Mûzîk û karisma

Nizar Yosif

‏Di hunerê dengbêjiyê de siroş (talent) roleke sereke dilîze, stranbêj yan dengbêj bi rengê xwe yê bijare diyar, xweşik û afirîner reng dide, ku şopa xwe bi morek yekta li guhdarvanan dihêle.  Meqateya wî ya bi cefa ji bo xebata wî û hewldan û domdariya wî di perwerdehiyê de ji bo ku berhemê wî yê hunerî serkeftî be, ev e ku xemilek ciwan dide stranbêj û telesma performanê bi hebûna hestê nazik, ku hêza Vekişandina bi ser xwe ve dide guhan, da ku bi kelbûna bihîztinê mijûl bibin.  Xwedanê van taybetmendiyên hanê tenê hinek ên kêm û cudane di nava civaka hunermendan de.

‏Di nava van serkeftinên hunerî yên kêmên di hin qonaxên dîrokî de, stranbêjiya nimiz û erzan  berbelavbûn û berxwedaniya xwe ji bo heyîn û bi cîkirina xwe berdewam dikin, her tiştê hêsan û erzan bi xwe re hildigirin, nemaze peyvên ku tama xwe winda dikin û prir caran jî rêgezên exlaq jî winda dikin.  Ew tijî pêşniyarên ku rûmetê di mertînin û dema ku li guhên welatiyan dixe, cihê ku ew lêbin bi bibihîzinê re aciz dike.
‏Nebûna saziyan û navgînên çavdêriyê li ser helbest, dengbêj û stran bi giştî û nebûna çavdêriya wijdanê dengbêi bi xwe, ji ber berjewendiyên wî an jî nezanîna prensîbên stranbêjiyê û stûnên avakirina stranan.    Ji aliyek dî ve, quretî, pozbilindî û windakirina hevsengiyê(tewazin) piştî her berhemeke mûzîkê û stranbêjiyê, di nav gelek dengbêjan (hunermendan!) de ku tê tomar kirin, ew kesên dîtir ji bilî xwe nahesibînin û wan biçûk û kêm dibînin.   Ev bela bûye yek ji taybetmendiyên qonaxa niha û roj bi roj ev nexweşî vedigire û bihtir dibe.  Di encamê de em kêmasiya ragihandina rast di navbera hunermendan de nabînin, ji ber ku hevdu napejirînin, ti nîşanên komkirinek a dilpak jî li ber çavan ne diyare.
Ji vir em dibînin, ku pêdiviya piraniyê bi etîkêt û rêbaza axaftinê, û çanda kesayetî û cûreyek jîr û lihevhatî, ku mirov ji pozbilindî û pûçbûnê dûr dixe, ev bi serê xwe rêzgirtin û serkeftin e.  Bi vê yekê, ji hin çavdêr û mûzîkjenên rastîn re eşkere dibe, ku stranên kêm-kalîte xetereyek rasteqîne, li ser çanda nifşên sibehrojê û kalîteya afirîneriya ku xizmeta civakê pêk tîne dike.   Ev yek bi taybet piştî heyamekê ji geşepêdana hunerê û qonaxek zêrîn a stranê, ku siyek ya hunerêbilind ji hunermendên astbilind bi stranên kalîte xwe radabû ser.  Li destpêkê pêşengê wan hunermend ê nemir Mihemed Şêxo, yê ku serdema xwe û ya ku li pey hatî, bi şopa xwe ya zêrîn nîşan û dîmen da wijdanê gelê kurd û bi hostayî çêjek gelemperî navnetewî çêkir.   Di vê hevgirêdanê de em di baweriyê de ne, ku mûzîk û karisma ya stranbêj, xwedan şiyanên mezinin ku hestan rabikin, demê derbas bikin, û bigihin kûrahiya giyanê me, kartêkirinek mayînde li ser civakê bihêlin û mirovan li cem hev kom dikin.
‏Di encamnameyê de, bi bîranîna vê bejna hunerî, ne tenê rêyek e ji bo rêzgirtina jêhatîyekî awarteyî, lê belê fersendek e ku meriv ronahiyê berdê ser wî, bêyî hunermendên din ên serdema wî.  Kartêkirin û mayînde ya ku wî li ser civaka Kurd û ruhê wê yê neteweyî hiştî, bi lêkolinê ve girêbide, stran û mûzîka wî û bandora mezin û kûr a ku hîn jî di karê wî yê hunerî de maye, bi şîrovekirin bînin meydane.

شارك المقال :

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

اقرأ أيضاً ...

Qado Şêrîn

Wek van rojan, temenê pirtûka “Mihemed Şêxo Huner û Jînenîgarî” dibe du sal.

Dema diyarî dost û hezkiryan dikim, dinivîsim: “Pirtûk berhema keda Mihemed Şêxo ye”. Ji bo min ev rastî ye, ji ber tiştekî min di pirtûkê de tune. Min gotar, lêkolîn, portrêt, note, stran, helbest û awaz…

Pêşeroj Cewherî

Welatê min welatê min

Evro çend roje agire

Li himber faşîzma tirkan

Gel berxwedan û bergire

Welatê min wa Rojava

Welatê min evîna te

Doze ji dil dernakevî

Bidest dijmin ve bernadin

Agir bë te min…

Dildar Xemrevîn

Di destpêkê de ez spasiya mamoste û nivîskarê hêja û giranbuha Ezîz Xemcivîn dikim li ser diyarîkirina romana wî „Zabêl Ey Ermenî Me!“ ji bo yî min , ev yek jî cihê şanaziyê ye ji bo min.

Di pêşiyê de ez ê têbîniyekê ji we re bidim xuyanîkirin…..

Merwam Mistefa-Bavê Zozanê-

Amûdê bajarekî piçûkî dev li ken e, bi nav û deng e, li Rojavayê Kurdistanê ye, nêzî sînorê dewleta Tirk e. Bakurê rojhilatê Sûriyê ye, bi herêma Qamişlo ve girêdayî ye û bi parêzgeha Hisîça ve, dora 35 km ji Qamişlo dûr e, wisa jî 80 km ji parêzgehê…