(Gava ku masî tî dibin Her tiştî bi xwe re zuha dikin) Xwendinek di romana Gava ku masî tî dibin

Yasîn hisên

Piştî romana (soparto) a ku min bi zimanê Erebî xwend, ev romana diweme ku ji Romannivîs Helîm Yûsiv re dixwînim, lê vî carê bi zimanê kurdî. Tevî ku ez dizanim ku ez zanim ku romaneke din berî eva ku mijara min li ser wê ye belav bûbû, a bi navê( tirsa bê diran), lê mixabin negihiştibû destê min, tew ev jî a (Gava ku Masî tî dibin) min ji cem dostekî xwe anî (û belkî bi minetî be jî)da ez bixwînim.
Ya giring ewe ku îro heta ku bi derengî be jî, lê min ev roman peyda kir û min xwend. Û min dît ku hêjaye ku li ser bê nivîsandin, ne ez bi tenê lê gelek rexnevan divê ku rahêjin vê romanê û bi nerîneke rexneyî li ser bisekinin.ji ber wê ez dixwazim xwendina xwe ji vê romanê re şirove bikim û hin têbiniyên xwe bidim xuyakirin.
Dîsa ezê vegerim li ser bizava Romannivs Helîm Yûsiv di romana wî a yekem de (Soparto) da bikaribim ji wê têkevim Romana wî a nuh(Gava ku masî tî dibin, ji ber di nerîna min de hevgirêdanek he ye di navbera herdû romana de, ew hevgirêdan jî bêtir dide xuyan şêweyê nivîsa Romanê li ba Helîm Yûsiv. Û ew şêweyê girêdanê jî ewe ku di herdwa de wêrekiya Romannivîs di hûnandina tevnê romanên xwe de, û ew wêrekî têne xuyan di babetên xwe de ên ku dibin mijarên Romanên wî.
Dema ku Romana ( Soparto) bi zimanê Erebî derket, gelek guftûgo di nava rewşenbîrên kurd û Ereb de (li Sûrya bi taybetî) peydakiribû, ku heta demeke dirêj ji derketina Romanê, bûbû mijara şevbuhêrkên kesên rewşenbîr. Û di nerîna min de jî ew bi xwe serkeftineke dema ji Romanê re, bi taybet di nava Kurdên rojava de ku Romannivîsê wan kêmin, û a dîtir û giringtir jî romaneke wêrek di demekê de derket ku pêdiviyek bû ji gelek pirsên wê demê de.
Û bi derketina Romana sêyem a nivîskar Helîm yûsiv a dibin navê(Gava ku Masî tî dibin). Careke din pir li ser hate sekinandin, û bêyî ku ez bixwînim ez beşdarî hin rûniştinan bûm, û careke din Helîm Yûsiv em weke xwendevan bêyî ku em ha ji xwe hebin, em dibûn mîna (Masî-Mar-nivişt- Kevirên çiya).çiko di Romanê de Helîm Yûsiv giyan dide her tiştî yan jî her tiştî bi giyan dike(Derî- Dara Malbatê-Pênûsa ku êşa xwedyê xwe dinivîse-Naylona ku çîrok dinixumand-pirtûka ku nehat xwendin..).ji bilî ku endamên romanê ên bi giyan ji lawiran ew jî di axivin ku di nava romanê de weke kesin cihgirtî têne xuyan û tevna romanê bi wan zengîn dibe mîna( Mar-Bozo: kûçkê Masî).
Ji ber ku zimanê romanê zimanekî nerme û zelale. Ezê li ser cihê ku rûdaw lê diqewimin hinekî rawestim:
Diyare ji her kesê ku Romanê dixwîne ji destpêka wê de ku cih di romanê de Serxet û Binxete an jî li du deveran rûdaw çê dibin (çiya û deşt). Û ev cîgeh (yan ji cihek ji herdû cîgehan di Romanê) nayê xuyakirin yan jî teqezkirin ji bilî di dawiya romanê di rûpela 192 de ku têde diyar dibe Deryê sînorê navbera Qamişlo û Nisêbînê..
Rûdawên romanê zû bi zû di qewimin ji dergehekî romanê heta bi dergehê din sînor derbas dibin, û mirov saxlem diçe û bê endam vedigere weke (Masî) lehengê Romanê. Û ji hêleke din ve hin bi evîn derdikevin ji sînor û dîl yan jî girtî vedigerin-lê dîsa bi evînî-(Berfîn).
Ji bilî ku her endamên romanê mafê xwe distînin ji gotinê û ji şirovekirina rewşa xwe, wisa jî ew leza rûdawan diyare mebest jê ewe ku Romannivîs dixwaze zû bi zû ramana romanê zû bi zû bighîne xwendevanê xwe.

(Gava ku Masî tî dibin) romaneke balkêşe û hêjayî xwendin û nivîsê ye, çiko rewşeke giring ku civaka me têde derbas dibe şirove dike, û a giring tir ku gelek babet û mijar di romanê de hene cihê pirsê ne û sekinandinê ne. Û weke min di naverokê de diyar kiriye ku gava ku (Masî) lehengê romanê tî dibe dawiya dawî gelek tiştan jî bi xwe re zuha dike.

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Qado Şêrîn

Wek van rojan, temenê pirtûka “Mihemed Şêxo Huner û Jînenîgarî” dibe du sal.

Dema diyarî dost û hezkiryan dikim, dinivîsim: “Pirtûk berhema keda Mihemed Şêxo ye”. Ji bo min ev rastî ye, ji ber tiştekî min di pirtûkê de tune. Min gotar, lêkolîn, portrêt, note, stran, helbest û awaz…

Pêşeroj Cewherî

Welatê min welatê min

Evro çend roje agire

Li himber faşîzma tirkan

Gel berxwedan û bergire

Welatê min wa Rojava

Welatê min evîna te

Doze ji dil dernakevî

Bidest dijmin ve bernadin

Agir bë te min…

Dildar Xemrevîn

Di destpêkê de ez spasiya mamoste û nivîskarê hêja û giranbuha Ezîz Xemcivîn dikim li ser diyarîkirina romana wî „Zabêl Ey Ermenî Me!“ ji bo yî min , ev yek jî cihê şanaziyê ye ji bo min.

Di pêşiyê de ez ê têbîniyekê ji we re bidim xuyanîkirin…..

Merwam Mistefa-Bavê Zozanê-

Amûdê bajarekî piçûkî dev li ken e, bi nav û deng e, li Rojavayê Kurdistanê ye, nêzî sînorê dewleta Tirk e. Bakurê rojhilatê Sûriyê ye, bi herêma Qamişlo ve girêdayî ye û bi parêzgeha Hisîça ve, dora 35 km ji Qamişlo dûr e, wisa jî 80 km ji parêzgehê…