di nêv me Kurdan de,
Ji ber ku  ev tiştê tenê bûn  ye me karîbû em  wan biparêzin.
Kes birame  ku ev gerdiş paşketine, ew pir şaşe, ji ber ku ticarî pêşketin nabe dijî namûs û mêraniye. Û eger bibe, ji xwe pêşketina ku min ji rengê minî xuristî bişo, ji min re ne pêwiste.
 
 
Beşê (II)ji vê gotarê wê li ser guhertinên nexuristî be.

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Subhî Deqorî

Zimanê kurdî ne tenê dengên ku di qirikê de çêdibin e,

ne jî komek azînên ku di pirtûkan de têne hînkirin e.

Ew tiştek mîna siya dirêj a bîrdankê ye;

bîrdank ku ne di dibistanên dewletê de çêdibe,

lê di zevî û xaniyên teng de, li…

Konê Reş

Wek ku diyar e Kurdistan bi erdnîgaeriya xwe, cil û bergên welatiyên xwe û zimanê xelkên xwe di nav xelkên cîhanê de tê naskirin.. Neyarên wê jî, ev yek naskirine û bi rêk û pêk şerê zimanê Kurdî kirine û dikin.. Di vî pêvajoyê de, ji şopandina min ji kovara…

Fewaz Ebdê

Di pêvajoya dîroka romanê de, her jin babeta berfereh û giring bû.. ji babeteke çîrokî /vebêjî sade hilkişiya ta ku bû kesatiyeke xwecihgirtî, zana û weha jî bû zîlana wutara romanê.. lê di civakên xweparêz /klasîk de, ne bi wê hesaniyê ye ta ku ev veguhêz pêk tê! Di civakên…

Comerd Hemdoş

​Ji dema ragihandina peymana 10ê Adarê di navbera Serok Ehmed El-Şerih û Fermandarê Hêzên Sûriyeya Demokratîk (HSD) Mezlûm Ebdî de, diyar dibe ku ev peyman hîn girêdayî hevsengiyên hêza leşkerî û ewlehiyê ye, bêtir ku girêdayî nêrîneke siyasî ya berfireh ji bo pêşeroja Sûriyê bi giştî be. Ev peyman, têgihiştinên…